Gợi ý đáp án nghị luận xã hội

Giải thích:

Ý thơ trong khổ kết bài thơ "Quê biển" thể hiện niềm hi vọng, lạc quan của người dân quê biển. Dù cuộc sống nhọc nhằn, gian khổ nhưng họ vẫn tin tưởng, ước vọng vào tương lai tươi sáng. Con người vẫn cần mẫn lao động, yêu thương và gắn bó với quê hương.

Yêu thương là tình cảm yêu mến, quan tâm, chia sẻ, thấu hiểu. Hi vọng là niềm mong mỏi, tin tưởng vào những điều tốt đẹp sẽ đến trong tương lai. Bão giông là hiện tượng thiên tai nhưng cũng gợi liên tưởng đến những khó khăn, gian khổ trong cuộc sống.

Vấn đề nghị luận: giá trị của tình yêu thương và niềm hi vọng trên hành trình con người vượt qua những khó khăn, nghịch cảnh trong cuộc sống. Đặc biệt, vấn đề có ý nghĩa khi thời gian gần đây, đồng bào ta nhiều địa phương đang phải gồng mình chống chọi và cả nước đang nỗ lực khắc phục hậu quả nặng nề do thiên tai bão lụt gây ra.

Bàn luận giá trị của yêu thương trên hành trình vượt qua bão giông:

Yêu thương giúp con người được sẻ chia, xoa dịu nỗi đau, mất mát; nâng đỡ tâm hồn, tạo thành điểm tựa giúp con người vượt qua thử thách.

Yêu thương tạo nên sự gắn kết giữa con người với con người, tạo thành sức mạnh, nguồn lực to lớn giúp con người vượt qua khó khăn. Yêu thương khơi dậy, lan tỏa những giá trị tốt đẹp như đức hi sinh, lòng dũng cảm,... giúp con người vượt qua bão giông.

Giá trị của hi vọng trên hành trình vượt qua bão giông: Hi vọng đem lại sức mạnh tinh thần giúp con người có bản lĩnh vững vàng đối diện, vượt qua khó khăn, thử thách.

Hi vọng tiếp thêm động lực, niềm tin tưởng, lạc quan giúp con người hướng về tương lai. Hi vọng giúp con người không ngừng cố gắng, phát huy mọi khả năng để chống chọi, đương đầu với hoàn cảnh.

Mở rộng:

Yêu thương và hi vọng đều cần thiết, bổ sung cho nhau để tạo nên những giá trị tốt đẹp giúp con người vượt qua khó khăn. Nếu chỉ có yêu thương mà thiếu đi hi vọng, con người không đủ niềm tin để hướng tới tương lai. Nếu chỉ có hi vọng mà không có yêu thương, con người không đủ sức mạnh để vượt qua thực tại khắc nghiệt.

Yêu thương và hi vọng cần gắn liền với lí trí và hành động; giá trị của yêu thương và hi vọng không bị lợi dụng và không xa rời thực tế.

Không chỉ cần yêu thương, hi vọng, con người còn cần những yếu tố khác để vượt qua bão giông. Không chỉ dựa vào sức mạnh tinh thần, con người cần trau dồi kiến thức, kĩ năng, thể chất... để hoàn thiện bản thân, sẵn sàng đối diện, vượt qua thử thách trong cuộc sống.

Bài học nhận thức, hành động:

Nhận thức được giá trị tích cực của yêu thương và hi vọng trên hành trình vượt qua bão giông. Sẵn sàng sẻ chia, giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, sống có trách nhiệm với quê hương, cộng đồng.

Rèn luyện bản lĩnh, có cái nhìn tích cực về cuộc sống, không nản lòng trước khó khăn. Phê phán lối sống vô cảm, ích kỉ, bi quan.

Gợi ý nghị luận văn học

Giải thích:

Nhiều sắc thái của ngôn ngữ là sự phong phú, đa dạng trong cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh, nhịp điệu, biện pháp tu từ, thể thơ, sự phá vỡ cấu trúc ngữ pháp thông thường.

Tiếng nói thâm sâu và sinh động của cuộc sống: sự thể hiện đời sống ở cả bề rộng và bề sâu, vừa chân thực, sống động vừa chiêm nghiệm, triết lí.

Ý kiến đề cập đến đặc trưng về nội dung và hình thức của thơ ca, đặt ra yêu cầu đối với ngôn ngữ thơ: luôn tìm tòi và sáng tạo nhiều sắc thái để thể hiện chiều sâu và sự sống động của hiện thực, tâm hồn.

Bàn luận:

Ngôn ngữ giữ một vị trí đặc biệt quan trọng trong thơ, là chất liệu để thể hiện cảm xúc, tư tưởng của người nghệ sĩ. Ngôn ngữ thơ có đặc trưng riêng: giàu hình ảnh, nhạc điệu, hàm súc, tinh tế. Quá trình sáng tạo ngôn ngữ thơ đòi hỏi sự tìm tòi, sáng tạo nhiều hình thức biểu đạt mới mẻ để tạo ra những liên tưởng thú vị, bất ngờ.

Thơ ca có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với hiện thực đời sống. Thơ trước hết là cuộc đời sau mới là nghệ thuật. Thơ bắt nguồn từ những rung động mãnh liệt, chứa đựng tư tưởng, tình cảm của người nghệ sĩ trước cuộc đời. Hiện thực trong thơ vừa là hiện thực phong phú của đời sống vừa là hiện thực bề sâu của tâm hồn. Khác với văn xuôi, thơ không chỉ phản ánh sự sinh động bề ngoài mà còn thể hiện được tiếng nói thâm sâu của cuộc sống.

Nội dung và hình thức nghệ thuật luôn có mối quan hệ chặt chẽ. Vì vậy, bất cứ sự sáng tạo ngôn ngữ nào trong thơ đều để truyền tải, tái hiện cuộc sống sinh động, tinh tế, sâu sắc.

Phân tích bài thơ "Quê biển" của tác giả Nguyễn Doãn Việt:

Sắc thái ngôn ngữ đa dạng, được tổ chức ở các dạng thức khác nhau: Thể thơ tự do, nhịp điệu thơ linh hoạt. Ngôn ngữ vừa giản dị, gần gũi vừa giàu sức gợi. Hình ảnh độc đáo, giàu tính biểu tượng. Sử dụng đa dạng biện pháp tu từ: nhân hóa, điệp, so sánh,...

Tiếng nói thâm sâu và sinh động của cuộc sống: Bài thơ tái hiện sinh động hình ảnh thiên nhiên và con người vùng quê biển nghèo khó, lam lũ nhưng bình dị, giàu sức sống.

Bài thơ còn là những cảm xúc chân thành, chiêm nghiệm sâu sắc về số phận, cuộc đời của những người dân quê biển; sự gắn bó máu thịt giữa con người và tự nhiên; tình yêu tha thiết, bền chặt với mảnh đất mình sinh ra; lẽ sống thủy chung với cội nguồn sinh dưỡng; khát vọng cháy bỏng, niềm tin bền bỉ vào sự hồi sinh của quê hương.

Bài thơ đánh thức những tình cảm thẳm sâu trong độc giả, nuôi dưỡng niềm tự hào và thôi thúc mỗi người cống hiến cho quê hương.

Đánh giá, mở rộng:

Đánh giá về nội dung và nghệ thuật của bài thơ Quê biển của tác giả Nguyễn Doãn Việt. Đánh giá về tính đúng đắn, sâu sắc của nhận định của Hà Minh Đức.

Nhận định đã đặt ra yêu cầu đối với nghệ sĩ và độc giả: Người nghệ sĩ phải gắn bó với hiện thực, cảm nhận đời sống ở bề sâu, bề xa đồng thời phải trau dồi về tài năng để đem đến những phát hiện mới về nội dung và nghệ thuật.

Bên cạnh đó, mỗi độc giả cũng phải mở lòng mình để cảm nhận cái hay, cái đẹp của tác phẩm, là người đồng sáng tạo với tác giả. Qua tác phẩm, người đọc nắm bắt được hiện thực đời sống đồng thời khám phá thế giới tâm hồn nhà văn, tri âm cùng những nỗi niềm tâm tư của người viết.