Nhận xét đề thi tham khảo môn Ngữ văn kì thi tốt nghiệp năm 2024
Ngày 22/3, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố 15 đề thi tham khảo Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2024. Sau đây là phân tích cơ bản về đề thi tham khảo môn Ngữ văn.
Đề thi tham khảo có cấu trúc quen thuộc, gồm Đọc hiểu và Làm văn (nghị luận xã hội, nghị luận văn học).
Phần đọc hiểu (3 điểm), cho một đoạn trích thơ "Những đám mây cuối trời" của tác giả Đoàn Văn Mật và yêu cầu thí sinh trả lời 4 câu hỏi được thiết lập theo ma trận: nhận biết, thông hiểu và vận dụng (thấp).
Nội dung các câu hỏi liên quan đến thể thơ (câu 1), biện pháp tu từ (câu 2), nội dung đoạn thơ (câu 3) và rút ra bài học cho bản thân từ ngữ liệu đọc hiểu (câu 4). Câu 1, 3, 4 có nội dung quen thuộc như đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông các năm trước.
Riêng câu 2, câu hỏi chỉ yêu cầu chỉ ra biện pháp tu từ mà không cần nêu tác dụng, là điểm khác so với câu hỏi trong đề thi môn Ngữ văn một số năm trước. Câu hỏi này gây khó cho học sinh và cả giáo viên vì có thể gây tranh cãi khi chấm bài.
Phần làm văn, câu nghị luận xã hội (2 điểm) yêu cầu thí sinh viết một đoạn văn khoảng 200 chữ suy nghĩ về ý nghĩa của thái độ sống tích cực trước thử thách. Đây cũng là câu hỏi quen thuộc, nghị luận về một nội dung, khía cạnh của một vấn đề cần bàn luận.
Đáng chú ý, câu nghị luận xã hội không tích hợp từ ngữ liệu đọc hiểu như đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông các năm trước. Câu hỏi này ra theo hướng mở, phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Câu nghị luận văn học (5 điểm) yêu cầu thí sinh phân tích một đoạn trích cho sẵn trong tác phẩm "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường. Câu hỏi có thêm một ý phụ, mang tính phân hoá, đó là từ đoạn trích, nhận xét tình cảm của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường đối với sông Hương.
Nhìn chung, đề tham khảo môn Ngữ văn Kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2014 nhẹ nhàng, thí sinh có học lực trung bình và khá có thể làm bài được 6, 7 điểm.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm 2024 là năm cuối cùng thực hiện dạy học và thi theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2006. Do đó, đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2024 về cơ bản giữ ổn định cấu trúc như Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2023.
Tuy nhiên, để chuẩn bị chuyển sang một giai đoạn mới nên trong đề thi có sự tăng cường hợp lý một số nội dung liên quan đến vận dụng thực tiễn để từng bước tiệm cận với định hướng đánh giá năng lực phù hợp với mục tiêu yêu cầu phát triển năng lực phẩm chất người học của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Về dạng thức câu hỏi, môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, đề thi được xây dựng theo hướng khuyến khích học sinh phát huy tính sáng tạo, hạn chế văn mẫu.
