Điều chỉnh thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy mô và lĩnh vực

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 (Luật số 67/2025/QH15) có hiệu lực từ ngày 1/10. Theo đó, chính sách thuế suất phổ thông được giữ ở mức 20%. Tuy nhiên, doanh nghiệp nhỏ có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ đồng chỉ phải nộp 15%, trong khi mức 17% áp dụng cho doanh thu từ 3 tỷ đến 50 tỷ đồng.

Với ngành đặc thù, hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí tiếp tục áp mức từ 25% đến 50%, tùy điều kiện mỏ và quyết định của Thủ tướng. Các tài nguyên quý hiếm như bạch kim, vàng, bạc, thiếc, wonfram, đất hiếm… chịu mức 50%, song được giảm còn 40% nếu mỏ nằm trên 70% diện tích địa bàn đặc biệt khó khăn. Chính sách này được kỳ vọng giúp cân bằng thuế, đồng thời khuyến khích khai thác bền vững.

Khuyến khích đầu tư công nghệ, ứng dụng trí tuệ nhân tạo

Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (Luật số 93/2025/QH15) cũng có hiệu lực từ ngày 1/10. Văn bản nhấn mạnh khuyến khích doanh nghiệp đầu tư trang thiết bị, nghiên cứu, đặc biệt là ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

Chi phí cho nghiên cứu và đổi mới sáng tạo sẽ được tính vào chi phí hợp lệ khi xác định thu nhập chịu thuế. Tuy nhiên, các hoạt động AI liên quan trực tiếp đến con người như y tế, sinh học… phải tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật và đặt dưới sự giám sát của con người.

Chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền vàng

Ngày 10/10, Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi quy định về quản lý kinh doanh vàng sẽ chính thức có hiệu lực. Điểm mới đáng chú ý là Nhà nước không còn độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu.

Theo đó, ngân hàng thương mại và doanh nghiệp đủ điều kiện mới được phép sản xuất vàng miếng, nhưng đây vẫn là ngành kinh doanh có điều kiện và phải được Ngân hàng Nhà nước cấp phép.

Nghị định cũng bổ sung yêu cầu thanh toán qua tài khoản với giao dịch vàng từ 20 triệu đồng/ngày trở lên, đồng thời yêu cầu công khai tiêu chuẩn, bảo hành sản phẩm và kết nối dữ liệu với Ngân hàng Nhà nước.

Thuế bổ sung chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu

Từ 15/10, Nghị định 236/2025/NĐ-CP hướng dẫn Nghị quyết 107/2023/QH15 về thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung sẽ được áp dụng.

Đối tượng chịu thuế là các đơn vị thuộc tập đoàn đa quốc gia có doanh thu hợp nhất toàn cầu từ 750 triệu euro trở lên, tính trong ít nhất 2 năm của 4 năm liền kề. Với tập đoàn mới, nếu trong vòng 4 năm đã có 2 năm đạt ngưỡng trên thì cũng thuộc diện điều chỉnh.

Ngân hàng Nhà nước giảm dự trữ bắt buộc

Ngày 1/10, Thông tư 23/2025/TT-NHNN có hiệu lực, trong đó quy định giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho tổ chức tín dụng tham gia hỗ trợ hoặc nhận chuyển giao ngân hàng yếu kém.

Thông tư cũng đổi tên “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố” thành “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực”, đồng thời bổ sung trách nhiệm của cơ quan giám sát trong xử lý vi phạm liên quan đến dự trữ bắt buộc.

Quy định mới về tài khoản Kho bạc Nhà nước

Từ 1/10, Thông tư 81/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính cho phép Kho bạc Nhà nước mở tài khoản bằng VND và ngoại tệ tại Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại.

Số dư tài khoản cuối ngày sẽ được chuyển về tài khoản của Kho bạc tại Ngân hàng Nhà nước, ngoại trừ trường hợp bất khả kháng. Các ngân hàng thương mại tham gia phải đáp ứng hệ thống thanh toán điện tử song phương, đảm bảo dữ liệu chính xác và kịp thời cho Kho bạc, cơ quan thuế, hải quan.

Miễn phí, lệ phí cho hàng hóa quá cảnh

Ngày 12/10, Thông tư 86/2025/TT-BTC có hiệu lực, quy định về phí hải quan và lệ phí hàng hóa, phương tiện quá cảnh. Một số đối tượng được miễn gồm: hàng viện trợ nhân đạo, quà tặng trong định mức, hàng hóa trao đổi cư dân biên giới, phương tiện cư dân biên giới, cũng như hàng hóa, phương tiện được miễn theo điều ước quốc tế.