Những người bị thời đại bỏ lại

Hoạt động như một cửa hàng bán giống cây trồng bền vững trực tuyến, chúng tôi thường xuyên tiếp xúc với nông dân và người giao hàng. Qua những tương tác này, chúng tôi nhận thấy sự phân chia rõ rệt giữa các thế hệ - sự lạc lõng của "những người muôn năm cũ", những người không thể theo kịp nhịp độ của thời đại.

Mới đây, một đơn hàng chè shan tuyết từ Hà Giang đã đến bến xe. Những túi ni lông nặng trĩu chứa đựng những bầu cây giống quý giá. Khi chúng tôi đặt dịch vụ giao hàng trên ứng dụng, không một tài xế nào nhận đơn. Các tài xế công nghệ thường chỉ vận chuyển hàng hóa gọn nhẹ. Muốn chuyển những túi chè về nhà, chúng tôi phải gọi xe ôm truyền thống.

Bác xe ôm chúng tôi gọi đã ngoài 60 tuổi, chỉ những người quen mới có số điện thoại của bác. Trên chiếc xe cũ kỹ của bác luôn có một chiếc cáng để chở hàng nặng. Bác vất vả chở những túi chè giống về vườn cho chúng tôi. Dưới cái nắng gắt đầu mùa, bác hỏi đường một cách khó nhọc. Những cuộc điện thoại liên tục để tìm sự chỉ dẫn... Một chuyến chở hàng mang theo bao nhiêu nỗi nhọc nhằn của tuổi xế chiều.

Bác xe ôm là đại diện cho "những người muôn năm cũ", những người không biết sử dụng điện thoại thông minh, không biết cài đặt các ứng dụng chỉ đường hoặc giao hàng, những công cụ mà các tài xế xe ôm công nghệ sử dụng để nhận khách. Bác làm những công việc vất vả còn sót lại, khi những khách hàng như chúng tôi không thể được đáp ứng yêu cầu qua các ứng dụng trực tuyến.

Căn nhà của chúng tôi nằm ở tầng ba một khu tập thể cũ. Khi tôi mang thai, có những kiện hàng nặng mà tôi không thể bê xuống giao cho người giao hàng. Mỗi lần như vậy, để thuyết phục một tài xế trẻ khỏe lên tận tầng 3 lấy hàng, tôi thường phải trả thêm tiền công. Ngược lại, bác xe ôm già luôn sẵn sàng giúp đỡ mà không một lời phàn nàn. Với những món hàng nặng, bác vẫn mang giúp tôi lên xuống tầng ba. Mồ hôi vẫn rơi nhễ nhại. Và thường thì, bác chỉ nhận của tôi một cốc nước mát.

Trong thời đại mà chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, một chiếc xe máy và một vài ứng dụng, việc trở thành tài xế xe ôm công nghệ hoặc giao hàng trực tuyến trở nên dễ dàng. Những người như bác xe ôm già gặp rất nhiều khó khăn. 

Khó khăn trong việc tìm khách, vì còn mấy ai ra đường vẫy xe ôm truyền thống nữa. Khó khăn trong việc chở hàng, vì chỉ những món hàng cồng kềnh mà các tài xế công nghệ từ chối mới đến lượt các bác. Khó khăn trong việc tìm đường, vì Hà Nội có vô số ngõ ngách, muốn đến đúng nơi khách chỉ, các bác phải dừng lại hỏi biết bao người qua đường. 

Và đôi khi, khó khăn cả trong việc thanh toán. Các bác ít khi có tài khoản ngân hàng, trong khi khách hàng đã quen quét mã QR.

Có rất nhiều nghề nghiệp, vì sự phát triển quá nhanh của công nghệ và bây giờ là trí tuệ nhân tạo mà không kịp thích nghi với thời cuộc. Họ những những con diều đứt dây, chao đảo giữa bầu trời nhiều gió. Nhưng không vì thế mà họ thôi làm việc, từ bỏ đi niềm tin vào cuộc đời. Như những người xe ôm kia, tôi vẫn thấy sự tử tế trong lòng họ, sự chịu thương chịu khó của thế hệ cũ. 

Mong rằng cuộc đời này, đừng quá vội vã hay vô tình, để mỗi người đang sống, dù làm công việc gì, cũng có thể bằng sức lao động của mình mà đủ trang trải cuộc sống của mình.