Phát biểu tại buổi gặp mặt, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam Lê Mạnh Hùng cho biết: Năm 1996, Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 2 (khóa VIII) đã chỉ rõ - "Giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu đẩy mạnh công cuộc đổi mới mạnh mẽ".

Thực tiễn yêu cầu phải xây dựng một tổ chức xã hội hỗ trợ các hoạt động của ngành giáo dục, thực hiện mục tiêu "nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài", bảo đảm "giáo dục cho mọi người" góp phần cùng với lực lượng xã hội chăm lo, hỗ trợ, khuyến khích mọi người dân "ai cũng được học hành" như tâm nguyện của Bác Hồ.

Trên tinh thần đó, ngày 2/10/1996, Hội Khuyến khích và Hỗ trợ giáo dục Việt Nam (gọi tắt là Hội Khuyến học Việt Nam) được thành lập theo Quyết định số 122/TTg ngày 29/2/1996 của Thủ tướng Chính phủ. 

Hội Khuyến học Việt Nam là tổ chức xã hội được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, đối tượng vận động là tất cả người dân trong xã hội nhằm khuyến khích, hỗ trợ, thúc đẩy học tập của người dân trên địa bàn dân cư, học tập trong tất cả các cấp, các ngành, các đơn vị, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.

Nhìn lại chặng đường 29 năm xây dựng và phát triển, Hội Khuyến học Việt Nam với tinh thần khởi nguồn từ tâm, hành trình tri thức, nâng tầm trí tuệ, đổi mới sáng tạo vì sự nghiệp khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, góp phần thiết thực nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu sự phát triển của đất nước, vì sự học của nhân dân để có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Những điểm nổi bật trong công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập suốt chặng đường 29 năm qua

Thứ nhất, tổ chức mạng lưới hội khuyến học cơ sở rộng khắp với số lượng hội viên đông đảo: Từ một tổ chức mới thành lập năm 1996, đến nay Hội Khuyến học Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ về quy mô và chất lượng. Hệ thống tổ chức trải dài từ Trung ương tới địa phương, bao phủ hầu hết xã, phường, thị trấn, thôn bản; có mặt trong các trường học, cơ quan, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang… với trên 28 triệu hội viên. Phương châm "ở đâu có dân, ở đó có khuyến học" đã dần trở thành hiện thực.

Thứ hai, đóng góp vào chính sách quốc gia: Hội Khuyến học Việt Nam được giao tham mưu và cùng phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, các ban, ngành, cơ quan Trung ương để ban hành nhiều quyết định quan trọng của Chính phủ, như Quyết định 1373, 387, 677, Chỉ thị 14/CT-TTg… về xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030. Nhờ đó, công tác khuyến học, khuyến tài ngày càng có cơ sở phát triển vững chắc, được triển khai đồng bộ và hiệu quả trên cả nước.

Thứ ba, lan tỏa phong trào học tập suốt đời: Hội Khuyến học Việt Nam đã tích cực triển khai các phong trào lớn như "Mỗi người dân tự học, học tập suốt đời đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong thời kỳ chuyển đổi số", "Bình dân học vụ số", "Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập". Các phong trào này không chỉ khơi dậy tinh thần học tập trong nhân dân, mà còn thúc đẩy ứng dụng công nghệ, gắn học tập với phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ tư, đa dạng hóa các mô hình và hoạt động khuyến học: Các mô hình "Gia đình học tập, Dòng họ học tập, Cộng đồng học tập, Công dân học tập" ngày càng phát triển, đi vào chiều sâu, góp phần xây dựng môi trường học tập suốt đời ở từng địa bàn dân cư. Đồng thời, Hội Khuyến học Việt Nam cũng chú trọng gắn khuyến học với chuyển đổi số và mục tiêu phát triển xanh.

Thứ năm, đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích nhân tài: Hội Khuyến học Việt Nam triển khai hàng loạt chương trình học bổng và giải thưởng với điểm nhấn là học bổng "Học không bao giờ cùng", giải thưởng "Nhân tài Đất Việt", "Tự học thành tài", thành lập nhiều quỹ hỗ trợ học tập cho học sinh, sinh viên, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Những hoạt động này góp phần khuyến khích, động viên tinh thần hiếu học, đồng thời tạo động lực cho nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo.

Thứ sáu, hợp tác quốc tế và nghiên cứu khoa học: Hội Khuyến học Việt Nam đã chú trọng, quan tâm thúc đẩy hợp tác quốc tế, thực hiện các khuyến nghị của UNESCO về học tập suốt đời, đồng thời nghiên cứu khoa học để làm cơ sở cho các mô hình, chương trình khuyến học phù hợp với bối cảnh mới.

Thứ bảy, Hội Khuyến học Việt Nam có nhiều đóng góp quan trọng trong các chương trình phát triển đất nước. Theo đó, công tác khuyến học, khuyến tài gắn liền với các phong trào lớn như xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, toàn dân xây dựng đời sống văn hóa. Nhờ đó, hoạt động của Hội không chỉ dừng ở giáo dục mà còn đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quốc gia.

Đến nay, Trung ương Hội đã ký Chương trình phối hợp định hướng cho hoạt động cơ sở với 14 bộ, ngành Trung ương (nay còn 10 bộ, ngành sau sắp xếp bộ máy).

Định hướng hoạt động của Hội Khuyến học Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Hội Khuyến học Việt Nam tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng xã hội học tập, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên chuyển đổi số.

Trọng tâm trước hết là tăng cường tham mưu, phối hợp với các cơ quan của Đảng, Chính phủ, nhất là trong việc cụ thể hóa Nghị quyết số 57, 71 của Bộ Chính trị và các quyết định của Thủ tướng Chính phủ về khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. 

Song song với đó, Hội Khuyến học Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, Đảng viên và người dân về vai trò học tập suốt đời, coi đây là nền tảng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Đổi mới các mô hình "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Đơn vị học tập", "Cộng đồng học tập", "Công dân học tập", gắn với chuyển đổi số và xu hướng phát triển xanh. Trong đó, phong trào "Khuyến học số" sẽ là điểm nhấn trong thời gian tới, nhằm thúc đẩy người dân học tập tự giác, linh hoạt trên môi trường số.

Hội Khuyến học Việt Nam cũng đặt mục tiêu nâng cao hiệu quả hỗ trợ giáo dục trong và ngoài nhà trường, đổi mới hoạt động các trung tâm học tập cộng đồng gắn với phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương. 

Tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa công tác khuyến học, huy động nguồn lực từ các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân để mở rộng quỹ khuyến học, hỗ trợ thiết thực cho học sinh, sinh viên, đặc biệt ở vùng khó khăn, biên giới, hải đảo.

Cùng với đó, Hội Khuyến học Việt Nam chú trọng củng cố tổ chức ở cơ sở, phát hiện và nhân rộng những điển hình khuyến học, khuyến tài, thúc đẩy phong trào thi đua lan tỏa trong cộng đồng. 

Với định hướng đó, Hội Khuyến học Việt Nam khẳng định quyết tâm đồng hành cùng toàn xã hội, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng một đất nước phát triển nhanh, bền vững và giàu tri thức.

Hội Khuyến học Việt Nam phát động phong trào "Khuyến học số" và Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời

Phát động phong trào "Khuyến học số", nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan khẳng định: "Phong trào "Khuyến học số" được phát động hôm nay nhằm khơi dậy ý chí "diệt giặc dốt, xóa mù công nghệ" trong cách mạng 4.0, phát huy tinh thần tự học, học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập trong kỷ nguyên mới theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. 

Đồng thời, phong trào cũng thể hiện sự quyết tâm cao độ của toàn hệ thống Hội trong đẩy mạnh thực hiện phong trào "Bình dân học vụ số" do đồng chí Thủ tướng Chính phủ phát động.

Giáo sư. Tiến sĩ Nguyễn Thị Doan đề ra một số nội dung và nhiệm vụ của phong trào thi đua "Khuyến học số":

Thứ nhất, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để mọi người hiểu và hăng hái tham gia phong trào "Khuyến học số", đó là con đường tất yếu để phát triển.

Thứ hai, tập trung trang bị năng lực số cho hội viên và người dân để mọi người được "Xóa mù công nghệ" bằng các hình thức tổ chức học tập linh hoạt, hiệu quả. Trước tiên, truyền đạt các kỹ năng số cơ bản cho đội ngũ cán bộ khuyến học các cấp để họ trở thành "Người hướng dẫn số" trong cộng đồng, gia đình, dòng họ theo phương châm "cầm tay chỉ việc" để mọi người nắm kỹ năng số cơ bản, cần gì học nấy, học mọi lúc, mọi nơi, mọi điều kiện.

Thứ ba, Hội Khuyến học các cấp cần chú trọng sự bình đẳng và cơ hội học tập số cho người cao tuổi; nhóm yếu thế, đặc biệt là đồng bào ở vùng sâu, xa, vùng còn khó khăn.

Thứ tư, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo phát triển các Trung tâm học tập cộng đồng theo hướng số hóa - với trang bị các thiết bị hiện đại, có đủ đường truyền internet, đủ điều kiện cơ sở hạ tầng để người dân được học tại đây trên nền tảng số (như Nghị quyết 71-NQ/TW đã nêu).

Thứ năm, hình thành Văn hóa Học tập số, xây dựng thói quen học bằng thiết bị thông minh qua môi trường số, học ở mọi nơi, mọi lúc, mọi điều kiện, mọi hoàn cảnh.

Thứ sáu, trong dịp sơ kết, tổng kết hàng năm, đưa việc thực hiện tốt nội dung phong trào "Khuyến học số" là tiêu chí đánh giá thi đua của cá nhân và gia đình, dòng họ, cộng đồng...

Hội Khuyến học Việt Nam đồng hành cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo thúc đẩy phát triển sự học trên cả nước

Tại lễ kỷ niệm 29 năm Ngày Khuyến học Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Quân chúc mừng những thành công của Hội Khuyến học Việt Nam trong gần một thập kỷ qua.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định, thời gian qua, Hội Khuyến học Việt Nam đã phối hợp với Bộ triển khai nhiều hoạt động thiết thực. Trong đó có phối hợp tổ chức các hội nghị, hội thảo bàn về giải pháp thúc đẩy công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trong các trường đại học, cao đẳng, thúc đẩy xây dựng tài nguyên giáo dục mở, thúc đẩy việc học tập của người lớn,...

Phối hợp hướng dẫn các địa phương tổ chức Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời vào tuần đầu tháng 10 hàng năm với các chủ đề cụ thể; tổ chức thành công Hội nghị tổng kết trực tuyến toàn quốc 8 năm triển khai thực hiện Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020".

Phối hợp nghiên cứu, xây dựng Bộ tiêu chí thành phố học tập dành cho Việt Nam (năm 2018); Bộ tiêu chí đánh giá việc thực hiện xây dựng xã hội học tập của các tỉnh (năm 2022); Bộ tiêu chí đánh giá, công nhận "Đơn vị học tập" cấp tỉnh, huyện và Bộ tiêu chí đánh giá, công nhận "Cộng đồng học tập" cấp xã, huyện, tỉnh.

Đồng thời kiểm tra, đôn đốc các tỉnh/thành phố trong triển khai thực Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020" và các Đề án thành phần.

Hai cơ quan đã phối hợp tham mưu cho Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ ban hành những văn bản pháp lý quan trọng về giáo dục thường xuyên, học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập. Trong đó có ban hành Kết luận số 49-KL/TW về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TW của Bộ Chính trị khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 25/5/2021 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030; Quyết định số 1373/QĐ-TTg ngày 30/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030";

Năm 2022-2023, Hội Khuyến học Việt Nam đã cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu cho Thủ tướng phát động phong trào "Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023-2030" và ban hành Quyết định số 1315/QĐ-TTg ngày 09/11/2023 phê duyệt Kế hoạch triển khai Phong trào "Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023-2030".

Tiếp tục phát huy sự phối hợp hiệu quả trong những năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Hội Khuyến học Việt Nam sẽ triển khai những nội dung đã đề ra trong Chương trình phối hợp, hai cơ quan sẽ thường xuyên có sự trao đổi, phối hợp cũng như kiểm tra, đánh giá quá trình thực hiện, cụ thể:

- Phối hợp chỉ đạo đẩy mạnh việc triển khai các mô hình học tập: Công dân học tập; Gia đình học tập; Dòng họ học tập; Đơn vị học tập cấp huyện, cấp tỉnh và Cộng đồng học tập cấp xã, huyện, tỉnh;

- Phối hợp chỉ đạo các cơ sở giáo dục đại học: Thành lập tổ chức khuyến học (đối với những trường chưa thành lập) nhằm khuyến khích việc học tập nâng cao trình độ của đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên và giúp đỡ sinh viên nghèo, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên học tập tốt; khuyến khích sinh viên học giỏi trên các lĩnh vực; hỗ trợ sinh viên trong nghiên cứu khoa học và khởi nghiệp; 

Xây dựng hệ thống học liệu mở nhằm phục vụ nhu cầu học tập của mọi đối tượng với phương thức học linh hoạt, học ở mọi nơi, mọi lúc, cần gì học nấy, học để biết, để làm, không cần lấy bằng cấp. Thực hiện nhiệm vụ xây dựng tài nguyên giáo dục Mở, phát triển giáo dục người lớn.

- Phối hợp nghiên cứu, đề xuất xây dựng dự án Luật học tập suốt đời;

- Phối hợp tổ chức Hội nghị toàn quốc sơ kết 05 năm thực hiện Đề án 1373 (Quyết định số 1373/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 - 2030"),…

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Quân kỳ vọng, thông qua sự phối hợp chặt chẽ với Hội Khuyến học Việt Nam, các chương trình, hoạt động khuyến học - khuyến tài sẽ được tổ chức ngày càng hiệu quả, thiết thực, góp phần xây dựng một xã hội học tập, nơi mọi người dân đều có cơ hội được học tập, phát triển bản thân và đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng Hội Khuyến học trong việc triển khai các mô hình học tập tiêu biểu, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khuyến học, và tăng cường huy động các nguồn lực xã hội để khuyến khích, động viên người học ở mọi lứa tuổi.

Đồng thời tin tưởng rằng, với sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành và sự đồng thuận của nhân dân, sự nghiệp xây dựng xã hội học tập sẽ ngày càng đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển bền vững đất nước trong thời kỳ mới.