Công tác điều hành giá phải theo sát diễn biến thị trường trong dịp cuối năm 2023

Diễn biến giá cả hàng hóa sát với kịch bản điều hành giá

Dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, các đại biểu đã thảo luận, trao đổi về các vấn đề liên quan tới công tác điều hành giá trong 7 tháng đầu năm và các tháng còn lại của 2023. 

Theo đó, thị trường hàng hóa thế giới trong nửa đầu 2023 chịu tác động đan xen bởi nhiều yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội. Các nền kinh tế lớn đối mặt với tăng trưởng thấp, trong khi tiêu dùng còn yếu, hàng rào bảo hộ có xu hướng gia tăng, áp lực nợ công, nợ xấu của doanh nghiệp, rủi ro trên các thị trường tài chính tiền tệ, bất động sản vẫn còn cao tại một số quốc gia… thêm vào đó là xuất hiện một số rủi ro, thách thức mới về an ninh lương thực toàn cầu, tình trạng thời tiết cực đoan diễn ra ở nhiều nơi, hạn hán kéo dài trong phạm vi rộng, bão lũ, thiên tai diễn ra tại nhiều quốc gia đã ảnh hưởng tới mặt bằng giá cả trong nước.

Trong nước, các mặt hàng về cơ bản ổn định do thời tiết thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp nên nguồn cung lương thực, rau, quả dồi dào, giá mặt hàng nông sản không có biến động lớn. Giá thịt lợn có xu hướng giảm trong 3 tháng đầu năm do sức tiêu thụ chậm sau đó giá tăng trở lại từ tháng 5 do nhu cầu tiêu dùng tăng vào mùa du lịch.

Giá một số mặt hàng nhóm nhiên liệu năng lượng như xăng dầu, khí hóa lỏng trong nước có diễn biến tăng, giảm đan xen do tác động của giá thế giới, nhưng bình quân chung vẫn giảm mạnh so cùng kỳ năm trước.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tháng 7/2023, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 0,45% so với tháng trước. So với tháng 12/2022, CPI tháng Bảy tăng 1,13% và so với cùng kỳ năm trước tăng 2,06%. Bình quân 7 tháng năm 2023, CPI tăng 3,12% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 4,65%. Chỉ số giá vàng tháng 7/2023 giảm 0,03% so với tháng trước; tăng 3,27% so với tháng 12/2022; tăng 3,39% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 7 tháng năm 2023 tăng 1,06%. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 7/2023 tăng 0,53% so với tháng trước; giảm 1,71% so với tháng 12/2022; tăng 1,04% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 7 tháng năm 2023 tăng 2,39%.

Nhìn chung, những tháng đầu năm, thị trường các mặt hàng thiết yếu không có biến động bất thường, nguồn cung được bảo đảm, giá cả hàng hóa cơ bản ổn định, diễn biến theo đúng với kịch bản điều hành giá của Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ đã đề ra. Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, dự báo từ nay đến cuối năm vẫn còn một số yếu tố khác gây áp lực lên mặt bằng giá. Cụ thể, như: Lương cơ bản tăng từ ngày 1/7/2023; dịch vụ du lịch trong năm 2023 có xu hướng phục hồi trở lại sau khi dịch bệnh được kiểm soát; giá một số mặt hàng vật liệu xây dựng như cát, đá xây dựng dự báo có thể tăng vào cuối năm 2023 do nhu cầu triển khai các dự án giao thông trọng điểm, tập trung tại 3 điểm: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đồng bằng sông Cửu Long.

Tập trung các chính sách điều hành giá nhằm ổn định thị trường cuối năm

Trao đổi tại cuộc họp, đại diện các Bộ, ngành đều thống nhất cho rằng trong những tháng đầu năm nguồn cung các hàng hóa thiết yếu được đảm bảo, giá cả cơ bản ổn định, diễn biến đúng với kịch bản điều hành giá cả Ban Chỉ đạo điều hành giá đã đề ra;… Do đó, dư địa điều hành giá "dễ thở hơn", đủ điều kiện để có thể xem xét lộ trình điều chỉnh các mặt hàng, dịch vụ nhà nước quản lý theo lộ trình thị trường vào thời điểm thích hợp để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu, đồng thời bảo đảm sự đồng thuận xã hội, giảm bớt áp lực sang các năm tiếp theo.

Dự báo CPI bình quân năm 2023, các cơ quan dự báo mức tăng trong khoảng từ 3,2-3,75%. Trong đó, Bộ Tài chính đưa ra mức tăng từ 3,2 - 3,7%. Tổng cục Thống kê dự báo CPI bình quân từ 3% - 3,5%, Ngân hàng nhà nước Việt Nam dự báo lạm phát bình quân năm 2023 tăng khoảng 3,7% (cộng trừ 0,5%).

Về dư địa kiểm soát lạm phát, theo ước tính của Bộ Tài chính, nếu giả định CPI các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước thì trong 5 tháng còn lại, CPI mỗi tháng còn dư địa tăng 1,61% để đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát bình quân năm 2023 khoảng 4,5%.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá cao những kết quả đã đạt được cũng như sự nỗ lực của các bộ ngành, địa phương trong việc triển khai các biện pháp điều hành giá thời gian qua.

Theo Phó Thủ tướng, mặc dù còn dư địa, nhưng việc điều chỉnh giá một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu vẫn cần phải hết sức thận trọng. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị các bộ ngành, địa phương tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, bám sát các kịch bản đã đề ra, thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, chủ động theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả, lạm phát trên thế giới, kịp thời cảnh báo các nguy cơ gây lạm phát trong nước; thực hiện hiệu quả và linh hoạt vai trò điều tiết, bình ổn giá các mặt hàng nhà nước quản lý.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đặc biệt lưu ý các bộ, ngành trong điều hành phải theo dõi sát diễn biến giá cả, cung cầu các mặt hàng thiết yếu của người dân như lương thực, thực phẩm, các dịch vụ tiêu dùng cơ bản, tránh để tăng giá ảnh hưởng tới đời sống của người dân.

Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền để hạn chế những thông tin thất thiệt gây tâm lý hoang mang cho người tiêu dùng; chủ động tuyên truyền về công tác điều hành giá của Chính phủ, Ban Chỉ đạo điều hành giá, nhất là các mặt hàng thiết yếu phục vụ người dân; thực hiện công khai minh bạch thông tin về giá để kiểm soát lạm phát kỳ vọng và tạo sự đồng thuận trong dư luận.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ, rà soát tham số đầu vào của một số mặt hàng thuộc danh mục Nhà nước định giá để đánh giá bối cảnh, tác động, mức độ và liều lượng điều chỉnh phù hợp để cập nhật kịch bản lạm phát làm cơ sở điều hành giá đảm bảo kiểm soát lạm phát cả năm.