Xây dựng “Giảng đường an toàn” không có "bạo lực hẹn hò", không "bắt nạt qua mạng"

Ngày 7/12, Cơ quan Liên hiệp quốc vì bình đẳng giới và trao quyền cho Phụ nữ (UN Women) phối hợp Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và Vị thành niên (CSAGA) và Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức Tọa đàm "Chia sẻ kinh nghiệm xây dựng Giảng đường an toàn".

Tọa đàm nhằm chia sẻ những kinh nghiệm về thành lập, vận hành mô hình "Giảng đường an toàn", được thực hiện tại 8 trường đại học nằm trong khuôn khổ dự án "Chấm dứt quấy rối tình dục, bạo lực tình dục đối với phụ nữ và người đồng tính nữ" và nằm trong khuôn khổ các hoạt động hưởng ứng Chiến dịch toàn cầu 16 Ngày Hành động chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới và Tháng hành động vì bình đẳng giới, phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới năm 2022. 

Bạo lực giới ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục

Tại Toạ đàm, Vụ trưởng Công tác chính trị, học sinh, sinh viên (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Phạm Hùng Anh, cho rằng: Để đạt được bình đẳng giới cần có sự tham gia của không chỉ phụ nữ, mà nam giới đóng vai trò quan trọng. 

Thông qua tọa đàm, các vị đại biểu, học sinh, sinh viên đưa ý kiến, chia sẻ về những bài học kinh nghiệm trong quá trình triển khai mô hình. Những số liệu và kiến nghị thu được từ tọa đàm này sẽ là cơ sở có giá trị cho các nhà quản lý giáo dục, các nhà hoạch định chính sách, Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan khác để ban hành những qui định, chính sách thiết thực, hiệu quả, nhằm bảo đảm môi trường học đường an toàn không bạo lực cho sinh viên.

Chia sẻ thông tin tại tọa đàm, bà Lê Thị Lan Phương, cán bộ quản lý chương trình, UN Women cho biết: "Bạo lực giới là thực trạng hiện diện ở mọi nơi và xảy ra với mọi cá nhân không phân biệt tuổi tác hay trình độ. Bạo lực giới tại trường học và khuôn viên trường đại học bao gồm quấy rối tình dục không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe, tâm lý của người bị bạo lực mà còn ảnh hưởng tới chất lượng nền giáo dục, nguồn nhân lực và kinh tế của quốc gia".

Các hoạt động được triển khai theo hướng dẫn toàn cầu của UN Women về phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trong khuôn viên trường đại học, thể hiện cam kết của UN Women trong việc hỗ trợ Việt Nam thực hiện mục tiêu 4 về giáo dục chất lượng và mục tiêu 5 về bình đẳng giới - là cơ sở nền tảng để đạt được chương trình nghị sự Các mục tiêu phát triển bền vững 2030".

Trong phần thảo luận, đại diện các trường đại học trên toàn quốc tham dự tọa đàm đều khẳng định sự cần thiết của những dịch vụ hỗ trợ tâm lý có hệ thống và được đào tạo bài bản giúp sinh viên, cán bộ và giảng viên tại các trường đại học có thể bảo vệ bản thân và lên tiếng trước những hành vi bạo lực giới. 

Ngoài ra, các hoạt động nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, các hình thức bạo lực giới bao gồm bạo lực hẹn hò và quấy rối tình dục cả trên giảng đường và trên không gian mạng cũng cần được đẩy mạnh.

Nên chăng ban hành quy tắc ứng xử chung trong trường đại học

Trong khuôn khổ dự án "Khuôn viên trường đại học an toàn", 3 trường đại học gồm: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Trường Đại học Sư phạm – Đại học Thái Nguyên và Trường Đại hoc Hồng Đức đã tiến hành khảo sát về tình hình an toàn của sinh viên trong nhà trường. 

Có 944 sinh viên (chiếm 51,8%) ở cả 3 trường đại học được khảo sát đã từng trải nghiệm ít nhất một trong những biểu hiện của hành vi quấy rối tình dục. Với cán bộ, giáo viên, có 30,2% (105/350 cán bộ, giảng viên) ở cả 3 trường đã từng trải nghiệm ít nhất một trong các hành vi quấy rối tình dục.

Các sinh viên cho rằng giảng đường, thư viện là nơi an toàn nhất với họ. Tiếp sau đó là kí túc xá; phòng chờ, nhà để xe… Địa điểm sinh viên ở cả 3 trường đánh giá không an toàn nhất là đường về kí túc xá, cổng trường.

Đại diện nhóm nghiên cứu Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đề xuất, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên có kế hoạch tổng thể đánh giá mức độ an toàn của sinh viên trong trường đại học để có dữ liệu cập nhật hàng năm. 

Bên cạnh đó, cần ban hành quy tắc ứng xử chung nhằm đảm bảo an toàn cho cán bộ, giảng viên và sinh viên trong khuôn viên trường đại học và thống nhất triển khai trong tất cả các trường đại học trong cả nước. Bộ cũng cần tăng cường phối hợp với các bộ, ban, ngành liên quan để tham vấn, biên soạn và ban hành quy chế xử phát những hành vi bạo lực, quấy rối tình dục trong môi trường đại học.

Với các trường đại học, nên có kế hoạch và tăng cường tổ chức các khoá tập huấn, hội thảo cho sinh viên để nâng cao hiểu biết của các em về bạo lực nói chung và bạo lực tình dục nói riêng. Đồng thời, cần có phòng tham vấn tâm lý ở tất cả các trường nhằm hỗ trợ kịp thời và hiệu quả cho sinh viên và cán bộ trong trường.

Ông Phạm Mạnh Hùng, Phó Trưởng phòng Công tác Sinh viên – Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: Nhà trường có khoảng 38.000 sinh viên, trong đó, 70% là sinh viên ngoại tỉnh, 25% là sinh viên nữ; gần 2.000 cán bộ, giảng viên. Vì vậy, việc phát triển Trung tâm thông tin và tư vấn đã hỗ trợ cho sinh viên giảm thiểu nguy cơ mất an toàn trong các mối quan hệ hàng ngày. 

Hoạt động của Trung tâm nhằm xây dựng và tổ chức chương trình tư vấn và định hướng cho sinh viên; phát triển mạng lưới chuyên gia tư vấn và cộng tác viên; xây dựng cơ sở dữ liệu sinh viên và các phần mềm, ứng dụng cho phép quản lý thông tin liên quan đến sinh viên một cách có hệ thống; phát triển các Fanpages, nhóm trên mạng xã hội để lan tỏa thông điệp và nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của sinh viên.

Nhà trường hướng tới phát triển Trung tâm theo hướng mở, tương thích, khả năng kết nối chia sẻ thuận lợi nhằm đem lại môi trường sống an toàn, lành mạnh cho người học và những bên liên quan.