Chậm đóng bảo hiểm, 45 doanh nghiệp tại Hà Nội thuộc diện cần thanh tra

Thanh tra thành phố Hà Nội vừa công bố quyết định thanh tra việc một số doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp năm 2023.

Theo đó, đoàn thanh tra lập thành 3 tổ, mỗi tổ có 6-7 thành viên thực hiện thanh tra tại 45 đơn vị chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp của người lao động. Thời gian thanh tra tập trung cao điểm vào tháng 12 năm 2023.

Căn cứ vào kết quả thanh tra, tùy mức độ, đoàn thanh tra liên ngành sẽ đưa ra biện pháp xử lý tại chỗ, hoặc đề xuất phương án xử lý với cơ quan có thẩm quyền về các hành vi vi phạm của các doanh nghiệp.

Tại lễ công bố quyết định thanh tra, Phó Chánh Thanh tra thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Hòa chia sẻ những khó khăn hiện nay của các doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, cũng nhấn mạnh việc các đơn vị chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp là hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người lao động, nên các đơn vị cố gắng khắc phục số tiền chậm đóng trước thời điểm đoàn thanh tra làm việc với đơn vị.

Theo Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội, trong số 130.000 đơn vị sử dụng lao động do Bảo hiểm xã hội thành phố quản lý có rất nhiều đơn vị thực hiện tốt chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người lao động, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn Thủ đô.

Bên cạnh đó, vẫn có một số đơn vị để tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động. 

Do đó, các đơn vị cần tập trung cố gắng khắc phục ngay tình trạng nợ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế để thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, ý thức chấp hành pháp luật, cũng như để giảm rủi ro pháp lý đối với đơn vị.

Trường hợp đơn vị không chủ động khắc phục số tiền chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, đoàn thanh tra sẽ thực hiện các thủ tục cần thiết để xử lý hành vi vi phạm với biện pháp tương ứng như xử phạt vi phạm hành chính hoặc xử lý hình sự theo Điều 216 Bộ luật Hình sự.

Tổng số tiền doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội lên đến hàng nghìn tỉ đồng

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội, lũy kế đến thời điểm hết tháng 11/2023, toàn thành phố còn hơn 85.000 đơn vị chậm đóng các chính sách với tổng số tiền hơn 5.400 tỉ đồng. Trong đó, số tiền chậm đóng bảo hiểm xã hội phải tính lãi hơn 1.800 tỉ đồng, bằng 2,88% so với tổng số tiền cần thu.

Số tiền chậm đóng kéo dài từ 12 tháng trở lên hiện là 1.845 tỉ đồng, chiếm 33,8% tổng số tiền chậm đóng; còn số tiền chậm đóng dưới 12 tháng là hơn 1.820 tỉ đồng, chiếm 33,35% tổng số tiền chậm đóng.

Nguyên nhân được lý giải là do những năm gần đây nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh dẫn tới khó khăn trong việc đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.

Bên cạnh đó, còn có tình trạng nhiều doanh nghiệp chưa chấp hành nghiêm các quy định pháp luật, thiếu quan tâm đến quyền lợi của người lao động. Các quy định về chế tài xử lý hành vi nợ bảo hiểm xã hội chưa đủ sức răn đe…

Để xử lý tình trạng chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động - Thương bình và Xã hội cho biết đã đưa một số quy định vào dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) như: Doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội phải nộp số tiền bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền trốn đóng (như lĩnh vực thuế); ngừng sử dụng hóa đơn, hoãn xuất cảnh với người sử dụng lao động cố tình trốn đóng bảo hiểm xã hội.

Ngoài ra, cơ quan Bảo hiểm xã hội có quyền khởi kiện và kiến nghị khởi tố với trường hợp có dấu hiệu phạm tội trốn đóng bảo hiểm xã hội; hay quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động phải bồi thường cho người lao động nếu không tham gia bảo hiểm xã hội.