Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn Thanh Hóa: Giá trị của nước mắt

Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa vừa tổ chức kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh, trong đó đề thi môn Ngữ văn gợi mở nhiều tranh biện thú vị cho phụ huynh và học sinh. 

Phần tạo lập văn bản (nghị luận xã hội) yêu cầu thí sinh viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ về giá trị của những giọt nước mắt đối với tâm hồn con người được gợi ra từ bài thơ "lệ" của Nguyễn Thế Hoàng Linh. 

Mỗi giọt nước mắt đều có những ý nghĩa riêng 

Nước mắt là một biểu hiện cụ thể của cao trào cảm xúc trong con người trước những vui buồn, khổ đau, hạnh phúc. Nước mắt có giá trị to lớn đối với tâm hồn con người: Thanh lọc tâm hồn con người giúp giải tỏa những áp lực, căng thẳng, những đau khổ, mất mát khi con người không thể chịu đựng; hoặc là những giọt nước mắt của sự ăn năn, hối cải vì những lỗi lầm.

Bộc lộ niềm vui, niềm hạnh phúc, sự hân hoan của tâm hồn con người trước những thành công có giá trị đối với bản thân. Giọt nước mắt chia sẻ tình cảm cùng nhân thế. Vượt qua những giọt nước mắt của khổ đau, mất mát. Con người trở nên mạnh mẽ và trưởng thành, biết trân quý những cống hiến, hy sinh và những vẻ đẹp của cuộc đời.

Nước mắt chỉ nên là những khoảnh khắc trong đời sống tâm hồn con người. Không nên để nước mắt biến ta thành kẻ yếu đuối, dễ gục ngã trước những thử thách của cuộc sống.

Nhiều ngạn ngữ về nước mắt như: 

"Có ít nhiều sự thoải mái trong cơn khóc" (Ovid). 

"Ai cũng hiểu nước mắt chảy ra thì đắng ngắt, nhưng nếu không chảy ra được thì còn cay đắng hơn" (ngạn ngữ Pháp). 

"Lời nói để khóc và nước mắt để nói" (Colley). 

"Cái duy nhất còn lại cho tôi ở trên đời/ Chính là những lúc đã đôi lần nhỏ lệ" (Alfred de Musset). 

"Giọt lệ chính là ngôn ngữ cao quý của đôi mắt" (Robert Herric).

Gợi ý tạo văn bản: Giá trị của nước mắt

Một nhà văn đã từng nói, "nếu bạn chưa từng khóc, đôi mắt bạn sẽ không thể đẹp" như một cách để khẳng định cuộc sống cần lắm những giọt nước mắt. 

Nước mắt là một trong những biểu hiện của trạng thái cảm xúc, thể hiện sự xúc động cao độ không thể kiềm chế. Những giọt nước mắt còn là chiếc cầu nối tình người với nhau. 

Đứng trước một mảnh đời bất hạnh, ta bật khóc, đó là nước mắt lòng người. Ngày đứa con chào đời, cha mẹ bật khóc, đó là nước mắt hạnh phúc. Trong cuộc sống, nước mắt rất cần thiết để sưởi ấm trái tim và lan tỏa yêu thương. Nếu ví nụ cười như viên thạch anh tím mang đến năng lượng tích cực thì nước mắt hẳn là món quà từ biển cả chữa lành những vết xước tâm hồn. 

Khi cô đơn, con người có thể khóc như một cách để giải tỏa căng thẳng và quên đi những mệt nhọc. Có nhiều người lầm tưởng rằng nước mắt là biểu hiện của sự hèn nhát nhưng thực tế đôi khi con người ta khóc để đánh dấu những sai lầm và vực dậy thay đổi bản thân. 

Đã biết bao lần ta bắt gặp giọt nước mắt hạnh phúc trong cuộc đời, đó là khi hàng triệu đồng bào ta rơi lệ trước chiến thắng đội tuyển bóng đá U23 Việt Nam thi đấu tại Thường Châu; là khi đội tuyển quốc gia Robocon mang vinh quang về cho nước nhà khi thi đấu quốc tế; là khi trí tuệ của Việt Nam toả sáng ở nhiều cuộc thi Toán, Vật lý, Hoá học, Tin học... quốc tế. 

Nụ cười có thể giả tạo nhưng nước mắt thì khó vô cùng. Bởi lẽ nước mắt là thanh âm từ trái tim, chúng ta đừng nên đè nén những cảm xúc chân thực, đừng cảm thấy xấu hổ khi bật khóc. Hãy nhớ rằng đè nén những giọt nước mắt chỉ làm bản thân ta thêm tổn thương và khiến lòng người thêm lạnh băng.