Thành phố Hồ Chí Minh đề xuất mở rộng một số tuyến giao thông theo hình thức BOT

Tại kỳ họp thứ 11 (kỳ họp chuyên đề) Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ngày 19/9, Ủy ban nhân dân đã trình danh mục dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng giao thông Thành phố Hồ Chí Minh, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu được áp dụng loại hợp đồng xây dựng – vận hành – chuyển giao (BOT).

Các tiêu chí lựa chọn dự án cần cấp bách đầu tư, mở rộng giao thông Thành phố Hồ Chí Minh

Việc lựa chọn các dự án cấp bách dựa trên bốn tiêu chí, gồm: phù hợp quy hoạch được phê duyệt với loại đường phố đô thị, đường trên cao để kết nối đồng bộ; phù hợp với định hướng phát triển không gian kinh tế - xã hội, định hướng phát triển hệ thống đô thị và nông thôn quốc gia; giải quyết các điểm nghẽn kết nối với các cửa ngõ và các đầu mối giao thông quan trọng; có khả năng huy động nguồn vốn đầu tư khối tư nhân vào dự án BOT.

Từ các cơ sở lựa chọn dự án nêu trên, đã xác định được năm dự án trước mắt cần tập trung đầu tư trong giai đoạn 2023-2030.

Thứ nhất, dự án mở rộng quốc lộ 13 (từ cầu Bình Triệu đến vị trí giáp ranh tỉnh Bình Dương) dài 5,9 km dự kiến mở rộng lên 53 – 60m với tổng mức đầu tư gần 10.000 tỉ đồng. Trong đó chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 6.800 tỉ đồng, tỉ lệ góp vốn từ nhà đầu tư là 50% tổng mức đầu tư.

Thứ hai, dự án mở rộng quốc lộ 1 (từ đường Kinh Dương Vương đến vị trí giáp ranh tỉnh Long An) dài 9,6 km, sẽ được mở rộng lên 52 – 60m với tổng mức đầu tư gần 12.900 tỉ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng khoảng 7.700 tỉ đồng. Dự án cũng được đề xuất đầu tư từ ngân sách Nhà nước 50% và doanh nghiệp đầu tư dự án 50%.

Thứ ba, dự án mở rộng quốc lộ 22 (từ nút giao An Sương đến đường Vành đai 3) dài 9,1 km sẽ mở rộng lên 60m với tổng mức đầu tư gần 7.200 tỉ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng dự kiến là 2.400 tỉ đồng. Dự án được đề xuất sử dụng ngân sách Nhà nước 50% và doanh nghiệp đầu tư dự án 50%.

Thứ tư, dự án mở rộng cầu đường Bình Tiên (từ đường Phạm Văn Chí đến đường Nguyễn Văn Linh) dài 3,2 km có mặt cắt ngang rộng 30 – 40m, với tổng mức đầu tư hơn 6.200 tỉ đồng, trong đó chi phí giải phóng mặt bằng hơn 3.300 tỉ đồng. Dự án được đề xuất sử dụng ngân sách Nhà nước  54% và doanh nghiệp tham gia đầu tư 46%.

Dự án cuối cùng là trục đường Bắc – Nam đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh đến cao tốc Bến Lức - Long Thành dài 8 km, được đề xuất mở rộng 60m. Tuy nhiên, chưa có thông tin về tổng mức đầu tư dự kiến của dự án này.

Như vậy, so với danh mục đề xuất trước đó của Sở Giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh, có hai dự án đã được thay đổi quy mô đầu tư. Đó là dự án mở rộng quốc lộ 13 (trước đó đề xuất mở rộng với chiều dài là 4,6 km) và dự án nâng cấp đường trục Bắc - Nam, đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh đến cao tốc Bến Lức - Long Thành (trước đó được đề xuất đầu tư mở rộng với chiều dài 7,5 km).

Đầu tư mở rộng giao thông Thành phố Hồ Chí Minh bằng hình thức BOT giúp giảm gánh nặng cho đầu tư công

Theo đánh giá của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, cơ sở hạ tầng giao thông đóng vai trò quan trọng đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế. Thành phố đã triển khai nhiều dự án phát triển giao thông theo hình thức đối tác công tư (PPP), trong đó có việc áp dụng loại hợp đồng BOT như một phương thức cấp vốn và phát triển các dự án.

Ngân sách thành phố hiện chỉ đáp ứng 28% nhu cầu đầu tư của lĩnh vực giao thông. Vì vậy, nếu các dự án được áp dụng loại hợp đồng BOT có thể giải quyết yêu cầu về vốn đầu tư trong điều kiện nguồn ngân sách còn hạn chế trong thực hiện các dự án đầu tư công.

Vì vậy, nhu cầu thực hiện dự án đầu tư theo hợp đồng BOT cho công trình giao thông đường bộ hiện hữu, phù hợp quy hoạch được duyệt đối với loại đường phố chính đô thị, đường trên cao rất cấp thiết.

Tuy nhiên, để hạn chế việc đầu tư dàn trải ảnh hưởng đến chi phí xã hội của người dân và doanh nghiệp, việc xây dựng cơ sở lựa chọn và đề xuất danh mục dự án đầu tư theo hợp đồng BOT trên đường hiện hữu để trình Hội đồng nhân dân Thành phố xem xét, ban hành danh mục dự án, làm cơ sơ sở thực hiện đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu theo cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh của Nghị quyết số 98/2023/QH15 và thuận lợi để người dân giám sát là rất cần thiết.

Do đó, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị Hội đồng nhân dân xem xét, ban hành danh mục dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu được áp dụng loại hợp đồng BOT cần tập trung đầu tư trong giai đoạn 2023-2030 và bố trí bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 (dự kiến 8.360 tỉ đồng), kế hoạch đầu tư công năm 2023 để thực hiện chuẩn bị đầu tư (dự kiến 5 tỉ đồng).