Rộn ràng Tết Chol Chnam Thmay 2023 tại vùng đồng bào Khmer Nam Bộ
Dân tộc Khmer Nam Bộ đón năm mới trùng vào thời điểm khởi đầu mùa mưa. Đây là văn hoá đặc trưng của vùng văn minh lúa nước, tín ngưỡng và tôn giáo thờ các vị thần bảo hộ cho mùa màng. Tết Chol Chnam Thmay 2023 rơi vào 3 ngày 14, 15 và 16/4.
Nhân dịp Tết Chol Chnam Thmay 2023 của đồng bào Khmer Nam Bộ, hầu hết các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long như Sóc Trăng, An Giang, Kiên Giang, Hậu Giang, Bạc Liêu... cho phép cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động là người dân tộc Khmer trên địa bàn được nghỉ Tết 3 ngày, từ ngày 14-16/4/2023.
Chol Chnam Thmay là lễ hội lớn nhất trong năm của hơn 1,3 triệu đồng bào dân tộc Khmer Việt Nam. Lễ hội có nhiều nét tương đồng với Tết Bunpimay của Lào, Tết Songkran của Thái Lan, hay Tết Thingyan của Myanmar.
Lễ Chol Chnam Thmay trước đây kéo dài từ nửa tháng đến 1 tháng vào đầu mùa mưa, tuy nhiên những năm gần đây, kì nghỉ lễ được rút ngắn dần lại để phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội. Người Khmer tin rằng sau thời điểm đón Tết, sẽ có mưa giúp mùa màng tươi tốn, cây cỏ và con người đều bừng lên sức sống mới.
Chính quyền địa phương và các ngôi chùa Khmer tổ chức lễ cúng, dâng y, dâng hoa, trình diễn văn hoá, văn nghệ, nhạc cụ dân tộc để bà con vui chơi đón Tết. Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các tỉnh, Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân, lực lượng vũ trang các tỉnh có đồng bào Khmer sinh sống đều tổ chức chúc Tết, thăm hỏi, tặng quà các hộ nghèo nhằm để ai cũng có ngày Tết đầm ấm, ý nghĩa.
Chol Chnam Thmay trong tiếng Khmer có nghĩa là "Chúc mừng ngày đầu tiên của năm mới". Vào ngày này, các lễ hội té nước, biểu diễn dù - kê, lăm - vông, dâng hoa diễn ra náo nhiệt, không khí lễ hội tràn ngập các phum sóc, người dân lên chùa cầu may và chúc tụng nhau.
Vào dịp năm mới, người Khmer chuẩn bị cho mình những bộ trang phục đẹp đẽ, sạch sẽ nhất, trẻ em được may sắm những bộ quần áo mới. Nhà cửa được sửa sang, quét dọn, trang trí lại. Đồ ăn, thức uống được chuẩn bị đầy đủ cho những ngày Tết.
Trước đây người Khmer giã gạo, chà gạo sẵn, làm bánh. Ngày nay họ chuẩn bị gạo đầy đủ, cùng các đồ ăn như bánh trái, hoa quả, cá, thịt, rau... tất cả đều sẵn sàng. Mọi công việc thường ngày đều dừng lại, người lao động chốn thành thị trở về quê hương, mọi người nghỉ ngơi, trâu bò thả tự do. Người người hào hứng chăm lo cho ngày Tết.
Các ngôi chùa trang hoàng đón lễ Chol Chnam Thmay - ngày Tết quan trọng nhất trong năm của người Khmer (chùa Mahatúp còn gọi là chùa Dơi, chùa Mã Tộc ở Sóc Trăng). Ảnh: TTH
Bàn thờ tổ tiên tại các gia đình được lập nên để dâng hoa, duy trì suốt kì nghỉ lễ đón năm mới Chol Chnam Thmay. Ảnh: TTH
Phụ nữ Khmer thường rất cầu kì làm những cây hoa dâng lên chùa, dâng cúng tổ tiên nhân lễ Chol Chnam Thmay. Ảnh: TTH
