Thế giới sắp có vaccine ngừa ung thư?

12:16 - 18/10/2022

Nhóm chuyên gia sản xuất vaccine ngừa COVID-19 Pfizer/BioNTech đang phát triển vaccine ngừa ung thư sử dụng công nghệ mRNA và tự tin rằng thế giới sẽ được tiếp cận với vaccine trong vòng một thập kỷ tới.

Kích hoạt sức mạnh của hệ miễn dịch

Vợ chồng nhà khoa học sáng lập công ty công nghệ sinh học BioNTech, Giáo sư Ugur Sahin và Ozlem Tureci cho biết, Công ty BioNTech từng hợp tác với Pfizer và phát triển thành công vaccine ngừa COVID-19 theo công nghệ mRNA.

Theo Giáo sư Ugur Sahin, vaccine ung thư được tạo ra dựa trên những đột phá mà các nhà khoa học đạt được trong quá trình phát triển vaccine COVID-19.

Vaccine ngừa ung thư có thể ra mắt trước năm 2030 - Ảnh 1. — Lọ vaccine ung thư đang trong quá trình nghiên cứu tại Viện nghiên cứu BioNTech ở Mainz, Đức. Ảnh: AFP

Giáo sư Sahin và giáo sư Tureci cho biết kinh nghiệm làm việc tại khoa ung thư khi còn trẻ và cảm giác thất vọng vì không thể điều trị cho nhiều bệnh nhân là động lực thúc đẩy họ phát triển công nghệ mRNA.

Nhiều thập kỷ qua, ông Sahin và bà Tureci đã tiên phong phát triển các liệu pháp miễn dịch ung thư phù hợp với từng bệnh nhân. Giáo sư Tureci chia sẻ: "Những gì chúng tôi đã nghiên cứu trong nhiều thập kỷ để phát triển vaccine ung thư đã trở thành tiền đề cho vaccine COVID-19, và giờ đây, kinh nghiệm từ vaccine COVID-19 sẽ lại giúp ích cho việc phát triển vaccine ung thư".

Trong khi vaccine thông thường sử dụng các dạng virus bất hoạt, mRNA chỉ sử dụng mã di truyền của virus.

Khi vaccine mRNA được tiêm vào cơ thể, nó sẽ xâm nhập vào các tế bào và kích thích chúng sản xuất chất kháng nguyên để hệ thống miễn dịch sàng lọc và tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, đồng thời ngăn ngừa tế bào mới phát triển.

Vaccine ngừa ung thư có thể ra mắt trước năm 2030 - Ảnh 2. — Vợ chồng nhà khoa học Ugur Sahin và Ozlem Tureci. Ảnh: AP

Mục tiêu của các nhà khoa học là tiếp cận theo phương pháp cá nhân hóa để đảm bảo sau khi phẫu thuật, bệnh nhân sẽ nhận được loại vaccine phù hợp với bệnh trạng của riêng mình.

Loại vaccine này chủ yếu dành cho người bị tổn thương tiền ác tính như polyp ruột kết, nhằm ngăn chặn nguy cơ bệnh tiến triển thành ung thư.

Giáo sư Tureci bày tỏ lòng tin mạnh mẽ vào hiệu quả của vaccine. "Tất cả những gì chúng tôi đã học hỏi về hệ miễn dịch của cơ thể, những thành tựu đạt được với vaccine ung thư cho thấy nó có tác dụng. Chúng tôi có thể tạo ra và hướng dẫn các tế bào miễn dịch bảo vệ cơ thể. Chúng tôi cảm thấy phương pháp chữa khỏi ung thư, cứu sống nhiều mạng người đã nằm trong tầm tay", bà chia sẻ.

Vaccine ngừa ung thư có thể ra mắt trước năm 2030

Khi được hỏi về thời điểm mọi người trên thế giới có thể tiếp cận vaccine ung thư, Giáo sư Sahin dự đoán vaccine ung thư sẽ sớm được sử dụng rộng rãi trong vòng một thập kỷ tới, muộn nhất là năm 2030.

Tuy nhiên, các trở ngại còn ở phía trước. Các tế bào ung thư tạo nên khối u có thể gắn với nhiều loại protein khác nhau, khiến việc tạo ra một loại vaccine nhắm đến tất cả các tế bào ung thư và không có mô khỏe mạnh là vô cùng khó khăn.

Bà cho biết điều còn cần xem xét là bác sĩ sẽ sử dụng những loại can thiệp y tế nào để kết hợp cùng vaccine, nhằm đảm bảo bệnh nhân được chữa khỏi hoàn toàn.

Hiện thế giới chỉ có vaccine phòng ngừa ung thư cổ tử cung (HPV). Vaccine viêm gan B cũng được coi như một loại vaccine gián tiếp ngăn ngừa ung thư gan, bởi viêm gan B có thể tiến triển thành ung thư.