Giải pháp khắc phục tình trạng thiếu trường lớp, thiếu giáo viên, nhân viên ở Hà Nội

Hàng năm, Hà Nội tăng khoảng 50-60.000 học sinh 

Theo Cổng giao tiếp điện tử Hà Nội, tại phiên giải trình của Thường trực Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội ngày 17/10, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà cho biết, với đặc điểm quy mô trường, lớp, học sinh lớn nhất cả nước, hàng năm tăng khoảng 50-60.000 học sinh, tương đương cần thêm 30-40 trường học, đòi hỏi thành phố phải tập trung mọi nguồn lực để đáp ứng được trường học cho học sinh.

Với chỉ tiêu đến 2025 có 80-85% trường đạt chuẩn quốc gia, đến nay thành phố đã thực hiện được 72,7% trường đạt chuẩn. Nội dung này thành phố đã có nhiều kế hoạch triển khai; các quận, huyện đã rà soát cho giai đoạn 2023-2025 và đăng ký về tính khả thi, quyết tâm bảo đảm nguồn lực để thực hiện chỉ tiêu này.

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia

Sau phiên giải trình, để đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia và việc đầu tư cải tạo, xây mới trường mầm non, trường phổ thông của thành phố Hà Nội, Ủy ban Nhân dân thành phố sẽ tiếp tục thực hiện quyết liệt chỉ đạo của Thành ủy và tập trung chỉ đạo thực hiện ngay các nhóm nhiệm vụ, giải pháp.

Trong đó, thành phố sẽ rà soát các quy hoạch hiện có liên quan đến giáo dục để cập nhật thống nhất, đề xuất điều chỉnh bổ sung những nội dung của Nghị quyết số 05/2012/NQ-HĐND ngày 5/4/2012 về Quy hoạch mạng lưới trường học thành phố Hà Nội đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và cập nhật vào đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đang triển khai thực hiện.

Bên cạnh đó, Ủy ban Nhân dân thành phố cũng sẽ chỉ đạo rà soát, chỉ đạo tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ dự án đầu tư thực hiện xây dựng trường học công lập đạt chuẩn quốc gia đảm bảo hiệu quả đầu tư. Huy động các nguồn lực xã hội, đầu tư xây dựng trường học nhằm giảm áp lực cho hệ thống trường công lập, đáp ứng nhu cầu học tập cho con em nhân dân trên địa bàn. Theo dõi, giám sát, đôn đốc tình hình tiến độ thực hiện dự án đối với xã hội hóa giáo dục của các chủ đầu tư, xử lý nghiêm đối với các đơn vị chủ đầu tư không thực hiện đúng nội dung văn bản chấp thuận đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận đầu tư.

"Với tinh thần đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ đạt mục tiêu cao nhất, Ủy ban Nhân dân thành phố sẽ quyết tâm nỗ lực hết mình, hành động khẩn trương, quyết liệt, đồng thời kêu gọi các tầng lớp Nhân dân Thủ đô phát huy truyền thống Văn hiến - Anh hùng, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, huy động sức mạnh đại đoàn kết, sức sáng tạo của mỗi cấp, mỗi ngành, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân Thủ đô với mục tiêu hoàn thành cao nhất các dự án xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia và việc đầu tư cải tạo, xây mới trường mầm non, trường phổ thông của thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025 nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thủ đô, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVII", Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Vũ Thu Hà nhấn mạnh.

Giải pháp khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, nhân viên

Giải trình về nội dung liên quan đến thực trạng bất cập số lượng (thiếu giáo viên, nhân viên), cơ cấu giáo viên (thiếu giáo viên các môn học mới), những hạn chế, khó khăn và giải pháp khắc phục, Phó Giám đốc Sở Nội vụ thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Liễu cho biết: tình trạng biên chế, thiếu giáo viên là vấn đề xảy ra nhiều năm, là vấn đề bức xúc của các cơ quan, đơn vị, Sở Nội vụ đã tham mưu nhiều giải pháp.

Theo đó, cùng với các giải pháp đang triển khai, Sở Nội vụ đã tham mưu Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội phân cấp cho các quận, huyện chủ động tuyển dụng giáo viên; cân đối biên chế viên chức để ưu tiên cho giáo dục. Cụ thể là giai đoạn 2017-2021, thành phố không cắt giảm biên chế giáo dục mà còn tăng thêm khi thêm trường thêm lớp; từ năm học 2022-2023 không cân đối được mới phải cắt giảm 2%.

Theo Phó Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Thị Liễu, trước khó khăn về tình trạng thiếu giáo viên, Sở đã tham mưu cho Hội đồng Nhân dân thành phố ban hành Nghị quyết số 18/NQ-HĐND về việc giao chỉ tiêu lao động hợp đồng đối với đơn vị sự nghiệp công lập. Theo đó, các đơn vị tự chủ dưới 10% thì được ký 70% hợp đồng lao động trong chỉ tiêu biên chế thiếu do định mức tăng. Các đơn vị tự chủ trên 70%, chủ động ký hợp đồng lao động tùy nguồn thu. Cơ chế này đã tháo gỡ được một số khó khăn cho các đơn vị.

Cùng với đó, Sở Nội vụ phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo đề xuất giải pháp nâng mức tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp giáo dục đào tạo. Năm 2023 vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì với Sở Tài chính tham mưu Ủy ban Nhân dân thành phố trình Hội đồng Nhân dân thành phố ban hành Nghị quyết 02/2023/NQ-HĐND quy định giá dịch vụ giáo dục tạm thời để thực hiện thí điểm đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập sử dụng ngân sách nhà nước của thành phố Hà Nội, tiến tới thí điểm với các cơ sở giáo dục.

Đến nay, có 296 đơn vị đăng ký thí điểm năm học 2023-2024, trong đó có 118 trường thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo, 178 trường thuộc quận, huyện, thị xã. Theo cơ chế này, khi rà soát biên chế năm 2023, các đơn vị sẽ nâng mức tự chủ. Năm 2024 các đơn vị sẽ tự chủ chi thường xuyên, khi đó gần 15 nghìn người sẽ chuyển hưởng lương từ ngân sách nhà nước sang tự chủ. Với 15 nghìn biên chế này sẽ cân đối chỉ tiêu thiếu của các cơ sở và đảm bảo được chỉ tiêu của năm. Sau thí điểm, nếu được triển khai chính thức, đơn giá được triển khai diện rộng thì giải pháp này sẽ được thực hiện căn cơ và giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu giáo viên.

Giải pháp tiếp theo là cho các quận, huyện, thị xã tiếp tục được tuyển dụng giáo viên. Với một số môn học không tuyển được hoặc giáo viên chưa đạt chuẩn thì tham mưu Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đặt hàng cử nhân sư phạm theo Nghị định 16/2020 của Chính phủ.

Về trang thiết bị tối thiểu còn thiếu, Giám đốc Sở Tài chính thành phố Hà Nội Nguyễn Xuân Lưu cho biết, ngân sách thành phố Hà Nội dành cho giáo dục chiếm 32,8% tổng chi ngân sách thành phố, so với Trung ương là ở mức độ rất cao.

Chỉ ra 3 nguyên nhân mua sắm chậm so với kế hoạch và nhu cầu thực tế, Giám đốc Sở Tài chính thành phố Hà Nội cho biết, hiện Thông tư ban hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo không đồng thời giữa các cấp học; trang thiết bị tối thiểu áp dụng đồng đều trong cả nước, trong khi mong muốn của phụ huynh và học sinh ở Hà Nội cao hơn; quy trình mua sắm còn khó khăn do thủ tục và thẩm quyền của các trường. Khi giao cho các trường mua sắm thì giáo viên không thông thạo các quy trình dẫn đến khó khăn vì vậy chưa đạt được lộ trình.

Trên cơ sở đó, Sở Tài chính Hà Nội đang đưa ra giải pháp khắc phục là kiến nghị cho Hà Nội ban hành quy định danh mục mua sắm trang thiết bị giáo dục riêng, có tính chất dài hạn hơn danh mục mà Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định. Nếu được chấp thuận, thành phố sẽ rà soát đầu tư, ban hành danh mục đồng bộ để có mặt bằng chung về trang thiết bị cho các trường, các khối học... Với giải pháp này thì kết thúc nhiệm kỳ giai đoạn 2021-2025 chúng ta sẽ đạt mục tiêu.

Về vấn đề sắp xếp tài sản công, ưu tiên cơ sở cho xây dựng trường học, sau khi có Nghị quyết của Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội về quản lý sử dụng và khai thác hiệu quả tài sản công của thành phố Hà Nội, Ủy ban Nhân dân thành phố đã khẩn trương ban hành quyết định phê duyệt đề án và kế hoạch triển khai thực hiện. Đến nay đã phê duyệt, sắp xếp được khoảng 89%. Riêng với giáo dục phê duyệt 3.200 đề án, đạt 95%...

Bên cạnh đó, Sở Sở Tài chính thành phố Hà Nội đã tham mưu Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội chuyển sang quỹ đất xây dựng trường học. Từ đầu năm đến nay đã tham mưu Ủy ban Nhân dân thành phố đã quyết định bàn giao các cơ sở hành chính sự nghiệp chuyển sang xây dựng trường học. Quá trình thực hiện Sở Tài chính đã xin ý kiến Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch và Kiến trúc theo hướng bất kỳ cơ sở nhà nước nào thuộc khối hành chính, sự nghiệp khi có diện tích đủ xây dựng cơ sở giáo dục công lập thì bàn giao ngay cho chính quyền quận, huyện, thị xã để xây dựng phương án xây trường công lập mà không nhất thiết phải điều chỉnh quy hoạch.