Quy chế chuyển trường, chuyển lớp cho học sinh cần linh hoạt

Chính vì chương trình giáo dục phổ thông mới có những môn học lựa chọn theo tổ hợp nên học sinh ở cấp học trung học phổ thông sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu chuyển trường, chuyển lớp.

Ngoài các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc, học sinh lựa chọn 4 môn học trong số các môn: Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Công nghệ, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc, Mỹ thuật). Ngoài ra, các học sinh còn phải lựa chọn các chuyên đề học tập khác nhau. 

Sự việc nữ sinh N.T.Y.N (sinh năm 2007) học sinh lớp 10A15, trường Trung học phổ thông chuyên - Đại học Vinh tự tử hôm 15/4 vừa qua nghi do bạo lực học đường đặt ra nhiều câu hỏi lớn về bất cập về quy định ràng buộc hiện nay. Bởi vì, trước khi sự việc đau xót này xảy ra thì bản thân em N. và gia đình đã từng xin chuyển lớp nhưng không được nhà trường giải quyết.

Nếu nữ sinh N. được chuyển trường, chuyển lớp…

Trong buổi gặp gỡ báo chí vừa qua, ông Phạm Xuân Chung, Hiệu trưởng trường Trung học phổ thông chuyên - Đại học Vinh cho hay: "Trước đó vào khoảng giữa học kỳ 1, em N. có lên gặp thầy để xin chuyển sang lớp khác cùng khối. Tôi cũng trả lời em rằng, vấn đề chuyển lớp trong chương trình giáo dục phổ thông mới không phải muốn chuyển là chuyển ngay được. Vì nó liên quan đến các quy định của nhà trường. Khi xây dựng hệ giáo dục chất lượng cao, chúng tôi có phân hóa các lớp với mức độ khác nhau".

Chị V. (mẹ nữ sinh N.) kể, trước khi sự việc đau lòng xảy ra, chị đã 2 lần tìm gặp ban giám hiệu nhà trường để phản ánh việc con gái bị bạo lực học đường, bị cô lập và xin được chuyển lớp cho con. 

Sự việc nữ sinh N. tự tử khiến dư luận bàng hoàng, xót xa bởi nghi vấn học sinh này là nạn nhân của bạo lực học đường. 

Dư luận đặt câu hỏi: Nếu được chuyển lớp thì hậu quả đau lòng dẫn đến việc em N. tự tử đã có thể không thể xảy ra.

Thực tế cho thấy, việc học sinh chuyển đến, chuyển đi đối với những lớp chuyên ở các trường trung học phổ thông chuyên lâu nay vốn dĩ đã khó khăn thì bây giờ lại càng khó khăn hơn. Bởi vì đây là những lớp học chất lượng cao, được sàng lọc kĩ càng. Chuyển đi lớp khác, trường khác thì trường mất đi 1 chỉ tiêu suốt cả 3 năm học của trường. Hơn nữa, theo hướng dẫn hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì Hiệu trưởng cũng không dám cho học sinh chuyển lớp, chuyển trường khi năm học lớp 10 chưa kết thúc.

Tuy nhiên, vào từng tình huống cụ thể, nhà trường và giáo viên phải nắm bắt được sự việc có tình trạng bạo lực học đường. Các học sinh có tình trạng phe phái, cô lập nhau trong lớp học. Hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm buộc phải có những giải pháp hữu hiệu để hóa giải mâu thuẫn, làm lành mạnh hoá môi trường học đường. Khi đó, phương án chuyển lớp, chuyển trường có khi không thể ưu việt hơn nhiều phương pháp khác. 

Mâu thuẫn và chia phe trong học sinh phải triệt tiêu tận gốc. Nếu không dù chuyển lớp, hay chuyển trường, học sinh này vẫn bị bạo lực học đường bằng nhiều hình thức khác. 

Học sinh muốn chuyển lớp, chuyển trường chỉ được thực hiện khi kết thúc năm học

Năm học 2022-2023 là năm đầu tiên ngành giáo dục triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở lớp 10. Tuy nhiên, nhiều tình huống đã phát sinh khi học sinh muốn chuyển tổ hợp, chuyển lớp, chuyển trường…

Chính vì thế, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn số 68/BGDĐT-GDTrH về việc hướng dẫn chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập.

Theo đó, Công văn số 68/BGDĐT-GDTrH hướng dẫn: "Trong trường hợp đặc biệt, học sinh có nguyện vọng chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập thì việc chuyển đổi được thực hiện vào cuối năm học để bảo đảm thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường, quy định về kiểm tra, đánh giá và thời gian để học sinh bổ sung kiến thức, kỹ năng. 

Hiệu trưởng xem xét, quyết định cho học sinh có nguyện vọng chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập phù hợp với khả năng tổ chức của nhà trường.

Học sinh có nguyện vọng và được nhà trường chấp thuận cho chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập phải có bản cam kết tự bổ sung kiến thức của chương trình môn học mới, cụm chuyên đề học tập mới ở lớp học trước đó (có xác nhận đồng ý và cam kết của cha mẹ học sinh hoặc người giám hộ) để đủ năng lực học tiếp môn học mới, cụm chuyên đề học tập mới ở lớp học tiếp theo.

Nhà trường có các giải pháp phù hợp hỗ trợ học sinh bổ sung kiến thức, kỹ năng của môn học mới, cụm chuyên đề học tập mới; tổ chức kiểm tra, đánh giá việc tự bổ sung kiến thức, kỹ năng của học sinh theo nội dung, yêu cầu cần đạt quy định trong chương trình môn học để bảo đảm cho học sinh có đủ năng lực học tiếp môn học mới, cụm chuyên đề học tập mới ở lớp học tiếp theo".

Cần linh hoạt hơn cho phép học sinh chuyển trường, chuyển lớp

Điều này cũng đồng nghĩa việc chuyển lớp hoặc chuyển trường cũng phải đổi tổ hợp học tập nên nguyện vọng chuyển lớp của nữ sinh N.T.Y.N., lớp 10A15, Trường Trung học phổ thông chuyên - Đại học Vinh không được nhà trường đáp ứng nguyện vọng ngay cũng có lý do. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hướng dẫn vậy, các nhà trường thường không cho học sinh chuyển lớp ngày ở thời điểm cuối học kỳ I.

Chính vì vậy, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần nghiên cứu kĩ lưỡng hơn về việc thời điểm chuyển tổ hợp, chuyển lớp của học sinh trung học phổ thông khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới. 

Nếu vẫn thực hiện học các môn học lựa chọn thì nên có những quy đổi những môn tương ứng khi học sinh chuyển lớp, chuyển tổ hợp. Đặc biệt là phải rút ngắn thời gian cho học sinh được chuyển trường, chuyển lớp, không nên phải đợi đến khi năm học lớp 10 kết thúc như hướng dẫn hiện nay.