Ngân hàng Nhà nước "giải bài toán" kiểm soát lạm phát

Không thể chủ quan với lạm phát 

Lạm phát hiện là mỗi ám ảnh lớn nhất với nền kinh tế thế giới. Năm 2022 chứng kiến tình hình thế giới diễn biến hết sức phức tạp và khó lường, thậm chí là chưa từng có tiền lệ. Điều này khiến các nền kinh tế, hệ thống tài chính, ngân hàng phải đối mặt với rủi ro lớn. Vì vậy, từ đầu năm đến nay, kiềm chế lạm phát vẫn là ưu tiên hàng đầu của nhiều nền kinh tế lớn, đặc biệt là Mỹ sau nhiều lần tăng lãi suất liên tiếp. 

Tuy nhiên, ở một diễn biến khác, nhiều ngân hàng trung ương của các nước trên thế giới đã chần chừ hơn trong việc tăng lãi suất vì đánh giá lạm phát chỉ là tình trạng tạm thời do đứt gãy chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, khi lạm phát kéo dài hơn dự kiến và bắt đầu ảnh hưởng sâu rộng, các ngân hàng trung ương trên thế giới đã đồng loạt tăng nhanh lãi suất, dẫn đến nguy cơ suy thoái.

Trong trường hợp này, phần lớn các nước đã lựa chọn hy sinh tăng trưởng để kìm hãm lạm phát.

Với Việt Nam, một số tổ chức quốc tế dự báo năm 2022, lạm phát sẽ đạt khoảng 3,5-4,4%. Và đến năm 2023, con số này sẽ lên đến khoảng 3,2 - 5,5%.

Tại buổi tọa đàm cấp cao với chủ đề “Củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô, thúc đẩy phục hồi và phát triển bền vững” ở Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2022, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà khẳng định lạm phát trong nước hiện vẫn trong tầm kiểm soát, nhưng áp lực trong năm 2023 là khá lớn và không thể chủ quan với rủi ro này.

Ngân hàng Nhà nước đã làm gì?

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết, về điều hành chính sách tiền tệ nói chung, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phải "giải bài toán" với nhiều yếu tố khác nhau, mục tiêu đặt ra là kiểm soát lạm phát. Bên cạnh đó, cơ quan này còn phải đảm bảo an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, đảm bảo thanh khoản cho các thị trường tiền tệ, ngoại hối. Các biến số như lãi suất, tỉ giá đều được đưa vào bài toán tổng thể này.

Kiên định với mục tiêu kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thận trọng trong điều hành chính sách tiền tệ, trong đó có điều hành tín dụng, năm 2022, Ngân hàng nhà nước đã tính toán mức tăng trưởng tín dụng hỗ trợ cho phát triển kinh tế khoảng 14%, là mức cao hơn hai năm trước. Trong bối cảnh nhiều biến động và thách thức, Ngân hàng Nhà nước vẫn cố gắng để đạt được mức cao này và có điều chỉnh phù hợp với diễn biến thực tế.

Để tăng trưởng kinh tế, theo ông Phạm Thanh Hà, nền kinh tế còn cần đa dạng nguồn vốn khác nhau. Các kênh dẫn vốn cho nền kinh tế gồm cổ phiếu, trái phiếu, đầu tư công, nguồn vốn đầu tư nước ngoài. 

Theo Tiến sĩ Võ Trí Thành, Việt Nam đã quyết định dựa nhiều vào chính sách tài khóa, vừa thúc đẩy phục hồi, vừa ổn định kinh tế vĩ mô. Lựa chọn này là có cơ sở khi trong khi tình hình quốc tế có biến động mạnh, nhưng tình hình tài khóa của nước ta vẫn vững vàng. Cuối năm 2021, vị thế tài khóa ngân sách của Việt Nam tương đối tốt; thâm hụt, tỉ lệ nợ công của Việt Nam ở mức khả quan. Ngay cả việc hỗ trợ 2% thuế giá trị gia tăng, nguồn tiền hỗ trợ đều nhờ ngân sách, chưa cần dùng đến chính sách tiền tệ. Thu ngân sách 8 tháng năm 2022 vẫn tăng cao.

Bên cạnh đó, ông Võ Trí Thành cho rằng cần vận dụng chính sách tiền tệ linh hoạt hơn nữa, tập trung vào sản xuất kinh doanh, hạn chế các lĩnh vực rủi ro, kiểm soát chặt chẽ phần đầu tư cho trung, dài hạn, để bổ sung cho một số lĩnh vực kinh doanh phù hợp tùy theo chu kỳ kinh doanh của ngành.

Về biến số tỉ giá, Tiến sĩ Trương Văn Phước nhấn mạnh, Việt Nam phải giữ cho bằng được ổn định tỉ giá. Đây là “phòng tuyến”, nếu vỡ phòng tuyến này thì lạm phát sẽ tràn vào. Thực tế thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã làm tốt việc này, giữ tỉ giá trung tâm khoảng 0,6 và để thị trường dao động trong biên độ cộng trừ 3%.