Trung Quốc thử nghiệm thành công loại tàu áp dụng hiệu ứng mặt đất

Tàu cánh di chuyển nhanh gấp 20 lần thuyền hoàn thành thử nghiệm trên biển

Phương tiện hiệu ứng mặt đất (GEV) có thể di chuyển trên mặt nước hoặc gần mặt đất bằng cách sử dụng hiệu ứng mặt đất để giảm lực cản và tăng lực nâng. Một trong những ứng dụng mới nhất của GEV là "tàu cánh" thế hệ thứ ba của Trung Quốc, tàu cánh kết hợp đệm không khí và cánh quạt để di chuyển nhanh chóng và linh hoạt trên biển.

Theo South China Morning Post, tàu cánh mới của Trung Quốc vừa hoàn thành 30 cuộc thử nghiệm trên biển. Hãng truyền thông đưa tin, loại tàu này được sử dụng để thả hàng tiếp tế trên các đảo và bãi biển, đồng thời tiến hành các nhiệm vụ tìm kiếm và cứu nạn nhanh chóng. Tàu cánh có trọng lượng cất cánh là 4,5 tấn và chứa được 12 người. Nó di chuyển liên tục trong sáu giờ với tốc độ lên tới 150 dặm/giờ.

Tàu cánh được thiết kế với khả năng chống sóng cao và bay ở độ cao từ 0,5 đến 5 mét so với mặt nước. Nó có thể điều chỉnh độ cao của mình để tránh các vật cản như các tàu khác. Phương tiện này được xem là bước tiến quan trọng trong lĩnh vực GEV, vì nó là sự kết hợp các ưu điểm của máy bay và tàu.

Theo Shi Yajun, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Tàu thủy Trung Quốc, nơi đã phát triển tàu cánh: "So với máy bay đổ bộ hoặc các thế hệ tàu cánh trước đây, thế hệ thứ ba của phương tiện hiệu ứng mặt đất với khả năng chống sóng cao này có hiệu quả đáng kể, được nâng cấp về khả năng đi biển". Shi cho biết tàu cánh hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho việc phát triển kinh tế và quốc phòng của Trung Quốc.

Những nước từng phát triển công nghệ GEV

Tàu cánh không phải là thiết kế mới, trước đó một loại GEV khổng lồ có chiều dài 70 mét và di chuyển cách mặt nước vài mét được gọi là ekranoplan được chế tạo bởi Liên Xô. Ekranoplan được ứng dụng trong quân sự như di chuyển người và thiết bị trên mặt nước, có thể di chuyển với tốc độ lên tới 400 km/h. Tuy nhiên, ekranoplan bị hạn chế bởi khả năng điều khiển kém và khó khăn trong việc phát hiện và tránh các vật cản.

Aerocon Wingship là một dự án phương tiện bay khổng lồ lướt trên mặt biển ở tốc độ cao nhờ hiệu ứng mặt đất. Dự án được tài trợ bởi Cơ quan Chỉ đạo các Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến (DARPA) của Mỹ với mục tiêu vận chuyển hàng nghìn hành khách và 1.500 tấn hàng hóa.

Nó có kích thước gấp đôi một máy bay Boeing 747, nặng 400 tấn, dài 173 m và có sải cánh 100 m. Được trang bị 20 động cơ tên lửa gắn dọc cánh gần mũi máy bay, cho phép nó bay được khoảng 19.300 km.

Phương tiện được thiết kế để bay qua Đại Tây Dương giữa Mỹ và châu Âu, nhưng cũng có thể bay liên tục từ Mỹ tới Nhật Bản, Australia, Trung Quốc hoặc gần như bất kỳ nơi nào trên thế giới. Phương tiện cũng được kỳ vọng hoạt động như một máy bay hạng sang trang bị các buồng ngủ, quầy bar và nhà hàng như một khách sạn bay hoặc tàu du lịch.

Steven Hooker, nhà thiết kế chính thừa nhận lấy cảm hứng từ những GEV khổng lồ của Liên bang Xô Viết, như mẫu Caspian Sea Monster. Tuy nhiên, ông cho rằng Aerocon Wingship có thể đạt hiệu suất tốt hơn và thiết kế với kích thước lớn gấp 10 lần Sea Monster.

Dự án Aerocon Wingship có chi phí phát triển lên tới 600 triệu USD và quân đội Mỹ từng cân nhắc mua 13 chiếc với tổng chi phí 15 tỷ USD. Tuy nhiên, dự án đã bị bỏ lửng do chi phí quá cao và khả năng gây ra các vấn đề an ninh và môi trường.

GEV không phải là máy bay, thủy phi cơ hay tàu thủy mà là một phương tiện khá khác biệt như một hình thức vận chuyển. Các ứng dụng thường dùng cho mục đích quân sự. Thiết kế cho phép chúng cất cánh và hạ cánh trên mặt nước, loại bỏ nhu cầu về bến cảng và đường băng. GEV có thể chở nhiều hàng hóa hơn nhiều lần so với máy bay thông thường có kích thước tương đương. Chúng cũng có độ cao hành trình rất thấp cho phép chúng trượt "dưới tầm ra-đa".