Xác định 2 tác nhân gây bệnh đau mắt đỏ ở Thành phố Hồ Chí Minh
Enterovirus và Adenovirus là 2 tác nhân chính gây ra bệnh đau mắt đỏ hiện nay ở Thành phố Hồ Chí Minh. Trong đó, chiếm ưu thế là Enterovirus (86%), còn tác nhân thường gặp trước đây là Adenovirus chỉ chiếm số ít (14%).
Gia tăng ca bệnh đau mắt đỏ
Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, tại Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2013 là năm mà số trường hợp đau mắt đỏ được ghi nhận cao nhất trong vòng 10 năm qua. Từ đó đến nay, số trường hợp đau mắt đỏ vẫn được ghi nhận hàng năm nhưng chỉ là những ca lẻ tẻ.
Số ca mắc đau mắt đỏ trong những ngày gần đây ở Thành phố Hồ Chí Minh có xu hướng tăng so với những tháng đầu năm. Ảnh: medicalnewstoday
Tuy nhiên, theo báo cáo nhanh của các bệnh viện trên địa bàn Thành phố, số lượt khám vì viêm kết mạc tính từ ngày 1/1/2023 cho đến nay là 71.740 lượt. Đáng lưu ý là số ca mắc trong những ngày gần đây có xu hướng tăng so với những tháng đầu năm. Trong số mắc, khoảng 1/3 trường hợp là trẻ em ở tuổi đi học, số còn lại là người lớn.
Theo báo cáo của Bệnh viện Mắt Thành phố Hồ Chí Minh, đáng lo ngại là số trường hợp viêm kết – giác mạc (môt dạng lâm sàng nặng của bệnh đau mắt đỏ) đã được phát hiện trong thời gian gần đây, tuy chưa phổ biến.
2 tác nhân gây bệnh đau mắt đỏ ở Thành phố Hồ Chí Minh
Trước tình hình số trường hợp đau mắt đỏ đến khám tại các bệnh viện trên địa bàn Thành phố tăng cao so với các năm gần đây, theo yêu cầu của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, nhóm nghiên cứu các bệnh nhiễm trùng mới nổi Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới – OUCRU đã phối hợp với Bệnh viện Mắt Thành phố Hồ Chí Minh và Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (HCDC) tiến hành khảo sát nhanh tìm tác nhân đối với những bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Mắt Thành phố Hồ Chí Minh vì đau mắt đỏ.
Có 39 bệnh nhân đau mắt đỏ bao gồm 20 nam, 19 nữ bao gồm cả người lớn và trẻ em với độ tuổi trung bình 19.7 tuổi (biến thiên: 4-64) đến khám tại Bệnh viện Mắt Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 7/9/2023 được lấy mẫu bệnh phẩm (mẫu phết mí mắt dưới).
Các bệnh nhân đến từ 13 quận huyện trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh và Thủ Đức (n=30), và 5 bệnh nhân đến từ Bình Dương, 2 bệnh nhân đến từ Bà Rịa Vũng Tàu, 1 bệnh nhân đến từ Long An, và 1 bệnh nhân đến từ Tiền Giang. Các mẫu bệnh phẩm sau khi lấy được gửi đến phòng xét nghiệm của đơn vị nghiên cứu các bệnh nhiễm trùng mới nổi hợp tác với OUCRU tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới để thực hiện kỹ thuật PCR đa mồi tìm Adenovirus, Enterovirus, metapneumovirus và các Parainfluenza virus.
Ngày 8/9/2023, sau khi phân tích PCR nhóm nghiên cứu phát hiện Adenovirus trong 5 bệnh nhân, Enterovirus trong 32 bệnh nhân, 2 ca không tìm thấy tác nhân. Không có trường hợp nào dương tính với metapneumovirus hay parainfluenza virus, và cũng không có trường hợp nào đồng nhiễm giữa Enterovirus và Adenovirus.
Như vậy, Enterovirus và Adenovirus là hai tác nhân được tìm thấy trong 37/39 (95%) bệnh nhân được xét nghiệm, trong đó, Enterovirus chiếm ưu thế (32/37, 86%), còn tác nhân hay gặp trước đó là Adenovirus chỉ chiếm số ít (5/37, 14%). Nhóm nghiên cứu tiếp tục phân tích giải mã gen nhằm định danh chính xác kiểu huyết thanh và kiểu gen của các Enterovirus và Adenovirus gây bệnh.
Đau mắt đỏ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, nếu xuất hiện các triệu chứng như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, có ghèn dính mí khó mở mắt, nổi hạch trước tai hoặc dưới hàm… thì nguyên nhân thường gặp là viêm kết mạc do virus Adenovirus, dễ lây lan qua đường tiếp xúc trực tiếp.
Trong trường hợp này thì người mắc bệnh nên nghỉ ở nhà (nghỉ làm/nghỉ học từ 5 – 7 ngày), hạn chế tiếp xúc để tránh lây lan cho người khác. Khi phát hiện có dấu hiệu đau mắt đỏ thì cần đi khám ngay tại cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán, hướng dẫn và chăm sóc phù hợp (lưu ý: chỉ định nghỉ làm/nghỉ học là do bác sĩ quyết định).
Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng nước sạch là một trong những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả nhất để phòng chống lây lan bệnh đau mắt đỏ do virus. Ảnh: munsonhealthcare
Biện pháp phòng chống bệnh đau mắt đỏ
Theo khuyến cáo của các chuyên gia Mắt và Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh, biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả nhất để phòng chống lây lan bệnh đau mắt đỏ do virus (thường gặp là Adenovirus) là:
Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng nước sạch;
Không đưa tay lên dụi mắt, mũi, miệng; Không dùng chung vật dụng cá nhân như: lọ thuốc nhỏ mắt, khăn mặt, kính mắt, khẩu trang…;
Vệ sinh mắt, mũi, họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý, các thuốc nhỏ mắt, nhỏ mũi thông thường;
Sử dụng xà phòng hoặc các chất sát khuẩn thông thường để sát trùng các đồ dùng, vật dụng của người bệnh;
Hạn chế tiếp xúc với người bệnh mắc hoặc nghi mắc bệnh đau mắt đỏ;
Người bệnh, người nghi bị bệnh đau mắt đỏ cần hạn chế tiếp xúc với người khác;
Người có các dấu hiệu đau mắt đỏ cần đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn, điều trị kịp thời, không tự ý điều trị khi chưa có hướng dẫn của cán bộ y tế để tránh biến chứng nặng.
