Hà Nội: Tạm giữ hình sự nhóm thanh thiếu niên cướp tài sản

Nhóm thanh thiếu niên mang hung khí cướp tài sản

Ngày 14/8, Công an thành phố Hà Nội cho biết, Công an quận Hà Đông (Hà Nội) đã ra Quyết định khởi tố vụ án và Quyết định tạm giữ hình sự 4 đối tượng để điều tra về hành vi cướp tài sản. 

Trước đó, vào ngày 7/8/2023, Công an quận Hà Đông nhận được tin báo của anh N. (trú tại huyện Quốc Oai, Hà Nội) về việc vào khoảng 3 giờ sáng cùng ngày, anh N. bị một nhóm thanh niên dùng dao đe dọa, cướp 1 chiếc điện thoại di động. 

Sau khi nhận được tin báo, lực lượng Cảnh sát hình sự Công an quận Hà Đông phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Công an thành phố Hà Nội đã khẩn trương điều tra, truy bắt các đối tượng gây án.

Đến ngày 8/8/2023, Công an quận Hà Đông đã làm rõ và bắt giữ 4 đối tượng gây án gồm: Đ.Q.Q. (sinh năm 2008; quê quán: Bắc Kạn); L.Đ.A.K. (sinh năm 2006; quê quán Thanh Hóa); N.V.N. (sinh năm 2008; quê quán: Thái Bình) và N.X.K.L. (sinh năm 2005; trú tại: quận Hai Bà Trưng, Hà Nội).

Theo điều tra của cơ quan công an, Q., K., N. đều đã bỏ học, sống lang thang. Đêm ngày 7/8, 3 thanh niên này bàn tính và rủ thêm L. tham gia cướp tài sản. Q., K., N. mượn chiếc xe máy của L. và chuẩn bị 2 con dao để đi cướp.

Cả nhóm điều khiển xe máy đi đến đường Chiến Thắng (Hà Nội) thì phát hiện anh N. đang cầm điện thoại ngồi trước cửa một ngôi nhà. Ngay lập tức, cả nhóm thanh niên cầm dao và đe dọa cướp chiếc điện thoại của anh N. Cướp được tài sản, các đối tượng mang đi bán được 1 triệu đồng và tiêu xài hết. 

Quá trình điều tra, Công an quận Hà Đông đã làm rõ nhóm đối tượng Q., K., N. còn thực hiện 2 vụ trộm cắp tài sản tại phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, Hà Nội.

Hiện Công an quận Hà Đông đang tiếp tục điều tra, mở rộng vụ án, xử lý nhóm thanh niên theo quy định của pháp luật.

Hình phạt đối với tội "Cướp tài sản" 

Cướp tài sản là gì?

Cướp tài sản là một trong các tội xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của Nhà nước, tổ chức và cá nhân. Căn cứ theo quy định của pháp luật hình sự, cướp tài sản có thể hiểu đơn giản là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác.

Như vậy, người phạm tội "Cướp tài sản" sẽ có những hành vi sau đây:

- Hành vi dùng vũ lực:

Hành vi sử dụng vũ lực là hành vi người phạm tội sử dụng sức mạnh thể chất như đánh đấm, bóp cổ,... hoặc sử dụng các loại vũ khí như dao, gậy gộc, gạch đá... tấn công trực tiếp vào thân thể người sở hữu tài sản và ép buộc họ phải giao nộp tài sản cho mình. 

Hành vi này khiến nạn nhân không thể chống cự hoặc bị tê liệt, mất khả năng chống cự, từ đó người phạm tội có thể chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.

- Hành vi đe dọa sử dụng vũ lực ngay tức khắc:

Hành vi đe dọa sử dụng vũ lực ngay tức khắc là việc người phạm tội cũng sử dụng sức mạnh thể chất, hoặc sử dụng vũ khí tại thời điểm phạm tội khiến cho người sở hữu tài sản hiểu rằng nếu không giao tài sản, người phạm tội sẽ sử dụng vũ lực ngay sau đó, khiến họ không còn ý chí kháng cự và phải giao nộp tài sản cho người phạm tội.

- Hành vi khác không phải dùng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực ngay tức khắc nhưng khiến cho nạn nhân không thể kháng cự hoặc không dám kháng cự:

Các hành vi khác ở đây có thể được hiểu là người phạm tội không trực tiếp sử dụng sức mạnh thể chất hay vũ khí để tác động đến người bị hại nữa mà sử dụng các thủ đoạn tinh vi hơn. Đó có thể là dùng lời nói, thái độ hoặc các công cụ như thuốc gây mê, vũ khí giả... nhằm tác động đến tinh thần và thể chất của nạn nhân, khiến họ không thể kháng cự để từ đó chiếm đoạt tài sản.

Tội "Cướp tài sản" xâm phạm đến 2 mối quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ đó là: quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản. Trong đó quan hệ tài sản là quan hệ bị xâm phạm trực tiếp.

Còn quan hệ nhân thân, hành vi cướp tài sản có thể gây thương tích, tổn hại sức khỏe, xâm phạm đến tính mạng của người mà đối tượng phạm tội nhắm tới.

Mục đích chính của người phạm tội "Cướp tài sản" là để chiếm đoạt tài sản của người khác một cách bất hợp pháp và ý định chiếm đoạt này phải được nảy sinh từ trước. Vì vậy, tội "Cướp tài sản" xâm phạm trực tiếp đến quan hệ tài sản.

Lỗi của tội "Cướp tài sản" là lỗi cố ý trực tiếp. Điều đó có nghĩa là người phạm tội trong trường hợp này biết rõ hành vi cướp tài sản là vi phạm pháp luật, nhưng vẫn thực hiện nhằm mục đích vụ lợi, chiếm đoạt tài sản bất hợp pháp.

Hậu quả của tội "Cướp tài sản" là tài sản bị của người sở hữu bị chiếm đoạt. Ngoài ra, hành vi cướp tài sản còn có thể gây xảy ra thiệt hại về sức khỏe, thân thể, tính mạng của nạn nhân.

Căn cứ vào quy định của pháp luật, người phạm tội "Cướp tài sản" có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự cho dù có hậu quả xảy ra hay không. Tức là chỉ cần có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác nhưng chưa chiếm đoạt được tài sản thì vẫn bị xử lý hình sự. 

Ngoài ra, giá trị tài sản ít hay nhiều cũng không làm ảnh hưởng đến việc truy cứu trách nhiệm hình sự mà đây sẽ là một trong những yếu tố để định khung hình phạt.

Mức phạt đối với tội "Cướp tài sản" theo quy định của pháp luật hình sự

Các khung hình phạt đối với tội "Cướp tài sản" được quy định tại Điều 168 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) như sau:

Khung 1: Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.

Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

- Có tổ chức;

- Có tính chất chuyên nghiệp;

- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%;

- Sử dụng vũ khí, phương tiện hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác;

- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

- Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ;

- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Tái phạm nguy hiểm.

Khung 3: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

- Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

Khung 4: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

- Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 31% trở lên;

- Làm chết người;

- Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

Hình phạt bổ sung:

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Ngoài ra, người nào chuẩn bị phạm tội "Cướp tài sản" cũng bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Như vậy, người nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Cướp tài sản" theo Điều 168 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) thì mức phạt cao nhất có thể lên tới tù chung thân. Đặc biệt, tội "Cướp tài sản" chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự và không có xử phạt vi phạm hành chính.