Người giúp việc - nhu cầu thiết yếu nhưng không hề giản đơn

Người giúp việc và những tình huống dở khóc, dở cười

Trong xã hội hiện đại, không ít gia đình đã từng rơi vào hoàn cảnh "nhà nhà cần giúp việc, người người cần giúp việc". Cuộc sống năng động nên cũng nảy sinh nhiều hình thức người giúp việc gia đình được hình thành như thuê/mướn/ở cùng/ở một phần..., đặc biệt là với những gia đình thành thị. 

Tuy nhiên, hệ lụy của việc thuê người giúp việc cũng khiến nhiều gia đình rơi vào tình huống éo le, nếu không muốn nói là rủi ro cao... trong bối cảnh thuê giúp việc và phải chấp nhận những tình huống này. 

Trên các diễn đàn, đề tài về "người giúp việc" đã và đang trở thành những vấn nạn - được chia sẻ rộng rãi. Nào là chuyện cô giúp việc "hay quên", đãng trí không biết tiền bạc, đồ đạc quý giá của chủ nhà để đâu trong khi "chúng" cứ không cánh mà bay; Nào là những người làm việc nhà theo giờ kiểu qua cầu rút ván, không cần thể hiện trách nhiệm làm việc tận tâm; Hay không ít cô giúp việc trẻ "tình nguyện" ở lại qua đêm với ông chủ khi "nóc nhà" đi vắng... Rồi tới chuyện gần đây nhất: một nghi phạm là giúp việc đã từng là cô giáo, trông trẻ được coi như người thân trong gia đình nhưng đã nhẫn tâm tước đi sinh mạng của một em bé 2 tuổi vô tội...

Ở một góc nhìn khác, hiện phần lớn các gia đình trẻ hiện nay đều chọn nhà chung cư để sinh sống. Từ những tòa cao ốc này, chuyện kể về những tình huống trớ trêu mang tên "người giúp việc" cũng rất sôi động, họ hoạt động sôi nổi không kém gì các tổ dân phố, cũng "hội họp", cũng ý kiến, cũng trao đổi kinh nghiệm kiếm tiền mọi lúc mọi nơi - từ đây, tích cực có, nhưng tiêu cực cũng nhiều. 

Cùng với đó, các chung cư xuất hiện kiểu giúp việc chéo nhau giữa các căn hộ để người giúp việc tăng thêm thu nhập. Trong các cuộc "hội họp" của người giúp việc, người ta mách nhau nhà này đang cần người bán thời gian, nhà kia đang cần dọn dẹp không ăn ở... Nhiều giúp việc về nói khó với gia chủ cho tranh thủ làm thêm 1 vài tiếng, nhiều gia chủ chậc lưỡi đồng ý. Thậm chí, có gia chủ sẵn sàng đứng ra xin việc làm thêm cho người giúp việc. Nhưng, hậu quả nhận lại không phải là sự biết ơn, tận tâm mà là sự chểnh mảng khi giúp việc cho chủ nhà chính thức, có khi "ăn cây táo rào cây sung", một ngày làm thuê cho dăm bảy nhà... khiến gia chủ chỉ biết "mếu máo" khi trót "đâm lao phải theo lao", trót đồng ý cho giúp việc kiếm thêm thu nhập nên đành "ngậm bồ hòn làm ngọt".

Chưa kể đến, nhiều gia chủ phải dở khóc dở cười khi "chuyện nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã thông" do giúp việc giỏi tám chuyện. Nào là ông chồng giàu hết cỡ, cô chủ xinh quá nhưng không giữ được chồng; Nào là chuyện các kiều nữ, quý tử của gia chủ ăn chơi phá phách; Nào là tài sản nhà ấy không để đâu cho hết... Những người giúp việc kể cả vô tình hay cố ý đã tiếp tay cho những đối tượng xấu nhòm ngó gia chủ.

Tuy nhiên, dù đã nhiều chuyện đáng tiếc đã và đang diễn ra, dù không ít gia chủ biết rõ hệ lụy từ người giúp việc, nhưng cuộc sống hiện đại vẫn cuốn mọi người vào vòng xoáy kiếm tiền, và nhu cầu người giúp việc vẫn luôn nóng "hot". Không khó để thấy các thông tin như: "Cần tìm người giúp việc cơm nước, bầu bạn với bà 85 tuổi minh mẫn, khỏe mạnh, nhanh nhẹn. Lương trả 8 triệu/tháng, nếu hợp tác lâu dài có lương hậu hĩnh tháng 13"; "Chính chủ nhà chung cư cần tuyển giúp việc nhà và chăm em bé mới sinh, cần gấp gấp!".... Những lời đăng tải khẩn thiết, chân thành vẫn nhan nhản mọi diễn đàn, nhưng rất nhiều gia chủ cũng không ngờ việc phó mặc người thân như cha/mẹ già, con nhỏ cho những người giúp việc là một mối nguy hại khôn lường - như câu chuyện đau lòng về việc bắt cóc và sát hại bé 2 tuổi ngay thủ đô Hà Nội vừa qua.

Làm sao để tránh những hệ lụy xấu từ người giúp việc?

Rõ ràng, việc các gia đình hiện đại chọn chung sống với người giúp việc là không thể tránh khỏi, vì thế, cần có những nguyên tắc nhất định trong việc lựa chọn người giúp việc để có thể giảm thiểu tối đa những hệ lụy xấu có thể xảy ra.

Chọn người giúp việc là người thân trong gia đình/họ hàng 

Sẽ là quá may mắn khi có thêm một thành viên "bất đắc dĩ" là họ hàng, bà con xóm làng thân thiết làm giúp việc cho gia đình. Những người cùng sinh ra trong một làng quê, hay cùng một dòng tộc, sẽ có những suy nghĩ tương đồng và sự chia sẻ nhất định. Họ sẽ làm việc trong bối cảnh thân tình, yêu thương, hỗ trợ, giúp đỡ, thậm chí dễ cảm thông cho nhau. 

Chọn người giúp việc có "hoàn cảnh" và "câu chuyện" riêng

Thường thì cách lựa chọn này cũng có tính hai mặt của vấn đề, khi chọn những người giúp việc có hoàn cảnh khó khăn và thân phận đặc biệt như không chồng/không con, tính tình hơi khác biệt, thậm chí khó tính hoặc nhiều người nói vui là kiếm được "bà cô hâm dở" thì lại là "của báu" với nhiều gia đình. Theo lí giải, những người giúp việc này tuy khái tính, khó tính nhưng lại thẳng thắn, dễ sống, dễ gắn bó lâu dài, đặc biệt là người không vướng bận, ít có thể nảy sinh những việc làm xấu. 

"Chỉ cần đối xử tế nhị, khéo léo, yêu chiều một chút là họ có thể gắn bó lâu dài với mình như một thành viên trong gia đình!" - Chị Thanh Huyền, (Thái Phiên, Hà Nội) vui vẻ khoe người giúp việc của gia đình mình. 

Chọn người giúp việc có kinh nghiệm và được đào tạo thông qua các đơn vị uy tín bảo lãnh

Có thể cách lựa chọn này sẽ mang lại chi phí cao hơn so với tự tìm người giúp việc riêng lẻ, nhưng đội ngũ những người giúp việc được đào tạo và bảo lãnh bởi những thương hiệu uy tín sẽ mang lại sự an tâm cho các gia đình, nhất là những người sống trong hoàn cảnh buộc phải phó mặc việc nhà cho người giúp việc. Nếu có được những người giúp việc chuyên nghiệp, nhanh nhẹn, hiểu biết và yêu thương... thì chi phí cao một chút cũng có thể chấp nhận dễ dàng, hơn là mua những nỗi lo âu thường trực, đeo bám. 

Dịch vụ giúp việc chuyên nghiệp - Tại sao không?!

Hiện nay, nắm bắt được nhu cầu tìm người giúp việc có chuyên môn, hiểu chuyện, được đào tạo bài bản đang là một nhu cầu lớn ở thành phố, nhiều công ty dịch vụ giúp việc đã được thành lập và hoạt động đem lại phần nào sự yên tâm cho nhiều gia đình ở Việt Nam.

Tuy nhiên, đây là một ngành nghề mới, cũng cần có thời gian để đào tạo bài bản và chuyên nghiệp như các ngành nghề khác. Ngoài ra, những trở ngại về nguồn nhân lực ở phân khúc này hầu hết đều chưa đủ trình độ cung ứng. Bên cạnh đó, những kênh tìm "ô sin" theo kiểu "rỉ tai" vẫn còn phổ biến khiến cho nhiều dịch vụ người giúp việc chưa nhận được sự quan tâm của các gia đình. 

Ngoài ra, câu chuyện chi phí cao cũng là một thách thức, đặc biệt với chi phí dành cho những gia đình trẻ, hai vợ chồng với 1,2 đứa con với thu nhập trung bình, nên phải lựa chọn những dịch vụ giúp việc có giá rẻ hơn - đồng nghĩa với những lo lắng, bất an thường trực như: bỏ việc, nhảy việc, không chuyên tâm với công việc, không gắn bó lâu dài với gia chủ... Chưa kể những rủi ro khác như lừa đảo, trộm cắp, quan hệ bất chính...

Mặc dù vậy, dịch vụ cung cấp người giúp việc rõ ràng đang là một xu hướng tất yếu, càng cần hơn trong bối cảnh xuất hiện những câu chuyện đau lòng như em bé 2 tuổi bị nghi phạm là người giúp việc sát hại đang khiến dư luận dậy sóng.

Đây cũng là hồi chuông cảnh báo các gia chủ nên cân nhắc kỹ khi chọn người giúp việc, tránh những tai họa đáng tiếc có thể xảy ra trong tương lai.