Giải trình, tiếp thu tại phiên họp ngày 20/11 tại nghị trường Quốc hội về 3 dự án luật và 1 Nghị quyết về giáo dục, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, toàn bộ 56 lượt ý kiến và với khoảng hơn 200 nội dung được đại biểu đề cập sẽ được Bộ Giáo dục và Đào tạo “đại tiếp thu, đại giải trình”. 

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn dành nhiều thời gian giải trình trước Quốc hội và cử tri cả nước về một số nội dung trong dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).

Về việc đào tạo chuyên sâu đặc thù trong lĩnh vực sức khỏe - vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm tại phiên thảo luận - Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nêu rõ: việc đào tạo này từ xưa đến nay vẫn tiến hành một cách bình thường. Theo đó, Luật Giáo dục đại học “không can thiệp” vào việc quản lý và đào tạo chuyên khoa y tế. Luật chỉ quy định những nguyên tắc chung đối với đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ của các ngành, lĩnh vực theo đúng phạm vi quản lý nhà nước mà Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao.

Các chương trình đào tạo bác sĩ chuyên khoa, đào tạo về các năng lực và kỹ năng chuyên môn sâu sau đại học thuộc quản lý của Bộ Y tế. Việc đào tạo trong các lĩnh vực như bác sĩ chuyên khoa 1, chuyên khoa 2, chuyên khoa 3, vẫn do Bộ Y tế tổ chức đào tạo từ xưa đến nay.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) đã quy định, chương trình đào tạo chuyên sâu thuộc lĩnh vực khoa học, sức khỏe, cấp bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa do Bộ Y tế quản lý. Theo đó, Bộ Giáo dục không “ôm”, cũng chưa từng có ý tưởng về việc đưa các trường đại học của Bộ Y tế về mình. Các đào tạo bác sĩ nội trú, chuyên khoa 1, chuyên khoa 2, chuyên khoa 3, vẫn do Bộ Y tế quy định.

Làm rõ hơn nội dung đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, hiện nay, các chương trình đào tạo bình thường khác, phần chuẩn chương trình đào tạo hiện nay do Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) tổ chức, soạn thảo chuẩn chương trình đào tạo. Các nội dung chuyên môn do Bộ Y tế quản lý, không phải Bộ Giáo dục quản lý. 

Theo đó, cần phân biệt rạch ròi giữa quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục và quản lý chuyên môn. Bộ Giáo dục quản lý nhà nước bằng các văn bản quy phạm pháp luật và các hướng dẫn. Điều đó không mâu thuẫn với việc các đơn vị chuyên ngành đặc thù quản lý các lĩnh vực của mình.

Về mô hình đại học vùng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội và giải trình đầy đủ, thấu đáo các nội dung đại biểu quan tâm.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, đại học vùng có vai trò đóng góp quan trọng trong đào tạo và nghiên cứu suốt thời gian qua. Trong các nghị quyết của Đảng như Nghị quyết 29-NQ/TW, Kết luận 21-KL/TW và 6 Nghị quyết vùng cũng như các Nghị quyết khác của Đảng cũng nhấn mạnh: Cần phát triển các Đại học Quốc gia và đại học vùng thực sự mạnh để đóng vai trò dẫn dắt, đầu tàu trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Với ví dụ được nhắc tới nhiều là Đại học Thái Nguyên thời gian qua đã có những đóng góp quan trọng trong đào tạo, nghiên cứu. Các nghị quyết của Đảng, từ Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Kết luận 91 triển khai thực hiện Nghị quyết số 29, đến các nghị quyết vùng  đều xác định cần phát triển các đại học quốc gia và đại học vùng trở thành những thực thể mạnh, đóng vai trò đầu tàu trong hệ thống giáo dục quốc dân. Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, nếu thực tế vận hành còn khiếm khuyết, nhất là ở khâu trung gian, thì chúng ta phải khảo sát, đánh giá nghiêm túc. Trong đó, bám sát yêu cầu giảm tầng nấc trung gian được Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ rà soát, xác định khâu trung gian nằm ở đâu để xử lý.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng chỉ rõ bất cập của mô hình đại học vùng hiện nay còn phân tán, bên trong gồm gần chục cơ sở đơn vị thành viên. Điều này đi ngược với tinh thần của Nghị quyết số 71-NQ/TW là giảm đầu mối, giảm những cơ sở phân tán. 

Bộ trưởng cho rằng, nếu cấu trúc bên trong của đại học vùng còn lỏng lẻo, quản lý cồng kềnh thì điều đó phải khắc phục và tìm ra điểm trung gian đó ở chỗ nào để giải quyết. Theo Bộ trưởng, Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ nghiên cứu, xem xét kỹ lưỡng đối với nội dung này.

Nhấn mạnh những ý kiến góp sâu sắc, am hiểu, thấu đáo của đại biểu Quốc hội cho các dự án luật và dự thảo nghị quyết tại phiên họp cho thấy đầy đủ tình cảm và trách nhiệm mà Quốc hội dành cho giáo dục, thể hiện sự nghiên cứu kỹ lưỡng về văn bản, sự hiểu biết sâu về thực tiễn và sự đồng hành với đội ngũ nhà giáo - Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, những ý kiến tâm huyết của các đại biểu là nguồn lực tinh thần vô cùng quý giá đối với ngành giáo dục.

Phát biểu tại nghị trường, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định, ngành giáo dục và đào tạo hiểu rõ trách nhiệm lớn lao, vẻ vang nhưng nặng nề của nghề giáo. Sự cao quý của nghề không tự nhiên có, cũng không tự nhiên bền vững, mà được tạo dựng bằng nỗ lực của mỗi thầy cô, bằng sự tận tâm và lòng yêu nghề. Do vậy, các giáo viên sẽ nỗ lực để nguyện không phụ sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước, Nhân dân và các bậc phụ huynh.