Nhiều tập đoàn công nghệ nghìn tỉ đô có nguy cơ bị xé nhỏ

Những tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ có thể bị phân tách

Các tập đoàn công nghệ lớn (Big Tech) đang đối mặt với thách thức lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua, khi các cơ quan quản lý chống độc quyền ở cả Mỹ và châu Âu tiến hành điều tra và xử phạt các hành vi liên quan đến cáo buộc chống cạnh tranh. Điều này có thể dẫn đến việc chia nhỏ Apple và Google của tập đoàn Alphabet.

Bước đi này sẽ thúc đẩy các cơ quan giám sát của nhiều quốc gia trên thế giới thực hiện một số phương pháp quản lý tương tự. Bằng chứng là số lượng các cuộc điều tra chống độc quyền ngày càng tăng ở nhiều quốc gia, tiếp nối những vụ điều tra ở Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ.

Năm 1984, AT&T, thường được gọi là Ma Bell, bị chia thành 7 công ty độc lập mang tên "Baby Bells", phá vỡ một trong những thế độc quyền hùng mạnh nhất thế kỷ 20. Dù bị chia tách, các công ty nhỏ AT&T, Verizon và Lumen vẫn tiếp tục hoạt động cho đến nay.

Tuy nhiên, đã 40 năm từ khi AT&T bị chia nhỏ, đến nay vẫn chưa có công ty nào phải đối mặt với nguy cơ bị phân tách theo yêu cầu của cơ quan quản lý.  Các cơ quan quản lý cáo buộc những công ty công nghệ lớn như Apple và Google đã xây dựng hệ sinh thái riêng biệt quanh sản phẩm của họ, khiến khách hàng khó chuyển sang dịch vụ của đối thủ. Điều này dẫn đến việc hình thành thuật ngữ "khu vườn có tường bao quanh".

Google cho biết họ không đồng tình với cáo buộc của EU, còn Apple cho rằng vụ kiện của Mỹ là sai về thực tế và luật pháp.

Các công ty công nghệ lớn đang phải đối mặt với những vụ kiện chống độc quyền

Trước đó, Bộ Tư pháp Mỹ đã cảnh báo Apple, nước này không loại trừ khả năng yêu cầu hãng công nghệ 2.700 tỉ USD chia nhỏ nhằm khôi phục tính cạnh tranh cho thị trường. 

Nguyên nhân là nhà sản xuất iPhone đã có hành vi độc quyền thị trường điện thoại thông minh, cản trở các đối thủ và tùy tiện tăng giá. Tuy nhiên, có thể sẽ phải mất nhiều năm để giải quyết vụ kiện, trong khi Apple tuyên bố sẽ chống lại đến cùng.

Tại châu Âu, những gã khổng lồ công nghệ sẽ bị giám sát chặt chẽ hơn. Apple, Meta và Alphabet có thể bị điều tra với nghi ngờ vi phạm Đạo luật thị trường số (DMA), có thể khiến họ bị phạt nặng, thậm chí phải chia nhỏ vì nhiều lần vi phạm.

Theo quan chức phụ trách chống độc quyền của EU Margrethe Vestager, Google có nhiều hành vi chống cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh công nghệ quảng cáo kiếm tiền và công ty này có thể sẽ phải thoái vốn.

Trong đó có thể yêu cầu Google bán một số tài sản của họ như là cách duy nhất để tránh xung đột lợi ích, vì Google đang ưu tiên quảng cáo của họ hơn các bên khác.

Nghị viên châu Âu Andreas Schwab, người đã tham gia rất nhiều vào việc soạn thảo DMA mang tính bước ngoặt của EU, gần đây cho biết, các nhà lập pháp muốn có hành động mạnh mẽ với những Big Tech vi phạm quy tắc.

"Nếu họ không tuân thủ DMA, bạn có thể nghĩ đến chuyện Nghị viện sẽ yêu cầu những gì. Chia nhỏ. Mục tiêu cuối cùng là làm cho thị trường cởi mở, công bằng và hỗ trợ nhiều đổi mới hơn", nghị viên Andreas Schwab chia sẻ với báo giới.