Vì sao học sinh trung học cơ sở không được học lệch, học tủ?

Học chỉ để thi đỗ vào lớp 10 dẫn tới học lệch

Hiện nay học sinh bậc phổ thông đang học 2 chương trình: Chương trình giáo dục phổ thông 2006 và Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Vì sao có học sinh gặp khó khăn khi chọn tổ hợp môn khi học lớp 10 chương trình mới? Nói cách khác, việc học lệch, học chỉ để thi tuyển sinh, dẫn tới học lệch và học sinh gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận với chương trình mới - một chương trình phát triển toàn diện học sinh. 

Cùng với đó, Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT về đánh giá học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ thông quy định để đạt loại Giỏi thì học sinh cần có 6 môn bất kì đạt trung bình trên 8.

Thế nhưng, hiện tượng học lệch, học tủ đang trở thành xu hướng học tập phổ biến của học sinh bậc trung học cơ sở. Học sinh lớp 9 chỉ tập trung vào các môn học quan trọng như Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh để thi tuyển sinh 10 mà không màng đến những môn học cần thiết khác. Hoặc có học sinh chỉ học đối phó, không đầu tư sự tập trung, không quan tâm đến kết quả học tập những môn học còn lại.

Hiện tượng học lệch khiến học sinh lớp 10 gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình học bậc trung học phổ thông. Đó cũng là lí do khiến nhiều học sinh lớp 10 sau khi học xong một năm học thì xin chuyển đổi tổ hợp môn.

Học lệch được các chuyên gia giáo dục cảnh báo

Chia sẻ về về tác hại của việc học lệch ở bậc trung học cơ sở, thầy giáo Mai Văn Túc, giáo viên Vật lí, Trường Trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) đưa ra những cảnh tỉnh sau đây:

Thứ nhất, học lệch dẫn đến thiếu kiến thức nền

kiến thức phổ thông là kiến thức nền (cơ bản) mà bất kỳ ai, bất kỳ ngành nào, nghề nào cũng ít nhiều cần đến. Cần đến để tránh hiểm nguy có thể xảy ra đối với bản thân và cộng đồng. Cần đến để làm việc dễ dàng hơn, tự tin hơn. Cần có đủ kiến thức để không bị lừa và ngăn chặn tệ nạn xã hội.

Ví dụ, có nhiều trường hợp đang nướng cá mực bằng cồn, cầm cả can cồn rót vào cá đang cháy và kết cục vô cùng bi thảm. Đây là hiện tượng thiếu kiến thức khoa học trầm trọng. 

Hoặc là tối mất điện, chạy máy phát điện và kiểm tra máy phát còn xăng hay không bằng cách mở nắp bình xăng đang nóng và bật lửa ga xem còn hay hết xăng và thảm họa đã xảy ra.

Hay một người mới mua tủ lạnh về, chạy thử đến đêm ra sờ tay vào vỏ thấy nóng rồi hốt hoảng điện thoại gọi cửa hàng. Nhân viên cửa hàng ngay trong đêm chở cái khác đến đổi và cái khác vẫn thế. Thầy giáo vẫn không biết vì sao tủ lạnh chạy thì vỏ lại nóng. 

"Không thể kể hết những chuyện buồn vì thiếu kiến thức phổ thông. Vậy là thiếu kiến thức phổ thông xã hội cũng tồi tệ đi nhiều lắm", thầy Túc lo ngại.

Thứ hai, học lệch dẫn đến sai kiến thức, áp đặt kiến thức

Minh chứng là giáo sư, tiến sĩ Hóa học viết sách Khoa học tự nhiên còn nhiều "sạn" (đã được nhiều tờ báo đăng tải). Trường hợp đã thiếu kiến thức còn áp đặt kiến thức lên người khác thì tác hại khôn lường. 

Để ngăn chặn học sinh học lệch, giáo viên và phụ huynh học sinh cần định hướng cho học trò thấy được tầm quan trọng của các môn học là như nhau. Cùng với đó là giúp học sinh phân bổ thời gian học các môn hợp lý, học không chỉ để thi, học còn là thú vui, niềm ham thích. Ngoài ra, cần giúp các em chủ động, tự giác lên kế hoạch học tập ngay từ đầu. 

Tất cả các kiến thức ở bậc học phổ thông đều là kiến thức cơ bản để có thể hiểu biết và giải thích các hiện tượng, sự vật trong đời sống. Không có "viên gạch nền", không thể xây lên "toà lâu đài" kiến thức sau này.