Nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới được công bố

Dũng Minh
06:00 - 04/06/2023
Công dân & Khuyến học trên

Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch vừa công bố thêm nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới, bao gồm các di sản thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong đó có Quyết định công nhận 4 loại hình nghệ thuật của tỉnh Điện Biên vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.

Nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới được công bố - Ảnh 1.

Nghệ thuật làm trang phục của người Hà Nhì được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Ảnh: VOV

4 di sản ở Điện Biên được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia

Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch vừa công nhận 4 loại hình nghệ thuật của tỉnh Điện Biên là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đây là những sản phẩm tinh thần gắn với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hóa liên quan, có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng.

Cụ thể, 4 loại hình nghệ thuật này gồm có:

- Tri thức dân gian, Nghệ thuật làm trang phục của người Hà Nhì thuộc 4 xã Sín Thầu, Leng Su Sìn, Sen Thượng, Chung Chải (huyện Mường Nhé).

- Nghệ thuật trình diễn dân gian múa của người Lào tại các huyện Điện Biên và Điện Biên Đông.

- Nghề rèn thủ công truyền thống của người Mông.

- Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ cúng dòng họ của người Mông Trắng tại 3 huyện Tuần Giáo, Điện Biên và Điện Biên Đông.

Tính đến nay, tỉnh Điện Biên đã có 18 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Ngoài ra, địa phương này còn có 37 lễ hội truyền thống (trong đó có Lễ hội Hoa Ban là lễ hội cấp tỉnh); 28 nghệ nhân ưu tú là những người am hiểu về các giá trị văn hóa truyền thống và trao truyền cho thế hệ trẻ; nhằm gìn giữ và phát huy di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn.

Để bảo tồn và phát huy giá trị của các loại hình di sản văn hóa phi vật thể nói chung và 4 loại hình nghệ thuật mới được công nhận nói riêng, Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên đã chỉ đạo các địa phương và các cấp, ngành tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức và ý thức của người dân; tập trung nhiều giải pháp nâng cao đời sống văn hóa, vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc cư trú trên địa bàn. Từ đó, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới được công nhận

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố thêm nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới, bao gồm các di sản thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như: Tập quán xã hội và tín ngưỡng; nghệ thuật trình diễn dân gian; lễ hội truyền thống; nghề thủ công truyền thống... Đặc biệt, tỉnh Tuyên Quang có tới 4 di sản được công nhận là: "Lễ nhảy lửa của người Pà Thẻn" ở xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình; "Lễ hội đình Hồng Thái" ở xã Tân Trào, huyện Sơn Dương; "Tri thức về cọn nước của người Tày" ở các xã Trung Hà, Hà Lang, Côn Lôn và Phúc Yên; và "Tri thức và tập quán trồng lúa nước của người Tày" ở các xã Lăng Can, Hồng Quang, Khuôn Hà, Thượng Lâm và Phúc Yên.

Nhiều di sản văn hóa phi vật thể quốc gia mới được công bố - Ảnh 2.

Lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Ảnh: TTXVN

Ngoài ra, còn có một số di sản văn hóa phi vật thể khác như: "Hát ru của người Tày" ở xã Giáo Hiệu, tỉnh Bắc Kạn; "Nghề dệt thổ cẩm của người Tày" ở xã Ngọc Đào, tỉnh Cao Bằng; và "Nghệ thuật Khèn của người Mông" ở các huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu và Văn Chấn, tỉnh Yên Bái. Đây là những di sản có giá trị văn hóa cao và phong phú.

Đặc biệt, trong danh sách mới công bố này, "Lễ nhảy lửa của người Pà Thẻn" là di sản được công nhận lần thứ hai ở cấp quốc gia, lần đầu tiên là vào năm 2012 cho cộng đồng người Pà Thẻn ở xã Tân Bắc, tỉnh Hà Giang. Theo Cục Di sản văn hóa, đây là một lễ hội độc đáo và huyền bí của người Pà Thẻn - một dân tộc sơ khai theo Shaman giáo. Lễ hội này liên quan đến việc truyền nghề thầy cúng - những người có vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của người Pà Thẻn. Theo tiếng Pà Thẻn, lễ truyền nghề thầy cúng được gọi là "Póc Quơ", hội Nhảy lửa được gọi là "Po dinh họn a tờ". Ngày nay, lễ hội này được biết đến rộng rãi với tên gọi Lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn.

Có thể nói, Lễ nhảy lửa là một di sản văn hóa quý giá, thể hiện bản sắc và tính đại diện tộc người. Người Pà Thẻn duy trì lễ hội này qua nhiều thế hệ, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Ngoài ra, Lễ nhảy lửa còn thể hiện được sự gắn kết của cộng đồng người Pà Thẻn, hoạt động cũng thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều du khách. Lễ hội là một biểu tượng đặc trưng riêng có của người Pà Thẻn.