Viện X - nơi sản sinh các nhà khoa học tài năng trong tương lai của Trung Quốc

Bên trong nơi sản sinh các nhà khoa học trẻ hàng đầu thế giới của Trung Quốc 

Theo tờ South China Morning Post, được biết đến với tên gọi Viện X, cơ sở đào tạo này khuyến khích học viên ham học hỏi và nghiên cứu những vấn đề khoa học mà họ quan tâm nhất, với sự giúp đỡ của các giáo viên tại trường trong suốt quá trình học tập.

Các học sinh từ 14 tuổi trở lên sẽ được thử thách với loạt câu hỏi, chẳng hạn như: Con người nên làm gì trên Sao Hỏa và được khuyến khích đưa ra các câu trả lời mới mẻ, đột phá.

Với sự hướng dẫn của các cố vấn khoa học tại khóa học mùa hè năm ngoái, các học viên đã thực hiện nhiều hình thức nghiên cứu khoa học như đề xuất những phương pháp mới để chế tạo máy bay không người lái, xe tự hành và robot cũng như các công cụ lấy mẫu đất, xây dựng căn cứ trên Sao Hỏa bằng máy in 3D và tạo ra thực phẩm, năng lượng, vật liệu xây dựng từ vi sinh vật.

"Khoá học mùa hè của chúng tôi mang đến cơ hội cho các bạn trẻ khám phá những phương pháp học mới trong vài tuần. Học sinh trung học đã miệt mài dành cả ngày lẫn đêm để tìm kiếm những ý tưởng mới cho việc khám phá Sao Hỏa - một chủ đề nâng cao thường được các nhà nghiên cứu có uy tín hướng dẫn", Giám đốc sáng lập Viện X, ông Zheng Quanshui cho biết.

Viện X - nơi giúp học viên khám phá niềm đam mê nghiên cứu khoa học

Học viên tại học viện cũng được thử thách trong các lĩnh vực nghiên cứu như thiết kế dụng cụ kẹp robot mới, phát triển trò chơi vận hành dựa trên các quá trình sinh học và xem xét chi tiết ở cấp độ nano khi chất rắn và chất lỏng gặp nhau.

"Chúng tôi đang tạo ra một trải nghiệm học tập chưa từng có. Các chương trình học mùa hè và mùa đông ngắn hạn cho thấy rằng giáo dục đổi mới rất thú vị", ông Zheng nói.

Mô hình hướng tới học viên của Viện X giúp học viên tìm thấy niềm đam mê, tận dụng các nhà khoa học trong và ngoài nước để làm cố vấn cho họ trong các nhiệm vụ khoa học, rồi sau đó khai thác các kỹ năng để giúp giải quyết các vấn đề toàn cầu.

Yuan Bo, tốt nghiệp Lớp Tsien Elite năm 2016, hiện là Phó Giáo sư tại Đại học Beihang ở Bắc Kinh, cho biết các nghiên cứu tại Viện X đã đặt nền móng và trở thành động lực thúc đẩy nghiên cứu về kim loại lỏng của mình.

Năm ngoái, nghiên cứu sinh Yuan đã công bố nghiên cứu mà cô là tác giả chính về quy trình đổi mới để biến origami hoặc giấy thành thiết bị đeo được và chế tạo robot mềm từ kim loại lỏng.

"Khóa học tập trung vào việc trau dồi sự nhạy bén của học viên trong nghiên cứu khoa học ngay từ đầu. Chúng tôi được tham dự các buổi nói chuyện về các công nghệ tiên tiến và được các nhà nghiên cứu của trường đại học hướng dẫn trực tiếp.

Ngoài trang bị những kiến thức khoa học cơ bản, Viện X cũng khuyến khích chúng tôi đến phòng thí nghiệm để được đào tạo thực hành. Việc thực hành này đã giúp tôi thực hiện nghiên cứu của mình trong giai đoạn học tiến sĩ", Yuan chia sẻ.

Nuôi dưỡng tài năng khoa học và công nghệ là một chính sách lớn của giáo dục Trung Quốc

Hệ thống giáo dục Trung Quốc từ lâu đã đề cao giá trị của việc xác định sớm cũng như bồi dưỡng nhân tài trong quá trình học tập. Năm 1978, khi bắt đầu cải cách giáo dục đại học, Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc đã thành lập Trường Năng khiếu Thanh niên. Sáng kiến này đã nuôi dưỡng những tài năng khoa học và công nghệ, những người sẵn sàng học đại học ở độ tuổi trẻ hơn so với bạn bè cùng trang lứa.

Đối với giáo dục trung học cơ sở, Bắc Kinh đã tổ chức một lớp học thực nghiệm dành cho trẻ em có năng khiếu ở thủ đô từ năm 1985. Khóa học tập trung vào việc bồi dưỡng học sinh có tiềm năng về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học.

Theo đó, học sinh được tuyển vào khoảng 10 tuổi sẽ hoàn thành chương trình giáo dục trung học sớm hơn 4 năm so với bạn bè cùng trang lứa và sau đó bắt đầu học đại học ở tuổi 14 hoặc 15.

Vào tháng 5/2023, Chủ tịch nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình tuyên bố Trung Quốc sẽ nâng cấp hệ thống giáo dục để đạt được khả năng tự chủ về khoa học và công nghệ cao hơn, và coi việc nuôi dưỡng tài năng khoa học và công nghệ là một chính sách lớn.

Đối với giáo dục đại học, ông Tập Cận Bình cho biết ưu tiên hàng đầu là tăng tốc độ phát triển của các trường đại học đẳng cấp thế giới. Điều này liên quan đến việc hình thành các ngành cơ bản mới nổi mạnh mẽ và thúc đẩy nghiên cứu liên ngành, nhắm vào các lĩnh vực khoa học và công nghệ tiên tiến của thế giới cũng như các nhu cầu chiến lược quốc gia lớn.

Và mô hình của Viện X tập trung vào việc thực hiện điều đó. Tại đây, giáo viên đang thay đổi lớp học để cá nhân hóa hoạt động giáo dục cho học viên.

Lấy học sinh làm trung tâm của quá trình học tập

"Trong giáo dục truyền thống, giáo viên thường dẫn dắt một nhóm lớn học sinh học bất cứ điều gì được dạy. Nhưng ở Viện X, học viên là trung tâm của quá trình học tập để phát triển thành những tài năng đổi mới hàng đầu, những người có khả năng giải quyết những thách thức lớn toàn cầu.

Học viên sẽ được chủ động liên hệ với những giáo viên có thể hướng dẫn các em khám phá các vấn đề mà các em quan tâm và có thể liên quan đến các ngành khoa học khác nhau. Sau đó, giáo viên sẽ khuyến khích họ khám phá những điều mới và đặt ra các câu hỏi để phát triển kỹ năng tư duy phản biện cũng như để tiến xa hơn trên hành trình nghiên cứu khoa học của mình", Giám đốc Viện X cho biết.

Ngoài ra, học viên của học viện cũng được tiếp cận với các nhà nghiên cứu, doanh nhân và học giả với tư cách là người cố vấn trong các dự án cũng như các nhà khoa học đoạt giải Nobel là diễn giả tại các diễn đàn.

Theo ông Zheng, học viên có thể bắt đầu nghiên cứu với nền tảng kiến thức khoa học cốt lõi vững chắc, thay vì cố gắng tiếp thu và thu thập kiến thức chuyên môn về một số chủ đề nhất định.