Nhà báo Hồ Quang Lợi ra mắt sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” nhân kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), sáng 12/6 tại Hội trường Thư viện Quân đội (83 Lý Nam Đế, Hà Nội), Nhà xuất bản Hà Nội phối hợp với Thư viện Quân đội tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút của nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi.

Sách của Hồ Quang Lợi - Bản lĩnh người cầm bút giữa sóng gió thời cuộc

Nhắc đến nhà báo Hồ Quang Lợi, giới báo chí Việt Nam nhớ đến một cây bút sắc sảo, giàu bản lĩnh nghề nghiệp, từng giữ cương vị Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam. Với hơn 45 năm làm báo, Hồ Quang Lợi đã chứng kiến và phản ánh nhiều sự kiện lớn trong nước và quốc tế. Những trải nghiệm dày dạn ấy chính là chất liệu để ông chắt lọc thành những bài viết giàu suy ngẫm, được tập hợp trong cuốn sách Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút.

Xuất thân là phóng viên quân đội, từng có nhiều năm làm báo quốc tế, Hồ Quang Lợi sở hữu vốn trải nghiệm phong phú và cái nhìn đa chiều. Những chuyến công tác tại các điểm nóng, những va chạm trực tiếp với thực tế thế giới đã giúp ông tích lũy được góc nhìn sắc bén, khách quan, đồng thời giữ vững bản lĩnh nghề nghiệp trong từng dòng phân tích chính luận.

Trong Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút, Hồ Quang Lợi không né tránh những vấn đề gai góc. Sách thực sự gây ấn tượng bởi sự cập nhật, bắt nhịp nhanh nhạy với các vấn đề thời sự nóng bỏng trong nước và quốc tế. Từ các mối quan hệ địa chính trị phức tạp cho tới những chuyển động nội tại của nền báo chí trong kỷ nguyên số, tác phẩm cho thấy tư duy nhạy bén, luôn làm mới góc nhìn, bám sát thực tiễn của một cây bút dạn dày kinh nghiệm.

Tuy nhiên, vượt lên những biến động ấy, nhà báo Hồ Quang Lợi nhấn mạnh sứ mệnh cốt lõi của nghề báo vẫn luôn là: phụng sự sự thật, bảo vệ lẽ phải và hướng đến lợi ích cộng đồng. “Ngòi bút là vũ khí sắc bén, nhưng cũng là ngọn đèn chỉ đường nếu được thắp sáng bởi lương tâm và trách nhiệm nghề nghiệp” — ông viết.

Không chỉ đơn thuần là một ấn phẩm mới góp thêm tiếng nói vào kho tàng báo chí nước nhà, Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút như một bản tổng kết tâm huyết từ hành trình hơn 45 năm làm báo và viết văn của tác giả — người từng giữ cương vị Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam. 

Trong bối cảnh báo chí thế giới đang đối mặt với những thử thách chưa từng có về kiểm chứng thông tin, đạo đức nghề nghiệp và sự chi phối của các lợi ích nhóm, cuốn sách xuất hiện như một lời nhắc nhở đầy thời sự: sự thật và lẽ phải luôn là kim chỉ nam của người cầm bút.

Dù mang phong cách chính luận, mỗi bài viết trong sách đều có tiêu đề hấp dẫn, gây tò mò ngay từ cái nhìn đầu tiên. Những cái tên như “Lửa thử vàng, gian nan thử... bút”, “Sự thật đanh thép”, hay “Khi báo chí vật lộn với "cơm áo gạo tiền"” đều thể hiện cách tiếp cận linh hoạt, dung hòa giữa sự sắc sảo của tư duy phân tích và nghệ thuật đặt vấn đề cuốn hút bạn đọc.

Điểm nhấn đặc biệt của tác phẩm là những phân tích sắc sảo với những dẫn chứng sinh động, cập nhật từ nhiều lĩnh vực kinh tế - chiến lược như đường sắt cao tốc, hàng không, thương mại quốc tế... Hồ Quang Lợi khéo léo lồng ghép số liệu, thông tin thời sự vào mạch viết, tạo nên bức tranh toàn cảnh giúp độc giả không chỉ hiểu vấn đề báo chí mà còn có thêm cái nhìn tổng quan về vận hội và thách thức của đất nước.

Hồ Quang Lợi và bài học giá trị cho người cầm bút

Với lối viết điềm đạm nhưng sâu sắc, Hồ Quang Lợi không chỉ thuật lại những trải nghiệm cá nhân mà còn mở ra những chiêm nghiệm về đời sống, âm nhạc và nghệ thuật đan xen. 

Thú vị là, tác giả tự làm mới chính luận bằng cách đưa vào các hiện tượng văn hoá, xã hội trẻ trung như Bắc Bling, phim "Địa đạo" của Bùi Thạc Chuyên, hay những gương mặt gây tranh cãi như Khá Bảnh, Dương Minh Tuyền. Sự đa dạng này phản ánh nỗ lực giải mã các làn sóng xã hội hiện đại, đưa chính luận đến gần hơn với độc giả trẻ.

Ẩn sau từng dòng chữ là một thái độ nghề nghiệp nghiêm túc, là tình yêu với nghề báo như chính ông từng chia sẻ: “Ngọn bút là vũ khí nhưng đồng thời cũng là ngọn đèn soi đường nếu nó được thắp sáng bằng sự thật và lẽ phải.”

Việc ra mắt cuốn sách vào dịp kỷ niệm tròn 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, đặc biệt các ra sách chính là tổng hợp lại những bài báo thời sự nhất của tác giả, tự "xuất bản" chính 1 tòa soạn riêng của mình, phải chăng sẽ là một hướng đi mới cho những người cầm bút trong thời đại mới? 

Trong bối cảnh thị trường sách báo đối diện nhiều khó khăn, mô hình "sách thời sự" như của ông có thể là một hướng đi mới cho các nhà báo, nhà văn: kết hợp chiều sâu phân tích với sự linh hoạt, sinh động của báo chí hiện đại.

Với sự điềm đạm, cẩn trọng và dày dạn kinh nghiệm, nhà báo Hồ Quang Lợi đã để lại những bài học nghề báo sâu sắc thông qua cuốn sách mới.

Nền báo chí hiện nay cũng đang phải chịu nhiều sức ép, Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút của Hồ Quang Lợi như một lời nhắc nhở về bản lĩnh, đạo đức và lý tưởng cao đẹp, đây còn là những gợi ý giá trị cho những người làm báo trong thời gian tới.

Một số hình ảnh đẹp về sự kiện ra mắt do phóng viên Tạp chí Công dân & Khuyến học thực hiện: