Đảm bảo 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm điều hành ngân sách Nhà nước

Hội nghị được tổ chức dưới hình thức trực tuyến với sự tham dự của lãnh đạo đại diện của các bộ, ban, ngành trung ương; lãnh đạo các đơn vị chức năng thuộc Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và kết nối với các đại biểu tại 63 điểm cầu trên cả nước.

Đánh giá công tác thực hiện nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ cuối năm, báo cáo của Bộ Tài chính cho biết 6 tháng qua, Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, kịp thời ban hành và tổ chức triển khai thực hiện các chính sách tài khóa hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, đảm bảo an sinh xã hội.

Thu ngân sách Nhà nước 6 tháng đạt 875,8 nghìn tỷ đồng, bằng 54% dự toán. Thu ngân sách Nhà nước 6 tháng giảm so với cùng kỳ (tăng/giảm so với cùng kỳ năm 2022). Tiến độ một số khoản thu, sắc thuế (tiền sử dụng đất, thuế bảo vệ môi trường, thu từ hoạt động xuất nhập khẩu) và thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn một số địa phương đạt thấp, ảnh hưởng đến nguồn thực hiện các nhiệm vụ chi theo dự toán và cân đối ngân sách địa phương.

Theo đó, tổng thu ngân sách Nhà nước 6 tháng giảm 7,8% (thu ngân sách trung ương đạt 57,1% dự toán; thu ngân sách địa phương đạt 50,6% dự toán). Trong đó, thu nội địa đạt 53,9% dự toán, giảm 4,7%; thu từ dầu thô đạt 72,9% dự toán, giảm 15%; thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 52,9% dự toán, giảm 20,6%.

Nguyên nhân số thu ngân sách Nhà nước giảm là do trong quá trình thực hiện nhiệm vụ 6 tháng đầu năm tiếp tục phát sinh nhiều yếu tố không thuận lợi. Việc thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất chưa được tính trong dự toán, tác động làm giảm nguồn thu ngân sách Nhà nước và ảnh hưởng đến cân đối ngân sách Nhà nước năm 2023.

Về chi ngân sách Nhà nước, theo Bộ Tài chính, chi ngân sách Nhà nước 6 tháng ước đạt 804,6 nghìn tỷ đồng, bằng 38,8% dự toán. Trong đó: chi đầu tư phát triển ước đạt 29,7% dự toán Quốc hội quyết định (tỷ lệ giải ngân đạt 28,63% kế hoạch, đạt 30,49% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao), cao hơn 43,4% (65,2 nghìn tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2022; chi trả nợ lãi ước đạt 49,5% dự toán; chi thường xuyên ước đạt 45,8% dự toán.

Cân đối ngân sách trung ương và ngân sách các cấp địa phương được đảm bảo. Lũy kế đến ngày 30/6/2023, đã thực hiện phát hành 179,9 nghìn tỷ đồng trái phiếu chính phủ, với kỳ hạn bình quân 12,23 năm, lãi suất bình quân 3,7%/năm.

Triển khai đồng bộ các nhiệm vụ giải pháp trong điều hành ngân sách Nhà nước

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái biểu dương, đánh giá cao những kết quả thực hiện nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước 6 tháng đầu năm của ngành Tài chính.

Trong những kết quả nổi bật, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng đánh giá cao ngành Tài chính trong việc tiếp tục tăng cường kỷ cương kỷ luật tài chính. Mặc dù trong điều kiện kinh tế còn khó khăn, phải thực hiện miễn giảm nhiều loại thuế, phí, song ngành Tài chính cũng đã phấn đấu quyết liệt với nhiều biện pháp nghiệp vụ để phấn đấu thu đạt yêu cầu dự toán (6 tháng thu được 54% dự toán, phấn đấu cả năm đạt dự toán); giữ vững cân đối ngân sách Nhà nước.

Năm 2023, với việc ban hành các chính sách miễn giảm thuế, phí và lệ phí. Đến thời điểm hiện nay, ngành Tài chính đã thực hiện tốt chính sách đã ban hành độ khoảng chừng 60.000 - 70.000.

Chính sách tài khóa đã hỗ trợ rất là lớn trong điều kiện cần phải hỗ trợ các doanh nghiệp. Phải đánh giá tác động của giảm thế, giãn thuế nhưng vẫn phải đảm bảo dự toán trong các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ yêu cầu.

Thay mặt Thủ tướng Chính phủ Phó Thủ tướng Lê Minh Khái biểu dương sự nỗ lực, sáng tạo, phấn đấu, sự cố gắng của các bộ, ngành và địa phương, cũng như toàn thể cán bộ, công chức, viên chức ngành Tài chính trong 6 tháng đầu năm.

Theo Phó Thủ tướng, trong các tháng tới dự báo tình hình còn nhiều khó khăn, thách thức, nhất là các ảnh hưởng từ môi trường quốc tế, áp lực kiểm soát lạm phát gia tăng, rủi ro về biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp, khó lường..., từ đó sẽ ảnh hưởng lớn tới việc hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả năm, trong đó có mục tiêu ngành Tài chính.

Chính vì vậy, Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị các bộ, ngành và địa phương phải đề cao quyết tâm, cùng góp sức, phối hợp chặt chẽ với ngành Tài chính thực hiện nhất quán phương châm điều hành của Chính phủ, phấn đấu hoàn thành cao nhất mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 đã đề ra.

Cùng với đó, Bộ Tài chính cần tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chính sách, giải pháp hỗ trợ về tài khóa nhưng không ảnh hưởng đến an toàn nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia gắn với sử dụng vốn có hiệu quả. Sớm báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để trình cấp có thẩm quyền về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu của OECD; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định giảm 30% tiền thuê đất của năm 2023...

Tập trung thực hiện chính sách tài khóa đã ban hành, nhất là chính sách giảm phí, lệ phí, tiền thuê đất, kết hợp với các chính sách tiền tệ và chính sách vĩ mô khác để phát triển nền kinh tế".

Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện các giải pháp điều hành chính sách vĩ mô tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhắc lại nhận định của Thủ tướng Chính phủ năm 2023 sẽ có nhiều khó khăn, thách thức, do đó ngành Tài chính cần quyết tâm, nỗ lực sáng tạo hơn nữa để thực hiện cho được các mục tiêu về tài chính - ngân sách Nhà nước đã đề ra.

"Ngành Tài chính thực hiện nhiều chính sách tài khóa 'khoan thư sức dân'. Quy mô các gói chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất đã và sẽ ban hành trong năm 2023 khoảng 200 nghìn tỷ đồng. Trong đó, miễn, giảm 79 nghìn tỷ đồng; gia hạn 121 nghìn tỷ đồng.

Về công tác quản lý thu thuế, ngành Thuế tiếp tục tập trung đẩy mạnh kỷ cương kỷ luật, thực hiện hoàn thuế GTGT theo đúng quy định của pháp luật.

Thời gian qua, ngành Tài chính đã đưa ra nhiều giải pháp trong quản lý thu thuế, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo nhằm thực hiện công khai, minh bạch trong quản lý thu.

Theo Bộ trưởng, những tháng đầu năm 2023, kinh tế tăng trưởng chậm lại đã tác động trực tiếp tới nguồn thu ngân sách. Trong bối cảnh đó, ngành Tài chính đã rất nỗ lực trong điều hành chính sách tài khóa, đảm bảo nguồn thu đáp ứng các nhiệm vụ chi.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, đây là nỗ lực rất lớn của Bộ Tài chính trong bối cảnh khó khăn, vẫn phải giữ được cân đối thu - chi ngân sách Nhà nước, nhưng vẫn phải tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển.

"Ngành Tài chính đã rất nỗ lực điều hành trong bối cảnh kinh tế chững lại, thu ngân sách giảm so với cùng kỳ năm 2022, nhưng tính chung vẫn đạt 54%, đảm bảo tiến độ thu ngân sách so với dự toán. Đây cũng là yếu tố phải tính đến trong xây dựng dự toán ngân sách năm 2024" - Bộ trưởng Bộ Tài chính chia sẻ.

Trong 6 tháng cuối năm, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp chính sách tài khóa, kết hợp với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân; góp phần kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế; phấn đấu hoàn thành và vượt mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2023 đã đề ra.

Bộ trưởng cho rằng, 6 tháng cuối năm, tiếp tục rà soát, hoàn thiện các cơ chế, chính sách pháp luật về cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện công tác tái cơ cấu doanh nghiệp. Các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai các nhiệm vụ tái cơ cấu, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp giai đoạn 2022-2025 theo Quyết định số 1479/QĐ-TTg ngày 29/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ.

Cùng với đó, Bộ Tài chính tích cực, chủ động hội nhập tài chính quốc tế, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại; nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính trong lĩnh vực tài chính công. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và công khai, minh bạch việc sử dụng ngân sách Nhà nước, tài sản công, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí; đẩy mạnh hoạt động kiểm tra chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.

8 nhiệm vụ trọng tâm của ngành Tài chính trong 6 tháng cuối năm

Thời điểm cuối năm 2023 Bộ Tài chính tiếp tục chuẩn bị tốt các điều kiện và tổ chức xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024, kế hoạch tài chính - ngân sách Nhà nước 3 năm 2024-2026.

Bộ trưởng nhấn mạnh, toàn ngành Tài chính tiếp tục tập trung vào công tác xây dựng chính sách pháp luật tài chính; tập trung thực hiện các giải pháp chính sách tài khóa, kết hợp với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân.

Trong thực hiện nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước, toàn ngành quyết liệt thực hiện nhiệm vụ thu, chi ngân sách Nhà nước, kiểm soát chặt chẽ, bội chi theo dự toán Quốc hội quyết định. Phấn đấu thu đạt và vượt dự toán Quốc hội quyết định, bù đắp số giảm thu do thực hiện các chính sách hỗ trợ.

Đồng thời, toàn ngành tăng cường công tác quản lý thu, chống thất thu ngân sách Nhà nước. Điều hành chi ngân sách Nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, theo dự toán; tập trung đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công, nhất là nguồn vốn vay ngoài nước, vốn chương trình mục tiêu quốc gia.

Bộ trưởng cũng đề nghị cần nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính trong lĩnh vực tài chính công; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và công khai, minh bạch việc sử dụng ngân sách Nhà nước, tài sản công; đẩy mạnh hoạt động kiểm tra chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.

Nhận định tình hình từ nay đến cuối năm còn nhiều khó khăn, song người đứng đầu ngành Tài chính khẳng định, toàn ngành Tài chính sẽ tiếp tục nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong năm 2023.