Thi vào lớp 10 chỉ 1 điểm/môn là đỗ, học sinh sẽ học trung học phổ thông thế nào?

Điểm chuẩn vào lớp 10, của một số trường học tại các tỉnh phía Nam là dưới 10 điểm, trong đó có tới 4 trường lấy điểm chuẩn dưới 10 cho 3 môn thi sau khi (Toán, Ngữ văn đã nhân đôi và cộng với điểm tiếng Anh). Nghĩa là mỗi môn thi chỉ cần đạt từ 1.6 điểm/môn là đã đỗ.

Nhiều câu hỏi thắc mắc đặt ra: "Những học sinh yếu kém thế này, vì sao vẫn được công nhận đỗ tốt nghiệp trung học cơ sở? Vào lớp 10, các em sẽ học sao đây?"

Vì sao giáo viên không thể đánh giá đúng chất lượng thật của học sinh?

Chất lượng học sinh thấp, lỗi lớn nhất không thuộc về giáo viên mà do bệnh thành tích chung của ngành giáo dục. Thầy D. giáo viên một trường trung học cơ sở cho biết: "Đánh giá chất lượng học sinh thẳng tay sẽ bị nhà trường "tuýt còi" nhắc nhở. Vì thế, phải cố ráng cho những học sinh này đủ điều kiện đỗ tốt nghiệp".

"Mà có làm khó học sinh, cũng chẳng ích gì, các học sinh này cũng không sợ. Lên lớp chúng hầu như không học hành gì cả. Lúc thì ngồi chơi, khi thì nằm ngủ, lúc lại chọc phá bạn… Nhắc nhở hoài không nghe, mời phụ huynh cũng không đến, giáo viên cũng bó tay".

Thực tế cho thấy, học sinh bây giờ rất khó có cơ hội lưu ban, dù học thế nào thì mỗi năm vẫn lên một lớp (trừ một vài trường hợp rất đặc biệt). Có thể vì vậy nên không có em nào sợ để học.

Thế là, cấp 1 được lùa lên cấp 2. Rồi cấp 2 lại được du di trong đánh giá để lên cấp 3. Giáo viên bị giao chỉ tiêu chất lượng bộ môn. Ví như những môn Toán, Văn, Ngoại ngữ phải có 95% học sinh đạt điểm từ trung bình trở lên. Những môn như Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân… chỉ tiêu đạt điểm trung bình trở lên từ 97 đến 99%.

Chất lượng này sẽ ảnh hưởng lớn đến thi đua cá nhân của mỗi người. Vì thế, gần như thầy cô chỉ phải đánh giá học sinh ít nhất là bằng hoặc cao hơn chỉ tiêu đã được giao.

Để đạt được những chỉ tiêu cao ngất ngưởng thế này, giáo viên sẽ phải làm gì?

Có 2 cách mà thầy cô giáo thường xuyên áp dụng. Với những thầy cô giáo dạy những môn không thể dạy thêm thì chỉ còn một cách duy nhất nới rộng biên độ thang điểm của mình.

Nhiều học sinh yếu kém vốn dĩ không ham học. Thay vì đánh giá thật để các em ở lại lớp thì nhiều giáo viên sợ mình không đạt chỉ tiêu nhà trường đưa ra nên thầy cô thường "nhắm mắt" cho qua bằng cách nới tay ban phát điểm.

Bên cạnh đó, thầy cô sẽ báo trước kiểm tra miệng, kiểm tra 15 phút. Thậm chí, có những học sinh, giáo viên còn chỉ sẵn bài cho học để gọi lên kiểm tra tránh bị điểm kém. Có những em bị điểm kém sẽ được tạo cơ hội cho kiểm tra đi, kiểm tra lại nhiều lần cho đến khi đạt mức điểm trung bình mới thôi.

Với những thầy cô giáo dạy những môn có thể dạy thêm thì ngoài việc ôn tập kiến thức ở lớp sẽ cho học sinh đi học thêm ôn luyện các dạng bài tập sẽ có trong đề kiểm tra, đề thi.

Và nhờ đó, các em cũng cải thiện dần điểm số do những bài kiểm tra được ôn trúng đề. Thế rồi, cuối năm các em vẫn đạt điểm từ trung bình trở lên và vẫn được đánh giá chất lượng học tập được nâng cao. 

Cho đến khi gặp những kỳ thi mà đề thi không do nhà trường ra, lúc đó chất lượng thật mới bị bộc lộ. Đây cũng là lý do vì sao điểm số kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 rất thấp kéo theo việc tuyển sinh khó khăn và tương lai các học sinh này học trung học phổ thông càng vất vả cho cả thầy và trò.