Vì sao trường chuyên, trường năng khiếu vẫn có sức hút kỳ lạ khi tuyển sinh vào lớp 10?

Ngọc Trân
06:00 - 27/06/2023
Công dân & Khuyến học trên

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 vừa mới diễn ra ở các địa phương với rất nhiều áp lực của cả học sinh, phụ huynh và các nhà trường. Những áp lực này còn được đẩy cao hơn đối với những thí sinh thi vào các trường trung học phổ thông chuyên, năng khiếu ở các tỉnh, thành.

Mô hình trường chuyên, trường năng khiếu ở nước ta hiện nay có nhiều loại hình, có những trường thuộc quản lý của địa phương, có trường chịu sự quản lý của trường đại học. Phần nhiều, mỗi tỉnh, thành dù lớn hay nhỏ cũng có ít nhất từ 1 trường chuyên trở lên. 

Cả nước hiện nay có 82 trường trung học phổ thông chuyên, trường năng khiếu và những ngôi trường này đã và đang là đích đến đối với rất nhiều học sinh trung học cơ sở.

Thí sinh dự thi vào trường chuyên đương nhiên phải có học lực giỏi để cạnh tranh vì tỉ lệ chọi trường nào cũng khá cao. Có những môn chuyên 1 chọi 2-3 nhưng cũng có những môn chuyên 1 chọi đến 31.

Với chất lượng đầu vào như vậy, đương nhiên khi trúng tuyển thì những thí sinh này sẽ phát huy được thế mạnh và năng lực của mình cùng với những bạn bè cùng đam mê, sở thích với nhau.

Tỉ lệ chọi ở trường trung học phổ thông chuyên, trường năng khiếu đang cao kỉ lục

Nếu theo dõi kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 hằng năm, điều mà mọi người dễ dàng nhìn thấy là ngay cả những trường trung học phổ thông không chuyên ở khu vực thị thành cũng luôn có tỉ lệ chọi rất cao. Trúng tuyển vào được những trường như vậy cũng đã là một thành công đối với nhiều thí sinh khi tham dự kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10.

Thế nhưng, rất nhiều thí sinh còn dám khẳng định, thử sức mình khi đăng ký dự thi vào các trường chuyên, trường năng khiếu - nơi hội tụ của đa phần những tài năng trong tỉnh, thành phố cạnh tranh với nhau. Tất nhiên, khi đăng ký dự thi vào các ngôi trường này thì ngoài năng lực sẵn có, thí sinh cũng phải học hành chăm chỉ, căng thẳng hơn rất nhiều so với thí sinh thi vào các trường không chuyên mới có hy vọng trúng tuyển.

Bởi lẽ, nhìn vào tỉ lệ chọi của các trường chuyên, năng khiếu hàng năm thì ai cũng thấy được số lượng thí sinh đăng ký dự thi cao kỉ lục. Tại Hà Nội năm nay, các trường trung học phổ thông chuyên có số lượng thí sinh đăng ký dự thi cao ngất ngưởng. 

Trường trung học phổ thông chuyên Nguyễn Huệ có số lượng thí sinh dự tuyển là 4.127 thí sinh; Trung học phổ thông Chu Văn An có 3.222 thí sinh; Trung học phổ thông chuyên Hà Nội - Amsterdam có 2.805 thí sinh; Trung học phổ thông Sơn Tây là 1.129 thí sinh.

Chính vì thế, một số lớp chuyên có tỉ lệ chọi rất cao, chẳng hạn như chuyên tiếng Anh của trường trung học phổ thông Chu Văn An là 1 chọi 31, tiếp đến lớp chuyên Anh của trường trung học phổ thông Nguyễn Huệ sẽ là 1 chọi 21,14…

Không chỉ tỉ lệ chọi ở các trường chuyên thuộc các thành phố lớn cao mà ngay cả những trường thuộc khu vực Tây Nguyên cũng khiến cho nhiều người choáng ngợp. Chẳng hạn, trường trung học phổ thông chuyên Nguyễn Du (Đắk Lắk) năm học 2023-2024 chỉ tuyển 1 lớp chuyên Anh là 35 em nhưng số lượng thí sinh đăng ký thi là 353 em. Như vậy, mỗi thí sinh để được vào lớp chuyên này phải vượt qua được số lượng trên 10 bạn cùng dự thi với mình…

Rõ ràng, việc cạnh tranh vào lớp 10 chuyên, hay năng khiếu ở tỉnh nào cũng khốc liệt. Các tỉnh lớn, nhất là những trường chuyên có truyền thống lâu năm thì tỉ lệ chọi càng cao. Vì thế, những thí sinh trúng tuyển phải là những em rất xuất sắc mới vượt qua được khe cửa hẹp của cánh cổng trường chuyên. Bởi lẽ, tất cả các thí sinh dự thi đều đã qua sơ tuyển và những thí sinh phải có điều kiện học lực giỏi của cấp trung học cơ sở mới có thể tham dự kỳ thi này.

Sức hút của trường trung học phổ thông chuyên, trường năng khiếu

Tâm lý của nhiều phụ huynh, nhất là những phụ huynh đang sống gần địa bàn với trường trung học phổ thông chuyên, năng khiếu vẫn luôn mong muốn con mình dự thi và trúng tuyển vào các trường này. Ngoài chuyện danh tiếng ra, điều mà phụ huynh cần nhất là môi trường học tập tốt để phát triển bản thân sau này.

Chính vì yếu tố sàng lọc ở vòng sơ tuyển khi đủ điều kiện về học lực, hạnh kiểm thì thí sinh mới có thể tham dự kỳ thi và khi thi thì cạnh tranh gay gắt, khốc liệt mới có thể trúng tuyển nên những thí sinh đậu vào được trường chuyên, trường năng khiếu luôn có ý chí tiến thủ và có một động lực học tập rất cao.

Vào trường chuyên, trường năng khiếu rất khó, khi vào học thì áp lực cao nhưng môi trường học tập ở đây vẫn được xem là "lành" nhất, rất hiếm xảy ra tình trạng bạo lực học đường và vào được các trường này cũng xem như đã "đặt một chân" vào giảng đường đại học sau này.

Việc học ở trường chuyên, trường năng khiếu ngoài môi trường học tập tốt, bạn bè cùng mục đích học tập rõ ràng nên sẽ giúp cho học sinh cùng tiến bộ. Hơn nữa, những môn chuyên sẽ giúp cho học sinh phát triển được sở thích, sở trường của mình. Thuận lợi cho học sinh học tập chuyên sâu ở các trường đại học sau này.

Vì thế, dù là cạnh tranh khốc liệt, áp lực thi khủng khiếp và nếu đậu vào trường chuyên, trường năng khiếu thì áp lực học tập vẫn phải duy trì ở mức độ cao nhưng nhiều phụ huynh và học sinh vẫn muốn thi để trúng tuyển và được học ở môi trường học tập ở đây. Cũng chính vì suy nghĩ như thế nên những năm vừa qua số lượng thí sinh dự thi vào các trường chuyên, năng khiếu luôn cao và có lẽ những năm tới đây vẫn vậy.