Dự báo xu thế khí hậu trên cả nước từ tháng 12/2023-5/2024

Minh Châu
13:56 - 19/11/2023
Công dân & Khuyến học trên

Từ nay đến hết năm 2023, trên Biển Đông có thể xuất hiện 1-2 cơn bão/áp thấp nhiệt đới và có khả năng ảnh hưởng đến đất liền nước ta. Mùa đông năm 2023-2024, không khí lạnh có khả năng hoạt động yếu hơn trung bình nhiều năm. Trung Bộ sẽ còn nhiều ngày mưa dông, có ngày xuất hiện mưa vừa, mưa to đến rất to.

Xu thế khí hậu từ tháng 12/2023-2/2024

Theo bản tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn trên cả nước từ tháng 12/2023-5/2024 của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hiện nay, trạng thái khí quyển và đại dương đang trong điều kiện El Nino. Dự báo trong ba tháng tới, El Nino tiếp tục duy trì với xác suất trên 95%.

"El Nino" là từ được dùng để chỉ hiện tượng nhiệt độ nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương (đặc trưng bởi khu vực Nino3.4) cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 0,5 độ C trở lên, thường kéo dài 8-12 tháng, với tần suất lặp lại khoảng 3 - 4 năm 1 lần.

Các hiện tượng khí hậu cực đoan

Từ nay đến hết năm 2023, trên Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng 1-2 cơn bão/áp thấp nhiệt đới và có khả năng ảnh hưởng đến đất liền nước ta.

Mùa đông năm 2023-2024, không khí lạnh có khả năng hoạt động yếu hơn trung bình nhiều năm; rét đậm, rét hại có thể xuất hiện muộn và số ngày rét đậm, rét hại có xu hướng thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, vẫn cần đề phòng các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh đặc biệt trong những tháng chính đông.

Khu vực Trung Bộ sẽ còn nhiều ngày mưa rào và dông, có ngày xuất hiện mưa vừa, mưa to đến rất to. Trên phạm vi toàn quốc tiếp tục đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Nắng nóng có khả năng xuất hiện tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ từ tháng 2/2024.

Bão/áp thấp nhiệt đới, gió mùa Đông Bắc có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển. Ngoài ra, hiện tượng mưa lớn, dông, lốc, sét, mưa đá, rét đậm, rét hại, sương muối, băng giá có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng ở các khu vực trên phạm vi toàn quốc.

Từ tháng 9 đến nửa đầu tháng 11/2023 đã xuất hiện 2 cơn bão và 1 áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông. Trong đó có 1 cơn áp thấp nhiệt đới trong tháng 9 đã đổ bộ vào các tỉnh Quảng Trị-Thừa Thiên Huế trong ngày 25/9.

Dự báo xu thế khí hậu trên cả nước từ tháng 12/2023-5/2024- Ảnh 1.

Quỹ đạo di chuyển của bão số 4 - bão Koinu. Ảnh: Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia

Xu thế nhiệt độ và lượng mưa

Từ tháng 12/2023 đến tháng 2/2024, nhiệt độ trung bình trên phạm vi toàn quốc phổ biến cao hơn khoảng 0,5-1,5 độ C so với trung bình nhiều năm.

Khu vực Bắc Bộ

Tổng lượng mưa tháng 12/2023 phổ biến cao hơn từ 10-20% so với trung bình nhiều năm. Tháng 1-2/2024, tổng lượng mưa phổ biến 20-40mm (ở mức cao hơn từ 5-15mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ).

Khu vực Trung Bộ

Tháng 12/2023, tổng lượng mưa phổ biến cao hơn 15-40% so với trung bình nhiều năm. Tháng 1/2024, tổng lượng mưa phổ biến từ 20-60mm, riêng phía Nam Nghệ An - Quảng Nam phổ biến từ 60-150mm (cao hơn từ 5-20mm so với trung bình nhiều năm, riêng Ninh Thuận, Bình Thuận thấp hơn từ 5-15mm so với trung bình nhiều năm).

Tháng 2/2024 tổng lượng mưa phổ biến từ 15-30mm, riêng phía Nam Nghệ An - Quảng Nam phổ biến từ 30-60mm, (cao hơn 5-10mm so với trung bình nhiều năm); tại Quảng Ngãi đến Bình Thuận, tổng lượng mưa phổ biến 15-50mm (thấp hơn từ 5-10mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ).

Dự báo xu thế khí hậu trên cả nước từ tháng 12/2023-5/2024- Ảnh 2.

Khu vực Trung Bộ sẽ còn nhiều ngày mưa rào và dông, có ngày xuất hiện mưa vừa, mưa to đến rất to. Ảnh minh họa: VOV

Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ

Tổng lượng mưa tháng 12/2023, ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm kỳ. Tháng 1-2/2024, phổ biến ít mưa, tổng lượng mưa khoảng từ 5-15mm.

Lưu vực sông Mê Công: Khu vực thượng lưu, tổng lượng mưa tháng 12/2023 và tháng 1/2024, phổ biến cao hơn từ 5-20%; tháng 2/2024 phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Khu vực trung lưu, tổng lượng mưa tháng 12/2023 và tháng 1/2024 phổ biến cao hơn từ 15-40% so với trung bình nhiều năm; tháng 2/2024 phổ biến xấp xỉ trung bình nhiều năm. Khu vực hạ lưu, tổng lượng mưa tháng 12/2023 và tháng 1/2024 ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm; tháng 2/2024 thấp hơn từ 5-15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Thủy văn và nguồn nước

Khu vực Bắc Bộ

Từ tháng 12/2023-2/2024, mực nước trên các sông suối khu vực Bắc Bộ xuống dần, ít có khả năng xuất hiện lũ. Tổng lượng dòng chảy đến các hồ chứa lớn trên sông Đà thiếu hụt từ 10-30% so với trung bình nhiều năm, riêng hồ Sơn La và Hòa Bình từ tháng 1 đến 2 năm 2024 có khả năng lớn hơn trung bình nhiều năm do có sự cấp nước bổ sung từ các hồ chứa thượng nguồn; trên lưu vực sông Chảy, dòng chảy đến hồ Thác Bà có khả năng thấp hơn từ 5-25% so với trung bình nhiều năm; trên lưu vực sông Gâm, dòng chảy đến hồ Tuyên Quang có khả năng thấp hơn trung bình nhiều năm từ 5-30%, riêng trong tháng 2/2024 cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 10%.

Khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên

Từ nửa cuối tháng 11 đến tháng 12/2023, trên các sông ở Trung Bộ, Tây Nguyên có khả năng xuất hiện 1-2 đợt lũ. Đỉnh lũ trên các sông Trung, Nam Trung Bộ ở mức báo động 2-báo động 3, có sông trên báo động 3.Trên các sông suối nhỏ, vùng thượng lưu các sông có khả năng xuất hiện lũ lớn, lũ quét và sạt lở đất; ngập úng vùng trũng thấp, khu đô thị và ven sông.

Lưu lượng dòng chảy từ tháng 12/2023-2/2024 trên các sông ở các sông từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế, Phú Yên, Bình Thuận và Bắc Tây Nguyên phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm từ 10-40%; riêng khu vực Nam Tây Nguyên tương đương trung bình nhiều năm cùng kỳ.

Khu vực Nam Bộ

Sông Đồng Nai: Từ nay đến tháng 2/2024, mực nước sông Đồng Nai tại Tà Lài biến đổi chậm với xu thế xuống dần.

Sông Cửu Long: Từ cuối tháng 11 đến tháng 2/2024, tổng lượng dòng chảy trên sông Mê Công về hạ lưu và Đồng bằng sông Cửu Long có khả năng thấp hơn trung bình nhiều năm từ 8-15%.

Từ cuối tháng 11 đến tháng 12/2023, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long có xu thế xuống dần; mực nước tại các trạm hạ nguồn sông Cửu Long chịu ảnh hưởng của 2-3 đợt triều cường cao, mực nước cao nhất tại các trạm các trạm hạ nguồn sông Cửu Long ở mức báo động 2-báo động 3, một số trạm trên mức báo động 3, nguy cơ xảy ra ngập lụt tại một số vùng trũng thấp, ven sông, thành phố Cần Thơ, Vĩnh Long.

Trong tháng 1, 2/2024, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long biến đổi chậm theo xu thế xuống dần.

Trong giai đoạn từ cuối tháng 11 đến hết tháng 12/2023, ven biển Trung bộ có khả năng xuất hiện nước dâng và sóng lớn do bão, áp thấp nhiệt đới trên khu vực.

Từ giữa tháng 11/2023, những đợt không khí lạnh sẽ gây sóng lớn ở ven biển Bắc và Trung Bộ. Nguy cơ sạt lở bờ biển cao tại ven biển Trung Bộ do sóng lớn kết hợp với triều cường và nước dâng do bão, áp thấp nhiệt đới và không khí lạnh.

Ven biển Đông Nam Bộ xuất hiện 8 đợt triều cường

Tại ven biển Đông Nam Bộ từ nửa cuối tháng 11/2023 đến tháng 2/2024 xuất hiện 8 đợt triều cường: Đợt 1 từ ngày 13-18/11, đợt 2 từ ngày 25-30/11, đợt 3 từ ngày 12-18/12, đợt 4 từ ngày 25-27/12, đợt 5 từ ngày 11-17/1/2024, đợt 6 từ ngày 27-29/1/2024, đợt 7 từ ngày 10-13/2/2024, đợt 8 từ ngày 26-28/2/2024.

Nguy cơ cao ngập úng ở vùng trũng, thấp, khu vực ven biển, khu vực ngoài đê bao, sạt lở bờ biển trong trường hợp có gió chướng mạnh tại khu vực trong thời gian có triều cường.

Dự báo xu thế khí hậu trên cả nước từ tháng 12/2023-5/2024- Ảnh 3.

Trong tháng 3/2024, số ngày rét đậm, rét hại có khả năng ít hơn so với trung bình nhiều năm và các đợt rét đậm, rét hại có xu hướng không kéo dài. Ảnh minh họa: Minh Châu

Xu thế khí hậu từ tháng 3-5/2024

Theo bản tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn trên cả nước từ tháng 12/2023-5/2024 của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, dự báo hiện tượng El Nino tiếp tục duy trì với xác suất khoảng từ 60-85% và cường độ giảm dần.

Các hiện tượng khí hậu cực đoan

Dự báo từ tháng 3-5/2024, bão/áp thấp nhiệt đới ít có khả năng hoạt động trên khu vực Biển Đông.

Trong tháng 3/2024, số ngày rét đậm, rét hại có khả năng ít hơn so với trung bình nhiều năm và các đợt rét đậm, rét hại có xu hướng không kéo dài.

Nắng nóng có khả năng xuất hiện ở khu Tây Bắc Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bộ và một số nơi thuộc Tây Nguyên từ khoảng tháng 3/2024, sau đó có xu hướng mở rộng hơn từ tháng 4/2024. Khu vực phía Đông Bắc Bộ, nắng nóng xuất hiện muộn hơn và tập trung trong tháng 5-6/2024. Số ngày nắng nóng năm 2024 có khả năng xuất hiện nhiều hơn trung bình nhiều năm, đề phòng xảy ra nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt, đặc biệt tại các tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ.

Tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ dự báo các tháng đầu năm 2024 sẽ ít mưa, do vậy nhiều khả năng xảy ra khô hạn kéo dài trong các tháng mùa khô năm 2024.

Gió mùa Đông Bắc có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển; hiện tượng rét đậm, rét hại, vẫn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng ở khu vực Bắc Bộ. Khu vực phía Nam tình trạng ít mưa, khô hạn, thiếu nước trong các tháng mùa khô năm 2024 sẽ tác động lớn đến các hoạt động sản xuất và đời sống của người dân nơi đây.

Xu thế nhiệt độ và lượng mưa

Từ tháng 3-5/2024, nhiệt độ trung bình trên hầu khắp cả nước phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm khoảng từ 0,5-1,độ C.

Khu vực Bắc Bộ

Tháng 3/2024, tổng lượng mưa phổ biến từ 40-70mm (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm). Tháng 4/2024 tổng lượng mưa phổ biến 70-120mm (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm). Tháng 5/2023 tổng lượng mưa phổ biến 150-240mm, (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm).

Khu vực Trung Bộ

Khu vực Bắc Trung Bộ: Tháng 3-4/2024, tổng lượng mưa từ 40-80mm (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm). Tháng 5/2023, tổng lượng mưa phổ biến từ 100-200mm (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm).

Khu vực Trung và Nam Trung Bộ: Tháng 3/2024, tổng lượng mưa phổ biến từ 15-60mm (thấp hơn từ 5-20mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ). Tháng 4/2024 tổng lượng mưa phổ biến từ 30-70mm (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm). Tháng 5/2023, tổng lượng mưa 80-160mm, (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm).

Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ

Tháng 3/2024, khu vực phổ biến ít mưa, tổng lượng mưa khoảng 15-30mm (thấp hơn so với trung bình nhiều năm). Tháng 4/2024, tổng lượng mưa phổ biến từ 30-100mm (thấp hơn từ 15-30mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ). Tháng 5/2023, tổng lượng mưa phổ biến từ 80-160mm (xấp xỉ so với trung bình nhiều năm).

Khu vực thượng lưu sông Mê Công, tổng lượng mưa tháng 3-4/2024 phổ biến thấp hơn so với trung bình nhiều năm từ 10-20%; sang tháng 5/2024 phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Khu vực trung lưu, tổng lượng mưa từ tháng 3-4/2024 phổ biến ở mức thấp hơn từ 10-30% so với trung bình nhiều năm; tháng 5/2024 phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Khu vực hạ lưu, tổng lượng mưa từ tháng 3-4/2024 phổ biến thấp hơn từ 15-40% so với trung bình nhiều năm; tháng 5/2024 phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ

Thủy văn và nguồn nước

Khu vực Bắc Bộ

Nguồn nước trên các sông suối khu vực Bắc Bộ phổ biến sẽ tiếp tục thiếu hụt nhiều so với trung bình nhiều năm, cụ thể: Lượng dòng chảy đến các hồ chứa lớn trên lưu vực sông Đà thiếu hụt từ 5-20%; sông Gâm và sông Chảy thiếu hụt từ 10-20% so với trung bình nhiều năm, lưu vực sông Lô và sông Hồng thiếu hụt từ 20-30%, riêng hạ lưu sông Hồng trong tháng 1-2/2024 có khả năng xấp xỉ trung bình nhiều năm do có sự điều tiết cấp nước từ hồ chứa thượng nguồn phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân.

Khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên

Từ tháng 2-4/2024, dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ, khu vực Bắc Tây Nguyên giảm dần. Lượng dòng chảy trên các sông ở Thanh Hóa, từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa và khu vực Nam Tây Nguyên ở mức xấp xỉ và cao hơn trung bình nhiều năm cùng kỳ từ 10-30%; các sông khác phổ biến thấp hơn 10-30% so với trung bình nhiều năm.

Dự báo xu thế khí hậu trên cả nước từ tháng 12/2023-5/2024- Ảnh 4.

Từ tháng 3-5/2024 tại khu vực ven biển Đông Nam Bộ xuất hiện 6 đợt triều cường. Ảnh minh họa: TTXVN

Khu vực Nam Bộ

Sông Đồng Nai: Mực nước trên sông Đồng Nai tại Tà Lài biến đổi chậm với xu thế xuống dần.

Sông Cửu Long: Trong mùa khô năm 2023-2024, tổng lượng dòng chảy từ thượng lưu sông Mê Công (trạm Kratie-Campuchia) về hạ lưu và Đồng bằng sông Cửu Long có xu thế giảm dần và ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm từ 10-15%. Mực nước đầu nguồn sông Cửu Long biến đổi chậm theo triều với xu thế xuống dần.

Trong các tháng mùa khô 2023-2024, xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long khả năng đến sớm hơn, cao hơn so với trung bình nhiều năm. Các địa phương ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long cần sớm có các biện pháp chủ động phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn.

Ven biển Đông Nam Bộ xuất hiện 6 đợt triều cường

Giai đoạn tháng 3-4/2024 còn khả năng chịu ảnh hưởng bởi hoạt động của gió mùa Đông Bắc gây sóng cao ở khu vực Vịnh Bắc Bộ và Bắc Biển Đông độ cao sóng có thể đạt từ 2-4m, biển động. Tháng 5/2024 ít có khả năng chịu ảnh hưởng của bão/áp thấp nhiệt đới nhưng chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam nên tại vùng biển ngoài khơi Bình Thuận-Cà Mau sóng có thể ở mức 2-3m, các vùng biển ven bờ Cà Mau-Kiên Giang sóng biển dao động -2m.

Từ tháng 3-5/2024 tại khu vực ven biển Đông Nam Bộ xuất hiện 6 đợt triều cường: Đợt 1 từ ngày 10-13/3/2024, đợt 2 từ ngày 26-28/3/2024, đợt 3 từ ngày 9-11/4/2024, đợt 4 từ ngày 24-27/4/2024, đợt 5 từ ngày 7-11/5/2024 và đợt 6 từ ngày 24-27/5/2024.