Ủy ban Kinh tế: Người dân, doanh nghiệp khó tiếp cận bất động sản vì giá đất vượt khả năng chi trả

Ngày 9/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến đối với báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.

Tăng trưởng kinh tế phục hồi tích cực 

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đánh giá, kinh tế - xã hội tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực. Trên cơ sở kết quả của 9 tháng, ước cả năm 2024, mục tiêu tổng quát và 14/15 chỉ tiêu dự kiến đạt và vượt mục tiêu đề ra.

Tăng trưởng kinh tế phục hồi tích cực, cả năm ước đạt khoảng 6,8-7%, vượt mục tiêu Quốc hội đề ra (6-6,5%). Trong đó, khu vực công nghiệp phục hồi tích cực trở lại, tốc độ tăng ước đạt 8%, là động lực quan trọng, dẫn dắt tăng trưởng kinh tế.

Thị trường tài chính, tiền tệ cơ bản ổn định; lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới của các ngân hàng thương mại tiếp tục có xu hướng giảm.

Báo cáo thẩm tra nêu rõ: "Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; nợ công, nợ Chính phủ, bội chi được kiểm soát, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu".

Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉ ra một số khó khăn, thách thức. Theo đó, tổng cầu phục hồi yếu, trong đó cầu tiêu dùng tăng thấp hơn kỳ vọng trong bối cảnh lạm phát chịu áp lực hơn trong những tháng cuối năm. Đầu tư công và đầu tư tư nhân tăng chậm; tình trạng nhập siêu dịch vụ chưa được cải thiện.

Hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp còn nhiều khó khăn. Tính chung 9 tháng đầu năm 2024, bình quân một tháng có 18.200 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Tỉ lệ số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trên số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường 9 tháng đầu năm 2024 là 89,7%, cao hơn mức 79,3% của năm 2023.

Nợ xấu ở mức cao, thị trường bất động sản còn gặp nhiều thách thức

Cũng theo ông Vũ Hồng Thanh, thị trường tài chính, tiền tệ còn tiềm ẩn thách thức, nợ xấu ở mức cao. Việc xử lý các ngân hàng yếu kém còn chậm. Tăng trưởng tín dụng những tháng đầu năm còn thấp, khả năng hấp thụ vốn và tiếp cận vốn tín dụng của doanh nghiệp còn hạn chế.

Rủi ro an ninh mạng đối với hệ thống tài chính Việt Nam trở nên thường trực và hiện hữu với hậu quả khó lường. Thanh khoản thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã cải thiện đáng kể song vẫn đối mặt với nhiều thách thức để trở thành một kênh huy động vốn trung, dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế, chia sẻ vai trò cung ứng vốn với hệ thống ngân hàng.

Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế cũng chỉ ra, thị trường bất động sản có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn. Cơ cấu sản phẩm trên thị trường thiếu cân đối khiến giá nhà chung cư ở phân khúc sơ cấp và thứ cấp bị đẩy lên cao, dẫn đến người có nhu cầu thực về nhà ở khó có khả năng tiếp cận.

Giá đất nền tại các quận nội thành và ven đô Hà Nội đã có dấu hiệu tăng nhanh trở lại, nhất là đối với các huyện có thông tin lên quận.

Đặc biệt, thời gian vừa qua, tình trạng "bỏ cọc" sau khi trúng đấu giá tái diễn, tác động tiêu cực đến mặt bằng giá và thị trường nhà ở.

"Tình trạng lũng đoạn, thổi giá, tạo sóng, đầu cơ đất đai đẩy giá đất lên cao khiến cho việc mua bán hầu như chỉ diễn ra trong giới đầu cơ. Trong khi cho người dân, doanh nghiệp khó tiếp cận đất đai vì giá đất cao, vượt quá khả năng chi trả", báo cáo thẩm tra nêu.

Bên cạnh đó, việc ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở dù có nhiều nỗ lực, cố gắng song kết quả chưa như kỳ vọng.

Nhiều giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội năm 2025

Về dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, Uỷ ban Kinh tế đề nghị duy trì ổn định thanh khoản và giữ vững an toàn hệ thống ngân hàng; triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu, xử lý các ngân hàng yếu kém.

Có giải pháp dài hạn huy động và cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế và yêu cầu thực hiện các đột phá chiến lược về phát triển hạ tầng và nguồn nhân lực. Có giải pháp căn cơ, bền vững hướng dòng tiền vào sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên.

Uỷ ban Kinh tế cũng đề nghị, tăng cường quản lý, giám sát thị trường vàng, thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản cùng với đó có giải pháp để ổn định và thúc đẩy các thị trường phát triển, củng cố niềm tin cho các nhà đầu tư.

Nghiên cứu thực hiện các giải pháp để hướng đến sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường trái phiếu doanh nghiệp nhằm hỗ trợ cho việc huy động vốn của doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy đầu tư tư nhân và hỗ trợ cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao và bền vững của Việt Nam.

Tiếp tục cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng. Đồng thời củng cố, giữ vững vai trò và làm mới các động lực tăng trưởng chính, động lực tăng trưởng truyền thống, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới. Trong đó cần tập trung đẩy mạnh sản xuất và tiêu dùng bền vững trong mọi thành phần kinh tế, đặc biệt là khu vực kinh tế tư nhân, kinh tế tập thể, hợp tác xã…