Có nên duy trì việc nhân điểm hệ số 2 đối với thi tuyển sinh vào lớp 10?

Bắt đầu từ năm học 2020-2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều về Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT. Điều đáng chú ý là theo Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT thì môn Ngoại ngữ đã có vị thế ngang hàng với môn Ngữ văn và môn Toán trong việc xếp loại, công nhận danh hiệu học tập cho học sinh.

Tuy nhiên, kỳ thi tuyển sinh 10 ở năm học 2021-2022; năm 2022-2023 vừa qua và kể cả một số địa phương đã công bố kế hoạch tuyển sinh 10 cho năm học 2023-2024 tới đây của nhiều địa phương vẫn tính điểm hệ số 2 đối với môn Văn và Toán, còn môn Ngoại ngữ thì tính điểm hệ số 1 như khi Bộ chưa ban hành Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT.

Việc nhân điểm hệ số 2 đối với môn Ngữ văn và Toán trong kỳ thi tuyển sinh 10 sau khi Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT có hiệu lực rõ ràng đã không còn phù hợp và nhiều khi dẫn đến những thua thiệt cho học trò khi tham dự kỳ thi tuyển sinh 10.

Các môn Ngữ văn, Toán và Ngoại ngữ đã có vị thế ngang nhau

Trước Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT ra đời, việc đánh giá, xếp loại học lực của học sinh Trung học cơ sở và Trung học phổ thông được thực hiện theo Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT. Lúc này, môn Ngữ văn và Toán được đứng riêng ở một vị trí đặc biệt.

Thế nhưng, khi Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT được ban hành có hiệu lực thi hành từ ngày 11/10/2020 thì tại khoản 6, Điều 2 đã hướng dẫn: "Thay thế cụm từ "của 1 trong 2 môn Toán, Ngữ văn" tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 của Điều 13 bằng cụm từ: "của 1 trong 3 môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ". Vì thế, môn Ngoại ngữ đã được đã được xếp ngang hàng như môn Ngữ văn và Toán trong việc xếp loại học tập của học sinh.

Việc bổ sung môn Ngoại ngữ ở Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT giúp cho học sinh có nhiều thuận lợi trong việc xếp loại học tập ở cuối học kỳ, cuối năm học và thực tế môn Ngoại ngữ cũng là một môn học có nhiều tiết/ tuần (3 tiết). Tuy nhiên, kỳ thi tuyển sinh 10 ở 2 năm học vừa qua và kể cả cho năm học tới đây thì số phận môn Ngoại ngữ vẫn phải nằm ở "chiếu dưới" khi vẫn được quy định tính điểm hệ số 1 còn môn Văn và Toán thì tính điểm hệ số 2.

Ở kỳ thi năm 2022 vừa qua đã có nhiều địa phương tính điểm hệ số 1 đối với tất cả các môn thi ở kỳ thi tuyển sinh 10 như: Thành phố Hồ Chí Minh, Nam Định, Nghệ An, Bình Dương, Ninh Bình… nhưng thực tế số lượng các tỉnh, thành tính điểm hệ số 1 tất cả các môn thi chưa nhiều. Đa số vẫn đang áp dụng cách tính điểm nhân hệ số 2 đối với môn Ngữ văn và Toán.

Không nên áp dụng nhân điểm hệ số 2 đối với khối trường Trung học phổ thông không chuyên

Việc tính điểm hệ số 2 môn Văn và Toán đối với những trường Trung học phổ thông không chuyên trong những năm qua đã thể hiện sự bất cập và không thực sự cần thiết. Có nhiều em có lợi những cũng sẽ có nhiều em thua thiệt với cách tính điểm như thế này. Bởi lẽ, có những em học tốt môn Toán và Văn thì tính điểm hệ số 2 rất lợi nhưng những em đuối 2 môn này hơn mà môn Ngoại ngữ học tốt thì lại thua thiệt vì môn thi này chỉ điểm tính hệ số 1.

Những bất cập này, có lẽ lãnh đạo sở và phòng giáo dục ở các địa phương đều thấy nhưng vì sao vẫn tính điểm Toán và Văn hệ số 2 khi mà Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT đã được áp dụng ở năm học thứ 3? Phải chăng, việc nhân điểm hệ số 2 thì tổng điểm 3 môn thi được nâng lên cao hơn, đẹp hơn?

Bởi vì, khi thi 3 mà có 2 môn thi nhân điểm hệ số 2 thì nhìn vào điểm chuẩn của thí sinh trúng tuyển từ 15- 20 điểm đã rất đẹp rồi, nhưng thực tế nếu chia ra mỗi môn cũng chỉ có điểm bình quân là 3- 4 điểm mà thôi.

Thực tế cho thấy, Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT đã hướng dẫn các môn Toán, Văn, Ngoại ngữ đều có vai trò tương đồng với nhau thì những địa phương đang còn áp dụng nhân điểm hệ số 2 đối với môn Văn và Toán đối với các trường Trung học phổ thông không chuyên là không còn phù hợp nữa. Nếu tính điểm hệ số 1 tất cả các môn thi, cho dù tổng điểm có thấp hơn đáng kể nhưng nó sẽ tạo công bằng và tránh việc học lệch của học trò.

Được bao nhiêu điểm, tính điểm bấy nhiêu bởi điểm thấp hay cao cũng sẽ lấy từ trên xuống cho đến khi đủ chỉ tiêu. Số lượng tuyển của từng trường đã được các địa phương phê duyệt từ khi học sinh mới bước vào học kỳ II của lớp 9 thì điểm cao hay thấp cũng chẳng ảnh hưởng gì đến số lượng tuyển sinh đầu cấp.

Hơn nữa, nếu tính điểm hệ số 1 tất cả các môn sẽ cho thấy chất lượng thực các trường Trung học cơ sở và đó cũng là cách công khai chất lượng đào tạo, tuyển sinh của các nhà trường một cách chân thực nhất.

Vì thế, thời điểm này các địa phương chỉ nên tính điểm hệ số 2 đối với các môn chuyên ở những trường Trung học phổ thông chuyên, còn những trường không chuyên thì sẽ tính điểm thi hệ số 1 tất cả các môn là công bằng và phù hợp nhất cho các thí sinh.

Suy cho cùng, cách tính hệ số đối với các trường không chuyên trong kỳ thi tuyển sinh 10 dù nhân điểm hệ số 1 hay điểm hệ số 2 cũng chẳng ảnh hưởng gì đến số lượng thí sinh đậu hoặc rớt vì kỳ thi này do các tỉnh đứng ra tổ chức. Số lượng tuyển sinh của cả tỉnh và từng trường bao nhiêu thì Ủy ban nhân dân tỉnh, thành đã phê duyệt từ khi chưa tổ chức kỳ thi. Nên, tính điểm hệ số 2 đối với môn thi Ngữ văn và Toán là không còn phù hợp với thực tế và hướng dẫn của Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT.