Tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm sắp bay qua Trái đất vận tốc hơn 33.000 km/giờ

Kích thước tương đương cá voi xanh

Theo các chuyên gia NASA, vào ngày 12/8/2022, một tiểu hành tinh 'có khả năng nguy hiểm' với đường kính ước tính từ 13 - 28m, tương đương chiều dài thân của cá voi xanh trưởng thành (Balaenoptera musculus), sẽ bay qua Trái đất với tốc độ 33.012 km/giờ.

Ở khoảng cách gần nhất, tiểu hành tinh bay nhanh gấp 27 lần vận tốc âm thanh này sẽ cách Trái đất 4,3 triệu km (tức gấp hơn 8 lần khoảng cách giữa hành tinh và Mặt trăng). Về mặt thiên văn, đây là khoảng cách rất nhỏ.

NASA xếp loại bất kỳ thiên thể nào bay tới trong phạm vi 193 triệu km quanh Trái đất là "vật thể gần Trái đất". Vật thể bay nhanh cách hành tinh xanh từ 7,5 triệu km trở xuống sẽ nằm trong danh mục "có khả năng gây nguy hiểm".

Do vậy, các nhà thiên văn học sẽ theo dõi tiểu hành tinh 2015 FF sát sao và xem xét nguy cơ nó có thể chệch khỏi đường bay dự đoán dẫn tới việc có thể đâm vào Trái đất.

NASA đã xác định vị trí và quỹ đạo của 28.000 tiểu hành tinh với Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS), mạng lưới 4 kính viễn vọng có thể quét toàn bộ bầu trời đêm 24 giờ/lần.

Kể từ khi hoạt động vào năm 2017, ATLAS phát hiện hơn 700 tiểu hành tinh gần Trái đất và 66 sao chổi. Trong số này, 2 tiểu hành tinh được ATLAS phát hiện là 2019 MO và 2018 LA đã đâm xuống hành tinh xanh.

Trong khi tiểu hành tinh 2019 MO phát nổ ở vùng ven biển phía nam Puerto Rico thì tiểu hành tinh 2018 LA lao xuống khu vực gần biên giới giữa Botswana và Nam Phi. May mắn là hai vụ việc này đều không gây ra thiệt hại nào cho con người.

NASA ước tính đường bay của mọi vật thể gần Trái đất cho tới cuối thế kỷ 21. Tin tốt được NASA công bố là Trái đất sẽ không đối mặt thảm họa va chạm với tiểu hành tinh nào trong ít nhất 100 năm tới.

Dù vậy, các chuyên gia, nhà thiên văn không lơ là, mất cảnh giác. Họ vẫn tiếp tục quan sát, theo dõi để kịp thời phát hiện tiểu hành tinh có nguy cơ lao thẳng vào Trái đất và có phương án đối phó.

Phương pháp làm chệch hướng tiểu hành tinh

Ngày 24/11/2021, NASA phóng một tàu vũ trụ trong nhiệm vụ Double Asteroid Redirection Test (DART) để thay đổi hướng tiểu hành tinh bằng cách đâm vào và khiến nó bay chệch hướng.

Nếu mọi việc suôn sẻ, đến tháng 9/2022, con tàu này sẽ lao vào Dimorphos, một tiểu hành tinh có đường kính 160m, bay với tốc độ hơn 24.000km/giờ. “Nó sẽ không phá huỷ tiểu hành tinh mà chỉ tạo ra một cú hích nhỏ”, Nancy Chabot, nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm vật lý ứng dụng Johns Hopkins, đơn vị quản lý dự án, cho biết.

Tiểu hành tinh Dimorphos quay quanh một tiểu hành tinh khác lớn hơn tên là Didymos. Dimorphos hoàn thành một vòng quay quanh Didymos sau 11 giờ 55 phút. Mục tiêu của tàu DART là lao vào tiểu hành tinh này để làm chậm tốc độ của Dimorphos và khiến nó tiến lại gần hơn Didymos, tiết kiệm 10 phút quay quanh quỹ đạo.

Thay đổi về chu kỳ quỹ đạo sẽ được các kính viễn vọng trên Trái đất đo lường. Thay đổi nhỏ nhất được coi là thành công sau sứ mệnh này là 73 giây. DART sẽ phải mất 10 tháng để đến được vị trí của cặp tiểu hành tinh dự kiến. Vụ va chạm sẽ xảy ra ở nơi cách Trái đất 11 triệu km.

10 ngày trước khi đâm, DART sẽ phóng ra một tàu vũ trụ quan sát nhỏ do cơ quan hàng không Ý chế tạo để theo dõi quá trình.

DART sẽ gửi video trực tiếp về Trái đất cho đến khi lao vào tiểu hành tinh. 3 phút sau đó, con tàu được giải phóng sẽ chụp ảnh vụ va chạm và những vật thể bắn ra.

Phương pháp này chỉ gây ra một "cú chạm" nhỏ đối với tiểu hành tinh nhưng được kỳ vọng sẽ tạo nên thay đổi lớn về vị trí sau này của nó. Tiểu hành tinh sẽ không đi theo lộ trình lao vào Trái đất nữa.

DART có thể là phương pháp hiệu quả để thay đổi đường đi của một thiên thể có nguy cơ lao vào Trái đất sau vài năm hoặc vài chục năm tới. Bởi nếu điều đó xảy ra, Trái đất sẽ rơi vào cảnh tượng thảm khốc.

Giới khoa học vẫn liên tục tìm kiếm các tiểu hành tinh và dự đoán đường đi xem liệu chúng có va vào Trái đất hay không.

Các cơ quan vũ trụ trên thế giới cũng đang tích cực nghiên cứu, phát triển những phương pháp làm chệch hướng tiểu hành tinh có nguy cơ đâm vào Trái đất, giúp hành tinh của chúng ta an toàn.