Luật đã có, vì sao vi phạm phòng dịch vẫn tràn lan?
Thời điểm giao mùa, nhiều dịch bệnh, cúm mùa có xu hướng gia tăng, nhiều khu vực dân cư vẫn xuất hiện tình trạng vi phạm các quy định về phòng dịch/chống dịch.
Những bờ kênh đen ngòm vì ô nhiễm bởi rác và nước thải sinh hoạt là điều kiện muỗi trú ngụ và phát triển dịch bệnh sốt xuất huyết. Ảnh minh họa: Lao động.
Dịch bệnh quay lại, ý thức phòng dịch lại giảm sút
Thời điểm giao mùa luôn là giai đoạn nhạy cảm khi thời tiết thay đổi thất thường, tạo điều kiện cho nhiều loại dịch bệnh bùng phát, đặc biệt là cúm mùa. Nhiều dịch truyền nhiễm đang có cơ hội quay trở lại, đặc biệt tại thời gian mưa bão liên tục, nhưng nhiều nơi vẫn buông lỏng giám sát việc phòng dịch, thiếu chế tài răn đe cụ thể.
Nghị định 117/2020/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 28/9/2020, quy định rõ các mức phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, đặc biệt là phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh. Hành vi trốn tránh cách ly, không khai báo y tế, không thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân hay từ chối tiêm chủng đều có thể bị xử phạt nặng, lên đến 30 triệu đồng đối với cá nhân. Tuy nhiên, thực tế triển khai tại nhiều địa phương lại cho thấy sự lỏng lẻo, thiếu đồng bộ và thậm chí không thực hiện xử phạt.
Khi dịch sốt xuất huyết, tay chân miệng, cúm mùa có xu hướng gia tăng, nhiều khu vực dân cư vẫn xuất hiện tình trạng nước đọng, rác thải, muỗi sinh sôi nhưng không được kiểm tra hay xử lý. Khẩu trang không còn được đeo tại bệnh viện. Nhiều trẻ nhỏ không được tiêm chủng đúng lịch. Những hành vi này hoàn toàn có thể bị xử lý theo quy định, nhưng phần lớn đều “lướt qua” mà không có chế tài nào được áp dụng.
Lý do được các cán bộ y tế đưa ra là thiếu phối hợp giữa các cơ quan, thủ tục xử phạt rườm rà, khó xác minh hành vi. Một số xã phường yêu cầu bằng chứng cụ thể, văn bản đầy đủ, hoặc ngại va chạm với người dân nên chọn cách “nhắc nhở” thay vì xử lý vi phạm hành chính. Có nơi không có lực lượng chức năng đi kiểm tra cùng nên y tế cơ sở gần như bất lực.
Sự buông lỏng này không chỉ khiến các quy định pháp luật mất đi tính răn đe mà còn làm giảm hiệu quả của toàn bộ hệ thống phòng chống dịch. Khi người dân không bị xử lý, họ dần xem nhẹ các khuyến cáo. Điều đáng nói là nếu dịch bùng phát, chính những người từng chủ quan lại là đối tượng dễ bị tổn thương nhất.
Một số hành vi vi phạm phòng dịch và mức phạt theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP
Theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP, nhiều hành vi vi phạm trong phòng chống dịch bệnh sẽ bị xử phạt hành chính.
Cụ thể: Người không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân (như phòng chống muỗi trong mùa dịch sốt xuất huyết) có thể bị phạt từ 1–3 triệu đồng. Trường hợp không khai báo hoặc khai báo không trung thực về tình trạng bệnh cũng bị xử phạt với mức tương tự.
Nếu người dân không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế khi giám sát dịch, mức phạt là từ 1–3 triệu đồng.
Đặc biệt, hành vi không đảm bảo vệ sinh môi trường – như không diệt lăng quăng, để nước đọng, rác thải tồn đọng – có thể bị xử phạt từ 3–5 triệu đồng. Những chế tài này nhằm nâng cao ý thức cộng đồng và kiểm soát hiệu quả sự lây lan của dịch bệnh truyền nhiễm.
Nghị định 117 là công cụ pháp lý quan trọng, nhưng chỉ có hiệu lực khi được thực thi nghiêm túc. Cần tăng cường tuyên truyền luật đến người dân bằng hình thức dễ hiểu, đồng thời giao trách nhiệm rõ ràng cho từng cấp chính quyền trong xử lý vi phạm. Các trường hợp không tiêm vắc xin cho trẻ không có lý do chính đáng, các tổ chức không thực hiện biện pháp vệ sinh môi trường, hay cá nhân không chấp hành yêu cầu cách ly… đều cần bị xử lý nghiêm để làm gương.
Không thể chờ đến khi dịch lan rộng mới bắt đầu hành động. Phòng dịch không thể bằng lời nhắc suông. Muốn bảo vệ cộng đồng, luật pháp phải đi cùng hành động.
- Tham khảo thêm
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.
Đăng nhập để tham gia bình luận
Đăng nhập với
Facebook Google