Công nghệ đã định hình World Cup 2022 như thế nào?

World Cup 2022 ở Qatar có rất nhiều yếu tố đầu tiên thú vị: World Cup đầu tiên được tổ chức vào mùa Đông, giải đấu đầu tiên được tổ chức ở quốc gia Arab vùng Vịnh và là giải đấu đầu tiên sử dụng toàn bộ công nghệ theo dõi mới, nhằm hiện đại hóa nền văn hóa truyền thống của bóng đá.

Như mọi khi, không phải sự thay đổi nào cũng được hoan nghênh. Nhưng dù muốn hay không thì Qatar, quốc gia được cho là đã chi hơn 300 tỷ USD để xây dựng cơ sở hạ tầng cho giải đấu kể từ khi được trao quyền tổ chức sự kiện này 12 năm trước, đang tận dụng cơ hội để phô trương khả năng công nghệ của mình.

Dưới đây là những cách thức mà công nghệ đang tác động đến World Cup năm nay.

1. Mỗi quả bóng đá được sử dụng trong World Cup năm nay được trang bị công nghệ kết nối do Adidas phát triển. Gã khổng lồ thể thao này cho biết đã cung cấp khả năng theo dõi dữ liệu chính xác về tác động và chuyển động của mọi cú đá và cú đánh đầu trên sân.

Mặc dù bên ngoài quả bóng có thể trông bình thường, nhưng bên trong nó được trang bị cảm biến chuyển động chạy bằng pin. Cảm biến sẽ gửi dữ liệu đến các các quan chức theo dõi video về trận đấu của FIFA, những người sau đó sẽ xem xét dữ liệu để ra phán quyết về các màn bắt việt vị gây tranh cãi, cũng như giải quyết tranh chấp về những pha chạm bóng không rõ ràng.

2. Ngoài bóng được trang bị cảm biến, để xác định xem cầu thủ có việt vị hay không, FIFA còn triển khai 12 camera bên dưới mái che của các sân vận động để theo dõi quả bóng và các cầu thủ. Sau mỗi pha bắt việt vị, nếu có ai cần xem lại thì FIFA đã có dữ liệu hình ảnh để phân tích. FIFA cho biết, các camera của họ được hỗ trợ bởi trí thông minh nhân tạo (AI) và chúng liên tục quét các điểm nhạy cảm trên sân cỏ để đảm bảo không có sai sót.

 "Bằng cách kết hợp dữ liệu theo dõi chân và bóng với trí tuệ nhân tạo, công nghệ mới cung cấp cảnh báo việt vị tự động cho các quan chức theo dõi trận đấu qua video bên trong phòng điều hành, bất cứ khi nào một cầu thủ tấn công nhận bóng khi đang ở trong tư thế việt vị", FIFA viết trong một bài đăng trên blog chính thức.

Nhưng chuyện còn chưa dừng lại ở đó. Sau khi trọng tài xác nhận một cầu thủ bị việt vị, hệ thống của FIFA sẽ tự động tạo hoạt ảnh 3D, mô tả chi tiết hoàn hảo vị trí tay chân của các cầu thủ tại thời điểm xảy ra việt vị và chiếu hình ảnh đó lên màn hình khổng lồ trong sân vận động để tất cả khán giả chứng kiến.

3. World Cup năm nay cũng trở thành một trong những giải đấu bóng đá được giám sát chặt chẽ nhất trong lịch sử. Năm nay, mỗi người bước vào các sân vận động diễn ra giải đấu sẽ chịu sự theo dõi bởi một hệ thống gồm 15.000 camera được trang bị công nghệ nhận dạng khuôn mặt.

Hệ thống camera này được điều khiển thông qua trung tâm chỉ huy và kiểm soát mang tên Aspire. Trung tâm chỉ huy này sẽ có một đội ngũ kỹ thuật viên theo dõi và phân tích hình ảnh. Hệ thống giám sát không chỉ giới hạn trong sân vận động mà còn mở rộng phạm vi ra các bến tàu, xe buýt. Ngoài ra có tin nói Qatar còn sử dụng cả máy bay không người lái hoạt động trên cao để ước tính quy mô đám đông và quản lý đám đông tốt hơn.

4. Ngoài các camera và cảm biến kể trên, cầu thủ có thể theo dõi các thông tin của chính họ, với thông tin chi tiết hơn bao giờ hết thông qua ứng dụng FIFA Player mới. Ứng dụng này sẽ theo dõi hiệu suất của cầu thủ trên sân cỏ, sau đó cung cấp thông tin ngay khi trận đấu kết thúc.

Ứng dụng thu gom nhiều dữ liệu do camera hiện trường ghi lại, bao gồm việc cầu thủ đã chạy bao xa trên sân cỏ, tốc độ tối đa, thực hiện bao nhiêu hành động trên một ngưỡng tốc độ nhất định. Bằng cách sử dụng các số liệu này kết hợp với thuật toán xử lý riêng, FIFA sẽ có thông tin phân tích đầy đủ và chi tiết cho từng cầu thủ để họ nghiên cứu.

Theo FIFA, dữ liệu còn được đồng bộ hóa với cảnh quay trận đấu thực tế, để cầu thủ có thể xem lại và thấy họ đã thi đấu như thế nào trong những thời khắc quan trọng.

5. Qatar được cho là đã chi hơn 300 tỷ USD vào xây dựng cơ sở hạ tầng và các sân vận động mới cho World Cup 2022 kể từ khi được trao quyền tổ chức sự kiện. Một phần số tiền đó được dùng để chế tạo Sân vận động 974 - một công trình kỳ lạ được tạo ra hoàn toàn bằng các container vận chuyển và thép module. 974 được gọi là "sân vận động bóng đá có mái che đầu tiên có thể tháo dỡ được".

Mặc dù không rõ chính xác số phận 974 sẽ kết thúc ra sao sau khi các trận đấu kết thúc, một số báo cáo cho rằng nó có thể đến Uruguay, nếu nước này giành được quyền đăng cai World Cup 2030.

6. Cái nóng là một trong những mối quan tâm lớn nhất của FIFA và các fan khi Qatar được quyền đăng cai World Cup. Trong một động thái chưa từng có, FIFA, nơi luôn luôn tổ chức World Cup vào mùa Hè, đã dời sự kiện sang mùa Đông để giải quyết cái nóng oi bức của quốc gia vùng Vịnh. Tuy nhiên, thậm chí đến cuối tháng 11, nhiệt độ ở thủ đô Doha vẫn nằm trong ngưỡng hơn 30 độ C.

Để chống lại tình trạng nhiệt độ cao, các sân vận động thi đấu sẽ dựa vào một hệ thống làm mát mới do giáo sư người Qatar Saud Abdulaziz Abdul Ghan thiết kế. Hệ thống này hoạt động bằng cách làm mát không khí bên ngoài rồi thổi vào sân vận động thông qua các đường ống đặc biệt. Hệ thống làm mát này dùng điện thu từ năng lượng mặt trời. Chính quyền Qatar đã lắp cảm biến theo dõi nhiệt độ trong các sân vận động và dữ liệu sẽ được chuyển về trung tâm chỉ huy để họ có thể thay đổi khi cần thiết.