Thu phí không dừng ETC: chưa hết bất cập trước 1/8

Nhóm PV
08:53 - 31/07/2022
Công dân & Khuyến học trên

Điểm qua hiện trạng áp dụng thu phí không dừng ETC trước thời điểm 1/8, hạ tầng kỹ thuật dịch vụ chưa hoàn toàn vận hành trơn tru trên cả 4 tuyến cao tốc.

Cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Dầu Giây trải qua cuối tuần ì ạch

Ngày 30/7, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành - Dầu Giây trải qua một ngày ùn tắc nghiêm trọng sau 5 ngày triển khai vận hành thu phí không dừng ETC (thu phí điện tử). 

Dòng xe xếp hàng dài vài km nhích qua Trạm Thu phí Long Phước và nhiều giờ chưa lưu thoát khỏi khu vực này. 

Cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Dầu Giây vận hành thu phí điện tử từ 26/7. Cho đến nay, tình trạng ùn tắc giao thông trên tuyến đường này thường xuyên diễn ra. Bên cạnh đó, 30/7 là ngày cuối tuần, lượng xe qua trạm Long Phước để tiến về vùng biển Bà Rịa Vũng Tàu nhiều hơn ngày thường vì người dân đi nghỉ ở biển, khu dịch vụ vui chơi ăn uống, nghỉ dưỡng ở biển Vũng Tàu. 

Những ngày qua, các phương tiện truyền thông đưa tin tuyến cao tốc này thường xuyên ùn tắc sau khi triển khai ETC khiến các tài xế khổ sở. Vậy nên các tài xế buộc phải lựa chọn, một là vẫn đi về phía cao tốc và di chuyển ì ạch. Hai là tài xế né kẹt xe trên cao tốc nên di chuyển qua đường phà Cát Lái qua Nhơn Trạch (Đồng Nai). 

Lượng xe lớn dồn về tuyến phà qua sông nên phà Cát Lái cũng đông đúc, ùn ứ trong ngày 30/7. Bản thân phà Cát Lái đã nhận lưu lượng xe đổ về quá đông từ sau 26/7 và phải huy động thêm lực lượng phục vụ hết công suất.

Thu phí không dừng ETC: chưa hết bất cập trước 1/8 - Ảnh 2.

Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đầu tiên của miền Trung áp dụng ETC. Ảnh VEC

Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi sẵn sàng cho ETC

Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi là tuyến cao tốc đầu tiên của miền Trung tổ chức thu phí tự động không dừng. Công ty Đầu tư Đường cao tốc Việt Nam VEC cho hay đến thời điểm này, đơn vị thi công đã hoàn thiện hệ thống thu phí không dừng sẵn sàng cho hình thức thu phí mới, không dừng thay cho một dừng trước đây. 

Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi dài 139,2km thông xe từ tháng 9/2018. Tuyến cao tốc có lưu lượng xe khoảng 6 ngàn lượt mỗi ngày đêm. 6 tháng đầu năm 2022, đã có hơn 1 triệu phương tiện lưu thông qua tuyến cao tốc này. 

Trên tuyến bố trí 7 trạm thu phí ETC đã được vận hành thử nghiệm đạt yêu cầu sau 50 ngày đêm thi công. 

Đề xuất bỏ hình thức vé tháng, vé quý trên tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình

Công ty cổ phần BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ vừa có văn bản đề xuất Bộ Giao thông Vận tải bỏ hình thức vé tháng, vé quý trên tuyến cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ. 

Đây là tuyến cao tốc cao tốc duy nhất thu phí kín (thu trên đầu phương tiện, tính km thực tế lưu thông) dạng vé tháng, vé quý. Việc thu phí này cho đến nay gây mất công bằng. Khi phương tiện sử dụng vé lượt phải trả hơn 1.000 đồng/PCU (xe con tiêu chuẩn)/km thì phương tiện vé tháng, vé quý chỉ phải trả 400-600 đồng.

Mặt khác cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ thu phí liên thông với cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình (Tổng Công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam - VEC quản lý), trong khi tuyến Cầu Giẽ-Ninh Bình không sử dụng vé tháng, vé quý, dẫn đến không đồng bộ trong thu phí.

Điều này dẫn tới hiện tượng phương tiện sử dụng vé tháng, vé quý thì vào được Trạm Thu phí Pháp Vân - Cầu Giẽ nhưng không ra được tại làn thu phí không dừng tại các trạm của VEC. Nguyên nhân do các tài khoản ETC của phương tiện này hầu hết không đủ tiền thanh toán. Việc này dẫn đến ùn tắc giao thông và gây nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông tại các trạm thu phí khi hoàn toàn thu phí tự động không dừng. 

Tuy nhiên, tuyến Pháp Vân - Cầu Giẽ hiện có khoảng 6.000 phương tiện đang sử dụng hình thức vé tháng, vé quý. Việc bỏ loại vé này sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của các chủ phương tiện. 

Lưu lượng xe trên tuyến rất cao, bình quân trên 60.000 lượt xe/ngày đêm và thường xuyên xảy ra ùn tắc tại các trạm thu phí trong đó có một phần nguyên nhân do phương tiện sử dụng vé tháng, vé quý chạy nhiều lượt trong ngày. Tuyến Pháp Vân - Ninh Bình có 2 nhà đầu tư và thu phí liên thông nên là tuyến phức tạp nhất về xử lý công nghệ.

Do tồn tại hình thức vé tháng, vé quý nên nhiều chủ phương tiện không có tiền trong tài khoản giao thông, gây khó khăn lớn trong xử lý tình huống.

Thu phí không dừng ETC: chưa hết bất cập trước 1/8 - Ảnh 3.

Cao tốc Nội Bài - Lào Cai lên miền Tây Bắc. Ảnh VEC

Nội Bài - Lào Cai đối mặt với tỉ lệ dán thẻ còn thấp

Đến nay, VEC đã lắp đặt hệ thống thu phí ETC tại tất cả 15 trạm thu phí trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai đúng yêu cầu kỹ thuật, đảm bảo tính đồng bộ và khả năng kết nối liên thông với hệ thống thu phí ETC trên toàn quốc.

Cao tốc Nội Bài - Lào Cai hiện giữ kỷ lục về chiều dài tuyến, không nằm trong hệ thống cao tóoc Bắc - Nam và có nhiều trạm thu phí nhất cả nước, có khoảng 40.000 lượt phương tiện lưu thông mỗi ngày, đêm. Tuy vậy, đây là tuyến cao tốc khá quan trọng trong huyết mạch giao thông nối miền Tây Bắc của cả nước. 

Ngày 30/7, các đơn vị khai thác thừa nhận đây là tuyến cao tốc cuối cùng trong 4 tuyến cao tốc buộc phải vận hành thu phí không dừng vào ngày 1/8 so với 3 tuyến còn lại đã vận hành những ngày trước đó. 

Hiện nay, tỉ lệ dán thẻ ETC ở miền Bắc cao hơn miền Nam, tuy nhiên phương tiện dán thẻ ở các tỉnh vùng Tây Bắc lại quá thấp. 

Sau 1/8, 4 tuyến cao tốc sẽ vận hành như thế nào? 

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ khẳng định, từ 1/8 toàn bộ 4 tuyến cao tốc sẽ đi đúng lộ trình vận hành ETC. Các xe chưa dán thẻ thu phí không dừng không được đi vào cao tốc. Phương tiện nào chưa dán được hướng dẫn dán thẻ, hoặc đi ra ngoài cao tốc bằng làn khẩn cấp. 

Hiện nay 4 tuyến cao tốc vận hành ETC đều có tuyến đường bộ song hành kèm theo nếu tài xế không muốn sử dụng đường cao tốc có thể đi sang các quốc lộ song hành. 

Sau thời điểm 1/8 bước vào giai đoạn khai thác hiệu quả việc thu phí không dừng, các đơn vị hỗ trợ dịch vụ vẫn làm việc 24/24 giờ để hỗ trợ các tài xế và duy trì lực lượng phục vụ tối đa. Có thể đăng ký online, phục vụ tận nhà việc dán thẻ. 

Thiếu tướng Lê Xuân Đức, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông khẳng định thời điểm này chỉ xử phạt những hành vi cố tình vi phạm khi chưa dán thẻ đi vào cao tốc, hoặc làm hỏng hóc thiết bị, gây mất an ninh an toàn trên cao tốc. Tuy nhiên, Cục Cảnh sát giao thông chưa có ý kiến gì về việc rất nhiều phương tiện có biển số giả đi qua các làn ETC những ngày qua khiến cho tài khoản giao thông của chủ xe biển thật bị trừ tiền. 

Đến nay đã có hơn 35 ngàn trường hợp bị dán chồng 2 thẻ ETC. Chỉ một tuần cao điểm trước 1/8, có hơn 1 ngàn trường hợp yêu cầu huỷ thẻ, dù đã có giao dịch. Các lái xe thông tin vẫn còn hiện tượng đăng kí khống, ảo cạnh tranh không lành mạnh giữa 2 nhà cung cấp dịch vụ khiến khách hàng bị thiệt thòi.

2 nhà cung cấp dịch vụ thẻ thừa nhận việc lỗi nhận diện ở các trạm ETC vẫn diễn ra và sẽ còn tồn tại sau thời điểm 1/8. Nguyên nhân là tuần cao điểm trước 1/8 số lượng phương tiện đăng ký đột biến tăng cao, việc khai thác dịch vụ còn lỗi, chồng chéo, tắc nghẽn. Hai loại thẻ E-tag và ePass có nhận diện khác nhau, nên tỉ lệ xảy ra lỗi còn cao. Bên cạnh đó, việc kịp thời giải đáp hướng dẫn cho chủ phương tiện chưa đạt yêu cầu gây hoang mang cho người tham gia giao thông trên các tuyến cao tốc.