Đức: Thiếu giáo viên khiến trường học rơi vào khủng hoảng

Thiếu giáo viên, một số môn học bị cắt giảm

Trong hơn 30 năm, Rebecca (tên giáo viên đã được thay đổi) đã giảng dạy tại một trường trung học gần thành phố Hamburg, Đức. Cô là giáo viên dạy Tiếng Anh và Lịch sử.

Tại Đức, Toán, Tiếng Đức, Tiếng Anh được coi là những môn học chính và được ưu tiên giảng dạy. Khi thiếu nhân sự, các môn học khác như Lịch sử sẽ bị hủy bỏ có thể trong nhiều tháng.

Rebecca nói: "Chúng tôi luôn thiếu nhân lực. Ban giám hiệu nhà trường không thể lấp đầy chỗ trống trong khi đồng nghiệp của tôi thường bị ốm hàng tuần hoặc thậm chí hàng tháng vì kiệt sức do làm việc quá sức".

Kết quả là chương trình giảng dạy bị cắt giảm. Một số trường đã áp dụng chế độ học 4 ngày/tuần. Trên khắp nước Đức, cần thêm hàng chục nghìn giáo viên. Không ai biết chính xác con số mà hệ thống trường học đang thiếu.

Ở Đức, giáo dục thuộc thẩm quyền của 16 bang trong khu vực. Do đó, các loại trường học, chương trình giảng dạy và khối lượng công việc của giáo viên có sự khác biệt giữa các bang. Điều này khiến việc so sánh tình hình và có được cái nhìn tổng quan về toàn bộ giáo dục nước Đức trở nên khó khăn. 

Học sinh tăng, giáo viên giảm

Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục Đức, cơ quan gồm 16 Bộ trưởng giáo dục tiểu bang cố gắng điều phối các chính sách giáo dục, ước tính rằng 14.000 vị trí giảng dạy toàn thời gian hiện đang bị bỏ trống.

Anja Bensinger-Stolze, người đứng đầu Liên minh Công nhân Giáo dục và Khoa học Đức cho biết: "Đến năm 2035, khoảng cách về cung và cầu giáo viên sẽ tăng lên 56.000 vị trí toàn thời gian". Bà Anja Bensinger-Stolze đưa ra kết luận này dựa trên một nghiên cứu do Liên minh Công nhân Giáo dục và Khoa học Đức công bố trước đó.

Theo đó, nghiên cứu dự báo rằng, tổng số vị trí giảng dạy còn trống trong các trường học ở Đức, bao gồm cả bán thời gian, có thể lên tới nửa triệu vào năm 2035.

Cơ quan thống kê Đức đã tính toán, 830.000 học sinh bắt đầu đi học vào năm 2023 là con số cao nhất trong 20 năm. Sự gia tăng một phần là do tỷ lệ sinh cao hơn, nhưng đặc biệt là do sự gia tăng nhập cư vào Đức. 

Lý do Đức đối mặt với tình trạng thiếu giáo viên

Những lý do khiến hệ thống giáo dục Đức phải đối mặt với tình trạng thiếu giáo viên có thể kể đến như: số tiết dạy nhiều, tuổi nghỉ hưu cao hay giáo viên sẽ bị hạn chế làm các công việc bán thời gian.

Ở Đức, ngày càng có nhiều giáo viên chọn làm việc bán thời gian. Hiện khoảng 40% giáo viên ở Đức làm việc bán thời gian. Một trong số họ là Rebecca, người chính thức dạy 23,5 tiết một tuần thay vì 25 tiết như tiêu chuẩn.

Rebecca nói: "Tuy có nhiều năm kinh nghiệm nhưng việc giảng dạy, chuẩn bị giáo án, sửa bài kiểm tra, tổ chức kiểm tra mất rất nhiều thời gian, hơn 40 giờ/tuần".

Nhìn chung, điều kiện làm việc của giáo viên đã xấu đi đáng kể trong những năm gần đây. Quy mô lớp học ngày càng tăng và việc giảng dạy ngày càng chiếm nhiều thời gian của giáo viên.

Rebecca cho biết: "Chúng tôi có nhiều học sinh đến từ các quốc gia khác. Chúng là những đứa trẻ cần được quan tâm nhiều hơn vì các em không nhận được nhiều sự hỗ trợ ở quê nhà".

Việc duy trì kỷ luật trong lớp cũng đã có bước ngoặt mới. Rebecca cho biết: "Tôi không để mình thất vọng khi một học sinh có nguồn gốc Hồi giáo nói với tôi rằng họ sẽ không nghe lời tôi. Nhưng đôi khi tôi cũng nghe được điều tương tự từ các bậc phụ huynh. Và điều đó khiến nhiều đồng nghiệp trẻ choáng ngợp, những người mới bắt đầu sự nghiệp giảng dạy và thấy rõ quyền lực của mình đang bị thách thức".

Đề xuất tuyển dụng giáo viên người nước ngoài

Để giữ chân nhiều giáo viên hơn trong nghề, Liên minh Công nhân Giáo dục và Khoa học Đức đã kêu gọi giảm giờ làm việc cho giáo viên, giảm quy mô lớp học, cải thiện hệ thống hỗ trợ và bảo vệ sức khỏe.

Các hệ thống này sẽ bao gồm các nhóm liên ngành, trong đó giáo viên cộng tác với nhân viên xã hội, nhân viên chăm sóc ban ngày và nhà tâm lý học, cũng như thông dịch viên và giáo viên nói ngôn ngữ của trẻ nhập cư.

Đặc biệt, Liên minh Công nhân Giáo dục và Khoa học Đức cho rằng, việc tuyển dụng giáo viên nước ngoài là một giải pháp nhằm giảm bớt tình trạng thiếu giáo viên tại đất nước này.

Tuy nhiên, giáo viên ở Đức phải có đủ trình độ để dạy nhiều môn học. Trong khi đó giáo viên ở nước ngoài như Ukraine thường chỉ dạy một môn. Vì lý do này, giáo viên Ukraine cho đến nay vẫn chưa có cơ hội bắt đầu làm việc tại các trường học ở Đức.

Do đó, theo Liên minh Công nhân Giáo dục và Khoa học Đức, cần tạo điều kiện cho các chuyên gia nước ngoài bước vào nghề giáo viên và công nhận bằng cấp của các giáo viên đến từ những quốc gia khác.