Khôi phục chợ phiên Pò Hèn năm 2023, nét văn hoá đặc sắc của Móng Cái, Quảng Ninh

Chợ Pò Hèn vốn là chợ truyền thống có từ lâu đời, được hình thành trong giai đoạn sau năm 1975 đến nay tại khu vực Pò Hèn, và là nơi trao đổi hàng hóa của nhân dân trong vùng, giao thương với thôn Thán Sản - Trung Quốc, Chợ được họp vào các ngày mùng 2, 5, 8, 12, 15, 18, 22, 25, 28 âm lịch. Năm 2000, chợ được xã Hải Sơn xây dựng lại.

Tuy nhiên từ năm 2019 đến năm 2022 do đại dịch COVID-19 chợ đã xuống cấp không đáp ứng được hoạt động. Năm 2023, thành phố Móng Cái bố trí vốn chỉnh trang lại chợ, sau khi chợ được chỉnh trang hiện nay có 30 hộ thực hiện đăng ký kinh doanh thường xuyên tại chợ.

Theo lãnh đạo xã Hải Sơn, việc khôi phục chợ phiên Pò Hèn nhằm bảo tồn nếp văn hóa quen thuộc của người dân vùng cao xã Hải Sơn, để người dân từ các thôn tụ họp, trao đổi, buôn bán những sản phẩm nông sản đơn thuần như gà, lợn, tỏi khô, măng, mật ong rừng, các loại rau, thuốc bắc... Phiên chợ không chỉ là phiên chợ đơn thuần giao lưu, buôn bán, mà còn là nơi tái hiện, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, giao lưu văn hóa văn nghệ của các dân tộc Dao, Sán Chỉ, Kinh.

Chợ Pò Hèn có diện tích khoảng 6000m2, được đầu tư bằng nguồn ngân sách và nhân dân tham gia đóng góp. Chợ họp phiên vào thứ 7 của tuần thứ 3 hàng tháng và có các gian hàng của đồng bào các dân tộc xã Hải Sơn, xã Bắc Sơn (thành phố Móng Cái), xã Quảng Đức (huyện Hải Hà), xã Húc Động (huyện Bình Liêu).

Du khách đến với chợ phiên sẽ được thưởng thức các làn điệu hát giao duyên của dân tộc Dao, được mua sắm và trải nghiệm mặc thử trang phục dân tộc; tham gia các trò chơi dân gian; thưởng thức ẩm thực mẹt, thắng cố, thịt trâu, thịt bò, ngan đen, phở xào, vịt quay, các loại đồ ăn vặt, các loại bánh, mật ong rừng; các mặt hàng về rổ, rá; may mặc, hàng nông sản, lâm sản.

Đặc biệt, du khách sẽ được kết nối tham quan các điểm du lịch tại xã Hải Sơn như Khu di tích lịch sử quốc gia Pò Hèn, cột mốc 1347, làng bích họa xóm họ Đặng, núi Pa Nai... và tham quan thành phố Móng Cái với nhiều điểm đến hấp dẫn. Đây cũng là một điểm đến níu chân du khách trong mùa du lịch mùa Thu - Đông của thành phố này.

Chị Lại Thị Hương (du khách đến từ thành phố Hạ Long) cho biết, đoàn của chị đến chợ phiên Pò Hèn với tâm trạng háo hức, muốn khám phá về một chợ phiên ở vùng cao mang nhiều nét đặc sắc.

Cũng theo chị Hương, khi đến với chợ phiên, du khách không chỉ được hòa mình vào không khí lễ hội với nhiều nét đặc sắc mà còn được thưởng thức ẩm thực phong phú, hấp dẫn của địa phương. "Ngoài ra, người dân nơi đây rất thân thiện, mến khách nên chúng tôi chắc chắn sẽ quay trở lại", chị Hương nói.

Theo một lãnh đạo thành phố Móng Cái, việc tổ chức Phiên chợ Pò Hèn nhằm khôi phục, bảo tồn và phát huy các nét văn hóa, ẩm thực, sản phẩm truyền thống, các phong tục tập quán đặc sắc của các dân tộc vùng cao đồng thời là một trong những sản phẩm du lịch mới của thành phố, góp phần phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng tại xã Hải Sơn. Đây cũng là một trong những sự kiện của xã Hải Sơn nói riêng và thành phố Móng Cái nói chung chào mừng kỷ niệm 60 năm thành lập tỉnh Quảng Ninh 30/10/1963-30/10/2023.

Để đảm bảo an ninh trật tự, quản lý các gian hàng được bày bán trong chợ, thời gian tới xã Hải Sơn sẽ thành lập Ban quản lý chợ. Đồng thời, tổ chức lồng ghép các hoạt động văn hóa làm phong phú thêm nét đẹp của chợ phiên. Gắn phiên chợ với phát triển du lịch trải nghiệm homestay trên địa bàn, hình thành các tour khám phá cảnh đẹp của rừng nguyên sinh gắn với Khu di tích lịch sử quốc gia Pò Hèn. Bên cạnh đó, xã sẽ phát triển các vườn dược liệu, vườn hoa công viên sông Ka Long, quy hoạch lại các đồi hoa sim phục vụ du khách đến tham quan, trải nghiệm...

Chợ phiên dự kiến sẽ thu hút bình quân từ 500-800 lượt người tham gia/phiên và những năm tiếp theo số lượt người đến phiên chợ đạt trên 2.000 lượt người tham gia/phiên.