Ra mắt Ngân hàng gen (ADN): Xác định danh tính cho hàng trăm nghìn liệt sĩ

Xây dựng “Ngân hàng gen”: Sớm hoàn thành giám định hơn 20.000 hài cốt liệt sỹ

Việc xây dựng “Ngân hàng gen” liệt sỹ, thân nhân liệt sỹ không chỉ mở ra hy vọng cho hơn 300.000 gia đình người có công mà còn là niềm mong mỏi của toàn Đảng và nhân dân cả nước rằng tương lai không xa, tất cả các liệt sỹ đã nằm xuống, hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc sẽ được quy tập và xác định được danh tính.

Tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ nỗi xót xa về thực trạng rất nhiều mộ liệt sỹ vẫn đề những dòng chữ “mộ liệt sỹ chưa biết tên,” “mộ liệt sỹ chưa xác định được thông tin”. Thủ tướng đề cập mục tiêu sớm hoàn thành giám định hơn 20.000 hài cốt liệt sỹ, phấn đấu xác định danh tính 60% liệt sỹ trong các nghĩa trang.

Theo số liệu thống kê từ Cục Chính sách (Bộ Quốc phòng), trải qua các thời kỳ chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ tổ quốc, cả nước có hơn 1,2 triệu liệt sỹ đã anh dũng hy sinh. Mặc dù chiến tranh đã lùi xa, nhưng đến nay, còn rất nhiều gia đình liệt sỹ vẫn chưa tìm thấy phần mộ của người thân. Sau nhiều năm triển khai công tác tìm kiếm, quy tập, 900.000 hài cốt liệt sỹ đã được quy tập, trong đó có tới hơn 300.000 ngôi mộ chưa xác định được thông tin.

Ban Chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ giai đoạn 2013-2020 (Ban chỉ đạo 515), từ năm 2013 đến nay, toàn quốc đã tìm kiếm, quy tập được gần 17.000 hài cốt liệt sỹ (ở trong nước hơn 8.000, ở Lào hơn 2.000, ở Campuchia hơn 6.000); tiếp nhận hơn 38.000 mẫu hài cốt liệt sỹ và mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sỹ.

Các đơn vị đã phân tích, lưu trữ được hơn 23.000 mẫu; xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin được hơn 4.000 trường hợp. Qua hoạt động giám định, lực lượng chức năng cũng xác định, kết luận bổ sung, đính chính thông tin được 1.260/1736 ngôi mộ của Nghĩa trang Liệt sỹ tỉnh Đắc Lắc (đạt tỷ lệ 72,58% số mộ có một phần thông tin; 55,9% tổng số mộ trong nghĩa trang).

Thực tế cả nước còn khoảng 180.000 liệt sỹ chưa tìm được hài cốt, còn 300.000 hài cốt liệt sỹ trong các nghĩa trang chưa xác định được danh tính. Việc hình thành ngân hàng gen với khoảng 600.000 mẫu giám định cả hài cốt liệt sỹ và thân nhân là để xác định danh tính của các mộ liệt sỹ còn “khuyến danh” hiện nay.

Việc thực hiện lấy mẫu ADN chưa xác định được thông tin và toàn bộ thân nhân trực tiếp của các liệt sỹ chưa xác định thông tin để giám định, lưu trữ trong Ngân hàng gen sẽ là bước chuẩn bị tốt nhất cho hành trình dài tìm kiếm, xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin.

Theo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, thời gian qua, chúng ta đã triển khai Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin (Đề án 150), thực hiện với phương pháp giám định ADN và thực chứng. Phương pháp giám định ADN đã triển khai gần 10.000 mẫu hài cốt liệt sỹ và hơn 3.000 mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sỹ. Kết quả, đã so sánh đối khớp được hơn 1.000 danh tính liệt sỹ để báo tin về cho thân nhân liệt sỹ. Trên nền tảng hiện nay các đơn vị đã lưu trữ được số liệu của trên 25 ngàn dữ liệu ADN hài cốt liệt sỹ và thân nhân,

Việc kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và công nghệ ADN sẽ đem lại hy vọng đoàn tụ cho nhiều gia đình, góp một phần xoa dịu những mất mát, hy sinh của các thân nhân liệt sĩ.