Mỹ, Australia triển khai tiêm vaccine đậu mùa khỉ cho nhóm có nguy cơ cao

Quỳnh Giang
10:47 - 06/08/2022
Công dân & Khuyến học trên

Trong bối cảnh số ca mắc đậu mùa khỉ tiếp tục gia tăng, Australia và Mỹ đều đang cố gắng triển khai nhanh việc tiêm vaccine phòng bệnh cho nhóm người có nguy cơ cao mắc phải căn bệnh này.

Australia bắt đầu tiêm vaccine đậu mùa khỉ vào tuần tới

Trong tuyên bố đưa ra vào ngày 5/8, Giám đốc Y tế bang New South Wales ở Australia - Kerry Chant cho biết, từ ngày 8/8, bang này sẽ bắt đầu triển khai tiêm vaccine bệnh đậu mùa khỉ cho 5.500 người dân.

Với việc đưa ra tuyên bố này, New South Wales là bang thực hiện việc tiêm chủng vaccine đậu mùa khỉ sớm nhất so với các bang khác trên toàn nước Australia. Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh số ca mắc đậu mùa khỉ tại bang này tiếp tục gia tăng. Cụ thể, tính đến sáng 5/8, Australia ghi nhận tổng cộng 58 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ, trong đó 33 ca tại New South Wales.

Ưu tiên đối tượng có nguy cơ mắc đậu mùa khỉ

Các đối tượng được ưu tiên tiêm vaccine đậu mùa khỉ trong những ngày tới tại đây là những người đồng tính nam và song tính nam có quan hệ tình dục đối với những người đàn ông vô gia cư, những người làm nghề mại dâm, sử dụng thuốc gây nghiện, bị nhiễm HIV và có hệ miễn dịch kém cũng như có quan hệ gần với những người đã bị bệnh đậu mùa khỉ.

Đồng thời, những đối tượng được ưu tiên tiêm vaccine đậu mùa khỉ lần này là những người có quan hệ tình dục với những người đàn ông có kế hoạch di chuyển tới các điểm nóng của bệnh đậu mùa khỉ trên thế giới như tại châu Âu, Bắc Mỹ trước ngày 3/10 tới đây.

Chi tiết về việc đăng ký tiêm vaccine đậu mùa khỉ cho người dân sẽ được bang New South Wales công bố trong những ngày tới.

vaccine dau mua khi.png

Bang New South Wales, Australia sẽ bắt đầu tiêm vaccine đậu mùa khỉ cho người dân từ ngày 8/8/2022. Ảnh: abc.net.au

Vaccine không chống lại bệnh đậu mùa khỉ 100%

Giám đốc Y tế bang New South Wales Kerry Chant cho biết: Mặc dù vaccine đậu mùa khỉ có khả năng ngăn ngừa việc lây nhiễm cũng như chữa bệnh nhưng đây không phải là giải pháp có thể bảo vệ cơ thể 100% chống lại bệnh đậu mùa khỉ. Do vậy, mỗi người cần để ý đến các triệu chứng của cơ thể, bao gồm sốt, nhức đầu, mệt mỏi, đổ mồ hôi, ớn lạnh, ho và đau họng, đặc biệt là những người gần đây đã đến Anh, châu Âu và Bắc Mỹ.

Bên cạnh việc tiêm vaccine, bang New South Wales còn tăng cường việc cung cấp thông tin về rủi ro của căn bệnh cũng như các biện pháp phòng ngừa để hạn chế tình trạng mắc đậu mùa khỉ.

Hy vọng sớm kiểm soát được dịch bệnh

Tiến sỹ Nick Medland, Chủ tịch Hiệp hội Y khoa HIV Australia, đồng thời là nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Kirby dự đoán: Khi 75.000 người trong cộng đồng có nguy cơ cao tại Australia được tiêm mũi vaccine đậu mùa khỉ đầu tiên thì dịch bệnh sẽ giảm dần. Dịch đậu mùa khỉ có thể được kiểm soát tại Australia khi 250.000 mũi vaccine được tiêm.

Ngày 4/8, Bộ trưởng Y tế Australia Mark Butler cho biết nước này đã sớm ứng phó với nguy cơ bùng phát bệnh đậu mùa khỉ bằng cách đảm bảo có đủ vaccine phòng bệnh tại thời điểm nguồn cung hạn chế và nhu cầu vaccine trên toàn cầu tăng cao đáng kể.

Đây là một bước đi quan trọng nhằm giảm thiểu nguy cơ và tác động của bất kỳ đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ nào tại đất nước này.

Chính phủ nước này cũng sẽ trích ngân sách để thực hiện chiến dịch khuyến khích những người thuộc nhóm có nguy cơ cao tiêm 2 mũi vaccine phòng bệnh đậu mùa khỉ.

Số vaccine trên thuộc lô 22.000 liều vaccine sẽ được chuyển đến Australia trong những ngày tới.

Theo kế hoạch, vào tháng 9/2022, sẽ có thêm 30.000 liều vaccine được chuyển đến bang New South Wales.

Năm 2023, dự kiến Australia sẽ tiếp nhận thêm hàng trăm nghìn liều vaccine phòng đậu mùa khỉ.

Tính tổng cộng, Chính phủ liên bang Australia đã đặt mua 450.000 liều vaccine phòng bệnh đậu mùa khỉ từ Công ty sản xuất dược phẩm Bavarian Nordic của Đan Mạch.

Mỹ: Bang Oregon tiêm 1 mũi để tăng miễn dịch cộng đồng nhanh nhất

Cơ quan Y tế bang Oregon, Mỹ đã quyết định chỉ tiêm mũi vaccine đậu mùa khỉ đầu tiên cho người dân và hoãn các mũi nhắc lại. Mục đích của quyết định này là để gần 3.500 liều vaccine đậu mùa mà Cơ quan Y tế bang Oregon nhận được sẽ tiếp cận với nhiều người nhất có thể.

Tiến sĩ Tim Menza, cố vấn cấp cao của Cơ quan Y tế bang Oregon, cho biết: "Mục tiêu của chúng tôi là tăng khả năng miễn dịch của cộng đồng càng nhanh càng tốt và cung cấp vacicne cho nhiều người nhất có thể".

Cơ quan Y tế bang Oregon sẽ tiêm mũi nhắc lại cho người dân sau 2 đến 3 tháng tiêm mũi đầu tiên, khi có số lượng vaccine được cung cấp nhiều hơn.

Theo liều dùng, vaccine đậu mùa có 2 mũi. Mũi nhắc lại cách thời gian tiêm mũi đầu tối thiểu là 28 ngày.

Dữ liệu lâm sàng cho thấy một mũi tiêm duy nhất mang lại cho cơ thể người khả năng miễn dịch kéo dài hơn 1 năm đối với virus gây bệnh đậu mùa khỉ.

Mỹ, Australia triển khai tiêm vaccine đậu mùa khỉ cho nhóm có nguy cơ cao - Ảnh 3.

Hầu hết các ca mắc đậu mùa khỉ là nam giới có quan hệ tình dục đồng giới. Ảnh: irishexaminer.com

Hầu hết ca mắc đậu mùa khỉ là nam giới

Hầu hết các ca mắc đậu mùa khỉ được ghi nhận ở Oregon cho đến nay đều là nam giới có quan hệ tình dục đồng giới. Virus đậu mùa khỉ lây lan qua tiếp xúc da với da. Nó có khả năng lây nhiễm cho bất kỳ ai tiếp xúc gần và lâu với người bị phát ban. Tuy nhiên cho đến nay, căn bệnh này chủ yếu lây lan qua hoạt động tình dục.

Hiện giới khoa học vẫn chưa xác định được liệu virus đậu mùa khỉ có thể lây truyền qua những người không có triệu chứng hay không.

Các nhà tuyên truyền sức khỏe cộng đồng ở hạt Multnomah, bang Oregon đang khuyến khích những người đàn ông quan hệ tình dục đồng giới thực hiện các biện pháp phòng ngừa nếu họ chưa tiêm kịp vaccine phòng đậu mùa khỉ.

Các biện pháp bao gồm đề phòng bất kỳ vết loét hoặc vết sưng nào trên cơ thể, tránh tiếp xúc với người khác nếu có các triệu chứng trên và đi xét nghiệm.

Khan hiếm vaccine đậu mùa khỉ

Chiến thuật tiêm mũi vaccine đậu mùa khỉ đầu tiên và hoãn các mũi nhắc lại của bang Oregon, Mỹ được đưa ra là do khan hiếm nguồn vaccine.

Tại hạt Multnomam – tâm dịch của Oregon, trên 1.500 người đủ tiêu chuẩn tiêm phòng vẫn nằm trong danh sách chờ tới lượt do thiếu vaccine. Phát ngôn viên của hạt cho biết danh sách này vẫn tăng thêm khoảng 100 người mỗi ngày.

Hai nhóm đối tượng ở Oregon đủ điều kiện để được tiêm vacicne bao gồm người tiếp xúc gần với những trường hợp đã xác nhận hoặc nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ và những người có nguy cơ cao tiếp xúc với virus, dựa trên thông tin mà các quan chức y tế đã thu thập được về các ca mắc.

Cụ thể, những người quan hệ đồng tính nam có nhiều bạn tình hoặc quan hệ tại các địa điểm có liên quan đến ổ dịch là nhóm chính được ưu tiên tiêm chủng. Những người chuyển giới có thêm các yếu tố nguy cơ hay những người hành nghề mại dâm và không phân biệt giới tính cũng đủ điều kiện để tiêm vaccine đậu mùa khỉ.

Mỹ, Australia triển khai tiêm vaccine đậu mùa khỉ cho nhóm có nguy cơ cao - Ảnh 5.

Jynneos là vaccine duy nhất hiện nay được sử dụng để chống lại bệnh đậu mùa khỉ. Ảnh: CNN

Vaccine phòng đậu mùa khỉ duy nhất

Hiện tại chỉ có vaccine Jynneos của công ty Bavarian Nordic (Đan Mạch) là vaccine duy nhất được sử dụng để chống lại bệnh đậu mùa khỉ. Công suất của công ty này trong năm 2022 là khoảng 30 triệu liều, trong đó khoảng 16 triệu liều đã có sẵn.

Tháng 5/2022, công ty Bavarian Nordic từng yêu cầu Mỹ tạm thời bỏ qua hơn 215.000 liều dự kiến được chuyển tới nước này để "hỗ trợ các đề nghị của quốc tế mà công ty Bavarian Nordic nhận được" và đã được nước này chấp thuận. Cho tới nay, Mỹ là nước đặt mua lượng vaccine nhiều nhất, với 13 triệu liều đã đặt và khoảng 1,4 triệu liều đã được chuyển giao.

Ngoài ra, hai loại vaccine đậu mùa khác là ACAM2000 và LC16 đang được nghiên cứu để xác định mức độ hiệu quả trước bệnh đậu mùa khỉ.

Mỹ đang dự trữ hơn 100 triệu liều ACAM2000, nhưng vaccine này được cho là gây ra nhiều tác dụng phụ hơn so với vaccine thế hệ mới. Các công ty sản xuất ACAM2000 cho biết họ hiện có thể sản xuất hơn 18 triệu liều mỗi năm và có thể tăng lên đến 40 triệu mỗi năm trong trường hợp cần thiết.

Tổ chức Y tế thế giới đã kêu gọi các quốc gia có vaccine chia sẻ, kêu gọi thế giới không lặp lại tình trạng bất bình đẳng trong tiếp cận vaccine COVID-19 giữa các quốc gia giàu và nghèo trước đây.

103 ca tử vong do đậu mùa khỉ ở châu Phi

Tổ chức Y tế thế giới và Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ thường thống kê số ca mắc đậu mùa khỉ ở châu Phi thấp bởi năng lực xét nghiệm của các nước này còn cực kỳ hạn chế. Ngành y tế châu Phi ở đây đã đánh giá, thống kê và điều trị bệnh nhân dựa trên cả phương pháp truyền thống là chẩn đoán thông qua các biểu hiện lâm sàng.

Số ca bệnh thực tế tại châu Phi đã lên tới hơn 2.800 người ở 11 quốc gia trong năm nay, bao gồm cả các trường hợp nghi nhiễm. Trong đó có tới 131 bệnh nhân đã tử vong.

Tỷ lệ tử vong do đậu mùa khỉ ở châu Phi đang lên tới 3,6%. Con số này được cho là "tương đối cao", và cao hơn nhiều so với các nước ngoài vùng lưu hành.

Tiến sĩ Meg Doherty, Giám đốc các chương trình toàn cầu về HIV, viêm gan và STI (bệnh lây nhiễm qua đường tình dục) của Tổ chức Y tế thế giới, cho rằng một cách tiếp cận công bằng là rất quan trọng để đảm bảo vaccine phòng đậu mùa khỉ không chỉ có sẵn ở các quốc gia giàu có mà còn ở châu Phi, nơi bệnh đậu mùa khỉ đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.Tiến sĩ Meg Doherty, Giám đốc các chương trình toàn cầu về HIV, viêm gan và STI (bệnh lây nhiễm qua đường tình dục) của Tổ chức Y tế thế giới, cho rằng một cách tiếp cận công bằng là rất quan trọng để đảm bảo vaccine phòng đậu mùa khỉ không chỉ có sẵn ở các quốc gia giàu có mà còn ở châu Phi, nơi bệnh đậu mùa khỉ đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.