Phát hiện mới: 95% số ca đậu mùa khỉ lây qua đường tình dục

Lan Dương
17:08 - 22/07/2022
Công dân & Khuyến học trên

Qua nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện 95% số ca đậu mùa khỉ lây qua sinh hoạt tình dục và một số triệu chứng lâm sàng mới của căn bệnh này.

Sinh hoạt tình dục là nguyên nhân chính gây bệnh đậu mùa khỉ

Nghiên cứu được đăng trên tạp chí New England Journal of Medicine ngày 21/7 cho thấy 95% số ca đậu mùa khỉ lây qua sinh hoạt tình dục, đồng thời phát hiện ra những triệu chứng lâm sàng mới của căn bệnh này.

Nghiên cứu do các nhà khoa học thuộc Đại học Nữ hoàng Mary ở London (Anh) dẫn đầu thực hiện. Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã xem xét 528 ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ được xác nhận tại 16 nước, trong giai đoạn từ ngày 27/4 đến 24/6. 

Theo nghiên cứu, trong số những người mắc bệnh, tỷ lệ những người đồng tính nam hoặc nam giới quan hệ lưỡng tính chiếm đến 98%, những người nhiễm HIV chiếm 41%. Độ tuổi trung bình của các bệnh nhân đậu mùa khỉ là 38 tuổi.

Số bạn tình trung bình của các bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ là 5, trong vòng 3 tháng trước khi họ mắc bệnh. Hơn 33% số ca bệnh đã từng đến những địa điểm có nguy cơ cao như các bữa tiệc tình dục hoặc tắm hơi trong vòng 1 tháng trước khi xuất hiện các triệu chứng của đậu mùa khỉ.

Mặc dù sinh hoạt tình dục là nguyên nhân chính dẫn đến các ca nhiễm, song các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng virus có thể lây lan qua bất kỳ hình thức tiếp xúc gần nào, chẳng hạn như qua giọt bắn, quần áo và những bề mặt có dính virus đậu mùa khỉ.

Tác giả John Thornhill của nhóm nghiên cứu nhấn mạnh: Đậu mùa khỉ không phải là bệnh lây qua đường tình dục theo khái niệm truyền thống, mà là qua bất kỳ hình thức tiếp xúc gần gũi nào.

Tuy nhiên, nghiên cứu này đã cho thấy phần lớn các ca nhiễm cho đến nay đều liên quan đến sinh hoạt tình dục, với đa số các ca nằm trong số những người quan hệ đồng tính nam.

Một số triệu chứng giống như bệnh lây truyền qua đường tình dục

Trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện thấy nhiều bệnh nhân đã có những triệu chứng mới không giống với những ca đậu mùa khỉ thông thường, như tổn thương trên bộ phận sinh dục và các vết loét trên miệng hoặc hậu môn.

Các chuyên gia khuyến cáo những dấu hiệu này tương tự các trường hợp mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục và có thể gây chẩn đoán nhầm. Do đó, nếu có một trong những dấu hiệu trên, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế. Các kết quả xét nghiệm lâm sàng sẽ giúp chẩn đoán chính xác hơn.

Nghiên cứu đã giúp nâng cao hiểu biết về cách thức đậu mùa khỉ lây lan, những nhóm nào đang lây nhiễm, từ đó hỗ trợ phát hiện nhanh chóng những ca nhiễm mới và để thế giới có thể đưa ra chiến lược phòng chống hiệu quả hơn.

Phát hiện mới: 95% số ca đậu mùa khỉ lây qua đường tình dục - Ảnh 3.

Bệnh đậu mùa khỉ có một số triệu chứng lâm sàng mới tương tự các trường hợp mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Ảnh: pulsetoday.co.uk

Phần lớn ca bệnh đậu mùa khỉ đều nhẹ

Cũng theo nghiên cứu, phần lớn các ca nhiễm đậu mùa khỉ đều nhẹ và không có ca tử vong. Tuy nhiên, vẫn có 13% người bệnh phải nhập viện và đa số đều không có biến chứng nặng.

Ngoài ra, ADN của đậu mùa khỉ đã xuất hiện trong tinh dịch của 29 trong tổng số 32 người xét nghiệm, song hiện chưa rõ đây có thể là nguyên nhân gây lây nhiễm hay không.

Tổ chức Y tế thế giới mới đây thông báo, thế giới ghi nhận tổng cộng 14.000 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ, trong đó có 5 ca tử vong ở châu Phi.

Theo Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus, hầu hết các ca bệnh đậu mùa khỉ được ghi nhận cho tới nay đều là ở châu Âu, đặc biệt là trong nhóm nam giới có quan hệ đồng tính. Tất cả các trường hợp tử vong đều được ghi nhận ở châu Phi.

Ngày 21/7, Tổ chức Y tế thế giới đã triệu tập cuộc họp lần thứ hai của Ủy ban tình trạng khẩn cấp. Cuộc họp này để đánh giá về việc liệu có thể coi đợt bùng phát bệnh dậu mùa khỉ lần này là một trường hợp khẩn cấp về y tế cộng đồng gây quan ngại quốc tế hay không. Đây là mức cảnh báo cao nhất của Tổ chức Y tế thế giới về một đợt bùng phát dịch bệnh. 

Bệnh đậu mùa khỉ đã tồn tại trong nhiều thập kỷ ở các khu vực miền Trung và miền Tây châu Phi, nơi các loài động vật hoang dã bị bệnh và thỉnh thoảng lây nhiễm sang người dân ở các vùng nông thôn. Các vụ dịch xảy ra tương đối đã được kiểm soát. Đợt bùng phát mới bệnh đậu mùa khỉ bắt đầu từ tháng 5/2022 và là lần đầu tiên bệnh lan ra ngoài châu Phi.

Tổ chức Y tế thế giới ước tính có hàng nghìn ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ ở khoảng một chục quốc gia châu Phi mỗi năm. Hầu hết là ở Congo, nơi báo cáo khoảng 6.000 trường hợp hàng năm và Nigeria, với khoảng 3.000 trường hợp mỗi năm.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, các loại vaccine được sử dụng để diệt trừ bệnh đậu mùa có hiệu quả tới 85% đối với bệnh đậu mùa khỉ, nhưng các chiến dịch tiêm chủng đã ngừng hoạt động kể từ khi bệnh đậu mùa được loại trừ.