Điểm chuẩn tuyển sinh vào lớp 10 chênh lệch có đáng lo không?

Thời điểm này, nhiều địa phương đã công bố điểm thi, điểm chuẩn của kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, nhiều trường học đã niêm yết danh sách thí sinh trúng tuyển vào các trường trung học phổ thông công lập. Nhìn chung, đa phần các địa phương đã công bố điểm thi, điểm chuẩn cho thấy đều có những tín hiệu lạc quan vì điểm thi có nhích lên so với các năm trước.

Bên cạnh những trường có điểm chuẩn tăng lên thì chúng ta cũng không tránh khỏi những băn khoăn khi nhiều trường học có điểm chuẩn khá thấp.

Vẫn biết, điểm chuẩn cao hay thấp còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau vì đề thi tuyển sinh vào lớp 10 của từng địa phương nên phải đảm bảo những địa bàn thuận lợi điểm không quá cao vì đề dễ, địa bàn khó khăn không quá thấp vì đề khó. 

Thế nhưng, thực tế cho thấy vẫn có những trường có điểm chuẩn thấp đến mức khó hiểu.

Điểm thi tuyển sinh và điểm đánh giá trên lớp đang khá vênh với nhau

Với vai trò, tính chất của kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 hiện nay, chúng ta thấy bất kỳ địa phương nào, dù trường chuyên hay không chuyên đều có tính cạnh tranh nhau giữa các thí sinh vì có thi thì sẽ có đậu và rớt. Khối trường chuyên còn cạnh tranh khốc liệt khi có những lớp chuyên có tỉ lệ chọi 1/31.

Đa số các địa phương chỉ có thể tuyển tối đa số lượng thí sinh đã tốt nghiệp cấp trung học cơ sở vào các trường trung học phổ thông công lập khoảng 70-80 % mà thôi. Số lượng còn lại sẽ phân luồng vào các trường tư thục; trung tâm giáo dục thường xuyên - dạy nghề; các trường nghề…

Vì vậy, số lượng thí sinh dự thi thường phải đầu tư học tập, ôn luyện tốt mới có thể đủ điểm vào các trường trung học phổ thông công lập. Thực tế cho thấy, gần như địa phương nào tổ chức thi tuyển vào lớp 10 cũng kết thúc chương trình trước nhiều tuần và sau đó trường nào cũng tổ chức ôn thi nhiều tháng trời.

Ngoài ra, nhiều học sinh còn học thêm suốt cả cấp học mà điểm thi vẫn rất thấp, không đạt được mức điểm bình quân 5 điểm/môn. Rất nhiều thí sinh còn bị điểm liệt. Việc điểm chuẩn của nhiều trường khá thấp tất nhiên có nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng nó đã phản ánh đúng chất lượng giảng dạy và học tập ở nhiều địa bàn, trường học hiện nay và chúng ta cũng thấy được có cả bệnh thành tích đã len lỏi trong quá trình đánh giá, xếp loại học trò ở các nhà trường.

Bởi vì cũng những em học sinh này chỉ trước đó vài tuần thì điểm kiểm tra học kỳ, tổng kết năm học lớp 9 đạt mức điểm cao, tỉ lệ điểm dưới trung bình rất hiếm và đa phần các trường học đều đạt 100% tốt nghiệp trung học cơ sở? Rõ ràng, khâu đánh giá chất lượng học tập đối với học sinh hiện nay còn nhiều vấn đề cần bàn bởi chất lượng thật, chất lượng ảo của giáo dục vẫn đang song hành với nhau.

Nếu chất lượng giáo dục phổ thông cao, danh hiệu học tập của học sinh vào thời điểm cuối năm cao, tỉ lệ tốt nghiệp và điểm giỏi ở kỳ thi trung học phổ thông thường rất đẹp thì tại sao điểm chuẩn của kỳ thi tuyển sinh 10 nhiều trường, nhiều địa phương lại thấp đến mức ngỡ ngàng đến vậy?

Điểm chuẩn tuyển sinh vào lớp 10 thấp liệu có phải do đề thi khó

Một số địa phương đã công bố điểm chuẩn, chúng ta thấy có nhiều trường có điểm chuẩn rất cao, nhất là khối trường chuyên. Thế nhưng, nhiều trường có điểm chuẩn rất thấp. Chẳng hạn như điểm chuẩn vào các trường trung học phổ thông của Phú Yên năm nay không khỏi ái ngại.

Bởi vì, trong số 11 trường không chuyên, chỉ có trường trung học phổ thông Nguyễn Huệ có điểm chuẩn 27,75 điểm (trung bình trên 5,55  điểm/môn thi vì Văn và Toán nhân hệ số 2). 10 trường còn lại, thí sinh chỉ cần đạt trung bình từ 3,6 điểm trở xuống đã có thể trúng tuyển. Thậm chí, trường trung học phổ thông Phan Bội Châu chỉ lấy điểm chuẩn ở mức 9,25 điểm (trung bình 1,85 điểm/môn đã trúng tuyển).

Điểm chuẩn tuyển sinh vào lớp 10 công lập của Cần Thơ cũng có nhiều trường khá thấp. Trong số 20 trường trung học phổ thông không chuyên chỉ có 4 trường có điểm chuẩn trên 5,0 điểm/ 1 môn thi; 16 trường có điểm chuẩn trung bình các môn thi dưới 5,0 điểm/ 1 môn thi.

Đặc biệt, một số trường có điểm chuẩn khá thấp, như: trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Thới Thạnh (10,25 điểm); trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Thạnh Thắng (10,20 điểm)… Vì thế, thí sinh chỉ cần trung bình trên 2,0 điểm/môn cũng trúng tuyển bởi Ngữ văn, Toán nhân hệ số 2.

Trong khi, theo cấu trúc các dạng đề kiểm tra định kỳ, thi tuyển sinh vào lớp 10 hiện nay của ngành giáo dục, đề phải đảm bảo cấu trúc (4-3-2-1), đó là kiến thức nhận biết chiếm 40%; kiến thức thông hiểu chiếm 30%; kiến thức vận dụng 20% và kiến thức vận dụng cao 10%.

Vì thế, mỗi đề thi tuyển sinh vào lớp 10 có đến 70% kiến thức dễ (nhận biết, thông hiểu) nên về cơ bản là học sinh tái hiện lại kiến thức đã học là đạt điểm trung bình trở lên. Thế nhưng, sự thực thì mỗi kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 đi qua chúng ta thấy điểm thi thường thấp. Một số môn thi của nhiều địa phương có điểm thi chủ yếu dưới trung bình. Không nhiều địa phương có tỉ lệ 50% thí sinh dự thi có điểm thi các môn từ trung bình trở lên.

Mặc dù đề thi tuyển sinh vào lớp 10 ra chủ yếu là kiến thức nhận biết và thông hiểu (70% đề thi) để hướng thí sinh phải đạt ngưỡng điểm trên trung bình trở lên nhưng sự thật thì điểm 1, điểm 2 nhiều lắm, thậm chí có rất nhiều điểm 0 trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10.

Ngay cả điểm thi tuyển sinh vào lớp 10 mà Thành phố Hồ Chí Minh vừa công bố, cũng có khá nhiều thí sinh có điểm dưới trung bình, thậm chí bị điểm 0, điểm 1. Cụ thể: có 165 thí sinh bị điểm 0; 134 thí sinh 0,25 điểm. Số điểm dưới 1 môn Toán là 809 em.

Môn Ngữ văn có 8 thí sinh bị điểm 0; 3 thí sinh 0,25 điểm; 15 thí sinh 0,5 điểm. Số điểm dưới 1 môn Ngữ văn là 32 thí sinh. Môn Ngoại ngữ có 9 thí sinh bị điểm 0; 1 thí sinh 0,25 điểm. 8 thí sinh 0,5 điểm. Số điểm dưới 1 là 26 thí sinh.

Rõ ràng, bên cạnh những học sinh có điểm cao, có ý chí trong học tập thì vẫn còn rất nhiều em lơ là trong học tập. Việc nhiều thí sinh bị điểm 0, điểm 1 và nhiều trường lấy điểm chuẩn ở mức trên dưới 2,0 điểm/1 môn thi cho thấy nhiều điều còn phải trăn trở, băn khoăn.