Quả Hồng châu khiến 11 trẻ ở Hà Giang nhập viện có độc tính như thế nào?

11 trẻ ngộ độc quả Hồng châu phải nhập viện, 1 trẻ tử vong

Theo thông tin từ Báo Hà Giang, liên tiếp trong hai ngày 31/7 và 1/8, Bệnh viện Đa khoa huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang đã tiếp nhận 11 trẻ nhỏ từ 3 - 12 tuổi bị ngộ độc do ăn quả Hồng châu.

Theo đó, vào 14 giờ ngày 31/7, 3 trẻ gồm Sùng Thị Mỷ (9 tuổi); Sùng Thị Say (8 tuổi); Sùng Thị Máy (7 tuổi), đều trú tại thôn Chua Só, xã Tả Lủng, trong lúc đi cắt cỏ bò đã rủ nhau hái quả Hồng châu ăn. Đến 22 giờ, trẻ xuất hiện triệu chứng đau đầu, hoa mắt chóng mặt, nôn mửa, sau đó được gia đình đưa đến Bệnh viện Đa khoa huyện Đồng Văn khám và điều trị.

Sau đó, Bệnh viện Đa khoa huyện Đồng Văn tiếp nhận thêm 8 bệnh nhân gồm: Lầu Thị Mỷ (11 tuổi); Lầu Thị Chở (10 tuổi); Lầu Mí Nô (7 tuổi); Giàng Thị Mỷ (12 tuổi); Giàng Mí Súng (10 tuổi); Giàng Thị Chở (8 tuổi); Giàng Thị Ly (4 tuổi); Giàng Thị Cúc (3 tuổi), trú tại thôn Hồng Ngài, xã Lũng Táo. 

Khi vào viện, 11 trẻ đều trong tình trạng hôn mê, nôn mửa, đau đầu, đau bụng. Ngay sau khi tiếp nhận, Bệnh viện Đa khoa huyện Đồng Văn đã phối hợp với Trung tâm Y tế huyện tiến hành cấp cứu, xử trí bằng phương pháp thải độc, gây nôn, truyền dịch, lợi tiểu. Sau đó, 7 trẻ có triệu chứng nặng sau đó được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang điều trị.

Ông Nguyễn Quốc Dũng - Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang cho biết, bệnh viện đã huy động nhân lực, máy móc, tiếp nhận 7 bệnh nhi ngộ độc nặng về điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc. Riêng bệnh nhi Sùng Thị Mỷ, mặc dù đã được điều trị tích cực nhưng do tình trạng nhiễm độc quá nặng nên đã tử vong vào tối ngày 1/8. Cùng với đó, có 3 bệnh nhi dấu hiệu phục hồi chậm đã chuyển về Bệnh viện Nhi Trung ương điều trị. 

Đến chiều ngày 2/8, tình trạng của 3 trẻ đang điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang đã tạm thời ổn định, chưa nguy hiểm đến tính mạng. Các bệnh nhân tỉnh táo, giảm bớt hiện tượng buồn nôn, nôn, đau đầu, thị giác cải thiện, các triệu chứng lâm sàng cơ bản ổn định, dấu hiệu phục hồi sức khỏe tốt.

Sau khi vụ việc xảy ra, lãnh đạo huyện Đồng Văn đã chỉ đạo ngành chức năng phối hợp với chính quyền địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân không ăn quả Hồng châu rừng và các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc.

Ngộ độc quả Hồng châu có thể dẫn tới suy hô hấp, trụy tim mạch

Theo Sở Y tế Hà Giang, cây Hồng châu có tên khoa học là Capparis versicolor Griff, họ Màn màn (Capparaceae). Tên gọi khác theo địa phương là: cây Rom, cây Mề gà, cây Khua mật, cây Móc quạ (Thái Nguyên), chi pản sloa (Cao Bằng)...

Cây Hồng châu thường mọc ở khu vực núi đá, nó thuộc dạng cây dây leo, vỏ thân cây màu xanh nhạt, có gai nhọn, cứng. Lá cây to gần bằng 2 ngón tay người lớn, dài từ khoảng 11-12cm, màu của lá xanh đậm. 

Quả tròn to gần bằng quả trứng gà, vỏ nhẵn mượt không có lông, quả non vỏ màu xanh nhạt, khi quả chín vỏ có màu tím và hơi mềm, bên trong có lớp vỏ màu hồng, mỗi quả có từ 4-6 hạt, các hạt có một lớp cùi màu trắng đục, nhiều nước và mềm bao bọc, bên trong cùi có một hạt to bằng hạt ngô có màu tím và hơi dẹp. Quả Hồng châu chín vào thời gian tháng 6, 7, 8 hàng năm.

Tại vùng cao, trẻ khi nghỉ hè thường theo bố mẹ lên nương hoặc tự đi chơi, thấy quả Hồng châu hái ăn. 

Độc tố của quả Hồng Châu là alcaloid, chứa chính trong nhân hạt của quả. Độc tính của chúng tác động chủ yếu lên tế bào cơ tim và gây phù phổi cấp. Thử nghiệm trên động vật cho thấy liều tối thiểu gây chết qua đường tiêu hóa của hạt có cả cùi đối với thỏ là 18g/kg thể trọng, đối với chuột cống trắng là 72g/kg thể trọng.

Khi bị ngộ độc Hồng Châu, không có thuốc điều trị đặc hiệu; điều trị căn nguyên và điều trị triệu chứng là chủ yếu. 

Cách xử trí nhanh khi thấy xuất hiện các hiện tượng ngộ độc quả hồng châu:

- Cho người bệnh uống nước và gây nôn (bằng biện pháp cơ học) ngay lập tức.

- Uống than hoạt: liều 1g/kg cân nặng người bệnh.

- Cho người bệnh uống đủ nước, tốt nhất là dùng oresol.

- Nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.

- Nếu người bệnh hôn mê, co giật: cho người bệnh nằm nghiêng.

- Nếu người bệnh thở yếu, ngừng thở: hà hơi thổi ngạt hoặc hô hấp nhân tạo bằng các phương tiện cấp cứu có tại chỗ.

Để chủ động phòng chống ngộ độc quả rừng, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Hà Giang đã đưa ra khuyến cáo người dân, học sinh tuyệt đối không ăn quả Hồng Châu và cũng như các loại quả dại khác kể cả chỉ ăn thử một lần, để phòng ngừa ngộ độc dẫn đến tử vong đáng tiếc xảy ra. Trường hợp phát hiện thì cần đưa người bệnh đến trạm y tế xã hoặc bệnh viện gần nhất.