Bóng đá ở Việt Nam và "lòng ái mộ văn minh"!

Tối qua, 13/1/2023, Đội tuyển Việt Nam đấu trận chung kết lượt đi AFF Cup với Đội tuyển Thái Lan trên sân nhà. Lợi thế thuộc về Đội tuyển VN: Sân nhà quen thuộc; khí hậu hài hòa; cổ động viên nhà chiếm ưu thế tuyệt đối về nhiệt huyết, sự thiên vị cố hữu và cả...số lượng đông đảo; sân cỏ (đã làm quen với cỏ sân Mỹ Đình như mảnh ruộng vốn tan tác, trơ trơ cùng đất cát)...

Ấy thế nên bình luận viên VTV, cổ động viên trên sân cũng như trên mạng xã hội, trên những tụ điểm xem trận đấu qua màn hình cứ đương nhiên coi như Đội tuyển Việt Nam cầm chắc chiến thắng trong tay. Tỉ số 1-0 của Đội tuyển Việt Nam ở hiệp 1 làm sân Mỹ Đình, màn hình VTV và "sân" mạng xã hội tức thì "nổ tung" vì sung sướng thảo mãn đam mê cũng như thỏa mãn niềm…tự mãn. Tự khen, tự mãn vẫn luôn là "đặc sản" và là "căn bệnh"  mãn tính khó chữa nhất của những người hâm mộ Đội tuyển bóng đá Việt Nam.

Vẫn nhớ  trận đấu mấy ngày trước với Đội tuyển Indonesia,  Việt Nam mới đá vào lưới đối thủ 1 quả, bình luận viên VTV và rất, rất nhiều fan với tình yêu tưởng như không giới hạn dành cho bóng đá  đã ngay lập tức đại ngôn, đao to búa lớn là Đội tuyển Việt Nam "Tát vào mặt huấn luyện viên Đội tuyển Indonesia", "Dội thùng nước lạnh vào mặt các cầu thủ và  huấn luyện viên Đội tuyền Indonesia"… Tốí 13/1/2023, ở hiệp 1 Ngọc Hải từ khu vực hậu vệ tràn nhanh lên cánh phải đón bóng và câu bổng sang cánh trái, Tiến Linh lao lên đúng tầm thúc đầu vào bóng đâm thủng lưới đội Thái Lan. Đây là bàn thắng rất đẹp thể hiện kỹ thuật và thể lực, tinh thần quả cảm của các cầu thủ. Bàn thắng đã làm thỏa mãn người xem. Nhưng ngay lập tức trên màn hình VTV và trên mạng xã hội ào ạt những lời bình phẩm thể hiện căn bệnh tự mãn cố hữu: Nào là "Siêu phẩm", nào là "Đẳng cấp",  nào là "Hiệp 1 là của Đội tuyển Việt Nam"; "Thái Lan đã thúc thủ"; "Trận đấu đẳng cấp của Đội tuyển Việt Nam", "Đội tuyển Việt Nam ung dung thẳng tiến đến ngôi vô địch"...Đương nhiên, không ai thu  thuế những lời khoa trương, tự mãn đó, nhưng nó đã và đang gây nên những hệ lụy không hề nhỏ.

Có lẽ căn bệnh tự mãn cũng đã trỗi dậy trong các cầu thủ Việt Nam, và hệ quả nhãn tiền. Chỉ ở phút thứ 3 của hiệp 2, Thái Lan đã sút tung lưới Đội tuyển Việt Nam với sự hiệp đồng tác chiến hoàn hảo, chớp thời cơ nhanh, cú sút đẹp mắt.  Tiếp sau đó là 1 bàn thắng của Thái Lan cũng rất đẹp chứng minh đẳng cấp không hề giảm sút của Đội tuyển Thái Lan. 2 bàn thắng của Thái Lan ở hiệp 2 - nhìn ở góc độ chuyên môn, dù có quá ái mộ Đội tuyển Việt Nam thì cũng không thể bác bỏ sự thật: đó là đỉnh cao. Thế nhưng bình luận viên và cổ động viên Việt Nam trên mạng xã hội lại lờ đi thực tế hiển nhiên đó, mà coi lưới nhà rung bần bật là do... Đội tuyển Việt Nam có "sơ sót", là do  "Đội tuyển Việt Nam sai sót nhỏ ở hàng hậu vệ", còn "Thái Lan thì...may mắn"…. Vui thật.  "Sơ sót" nên thủng lưới chứ không phải do đội bạn mạnh, ta yếu, ta kém!

Sau khi nhận 2 bàn thua với tỉ số 2-1 nghiêng về Thái Lan, tinh thần của Đội tuyển Việt Nam gần như suy sụp. Người xem nhìn thấy rõ lối "trình diễn" rời rạc và bạc nhược của các cầu thủ Việt Nam, đến nỗi gần như 30 phút đầu của hiệp 2 Thái Lan chỉ đá nửa sân bên phía cầu gôn của Đội tuyển Việt Nam. Trên màn hình ti vi đọng lại hình ảnh thủ môn Văn Lâm bất lực nhìn đồng đội một cách ngơ ngác, như đang hỏi: không hiểu sao đồng đội lại đá bóng theo lối mở cửa toang hoác cho Thái Lan xông vào như vậy?

Rất may là  nhà cầm quân tài năng – huấn luyện viên Park Hang Seo đã đưa  ra khỏi sân một loạt cầu thủ và thay những cầu thủ mới, rồi sau đó Văn Thanh "phục kích" ở cánh phải tung cú sút uy lực chọc khe từ xa san bằng tỉ số  2-2. Lúc này sân Mỹ Đình, màn hình ti vi, mạng xã hội, các điểm xem trận đấu qua màn hình lại "vỡ tung" vì sung sướng. Và lại tâng bốc, lại khoa trương, lại tự mãn về đẳng cấp của Đội tuyển Việt Nam với những tuyên bố đao to búa lớn...

Đành rằng thiên vị là thứ logich trong sự phi logich nhất của tình cảm con người. Mẹ hát con khen hay. Nhưng bóng đá là nghệ thuật thể thao, ở đó hội tụ năng lực kỹ thuật, sức bền thể lực, nghệ thuật thi đấu đồng đội, tinh thần thép của các cầu thủ và tài năng của huấn luyện viên. Đương nhiên khó mà tránh được thiên vị được trong mọi mối quan hệ xã hội, nhất là khi con người ta đam mê và yêu cuồng nhiệt một ai đó! Nhưng bóng đá là nghệ thuật thi đấu hội tụ các yếu tố tài năng nhưng cũng đầy may rủi, vì vậy dù thiên vị cũng đừng quá lố. Khi quá thiên vị và có "căn bệnh" tự mãn mãn tính thì rất dễ bị rơi từ thái cực này xuống thái cực khác. Còn nhớ, trước đây không lâu, Đội tuyển Việt Nam thua một trận, không ít fan từ chỗ khen nức nở, tâng bốc tới trời đã quay ngoắt sang mắng mỏ, thậm chí mạt sát các cầu thủ một cách thậm tệ.

Suy cho cùng, thứ "tình yêu" kiểu  như vậy thực chất chỉ là "tự ái mộ" mà thôi. Khi Đội tuyển Việt Nam không thỏa mãn cái bệnh "tự mãn", tự "mơn trớn bản thân", "ái kỷ"  thì họ sẽ phản ứng kiểu đạp đổ, vùi dập.  

Căn bệnh như vừa nói ở trên đã diễn ra từ lâu ở nước ta và dường như không giảm, gần như rất khó chữa, mặc dù rất nhiều người hâm mộ chân chính đã và đang kêu gọi: Hãy làm những fan bóng đá thông thái, văn minh!

Trở lại với trận chung kết lượt về AFF Cup tối 13/1/2023. Đã yêu mến Đội tuyển Việt Nam thì xin hãy để cho các cầu thủ của chúng ta lắng lại để đủ ngấm hậu quả của sự tự mãn sau bàn thắng Thái Lan ở hiệp 1. Hãy để các em hiểu, thua thắng là chuyện bình thường, và phải biết nhanh bước qua niềm vui sướng dẫn trước tỉ số để đối đầu thật lực ở hiệp sau. Trận đấu đã qua, các em cần chuẩn bị thật tốt cả thể lực, kỹ thuật và nghệ thuật phối hợp đồng đội, cũng như tâm thế để đối đầu với Thái Lan ở trận lượt về trên sân khách. Đừng bị cái bệnh tự mãn của số đông và của chính mình chi phối, nhất là khi phải thi đấu trên sân khách, nơi hoàn toàn bất lợi về nhiều yếu tố. Nếu không, hậu quả sẽ rất...thảm. Và khi đó, không ít người hâm mộ ngày hôm qua vừa tâng các em lên mây xanh, hôm sau sẽ quay ngoắt "nhấn" các em xuống đất đấy.

Trong bóng đá, không có gì là không thể xảy ra. Song, nên cần điều chỉnh chính mình trong thi đấu chứ đừng tự huyễn hoặc là sẽ điều chình đối thủ. Lòng ái mộ cũng vậy. Hãy nên điều chỉnh về chừng mực để lòng ái mộ đó trở thành lòng ái mộ văn minh!