Chủ động phòng ngừa nghiện game cho trẻ em dịp nghỉ hè

Game online đã trở thành một hình thức giải trí phổ biến, đặc biệt đối với trẻ em. Với đồ họa sinh động, nội dung đa dạng và sự cải tiến liên tục, game online luôn có sức hấp dẫn với giới trẻ. Chơi game mang lại nhiều lợi ích như giải trí, thư giãn, rèn luyện trí tuệ... Tuy nhiên, khi việc chơi game trở nên quá mức dẫn đến nghiện game sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là đối với lứa tuổi học sinh.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có tới 70-80% số trẻ em từ 10-15 tuổi thích game online, trong đó, tỷ lệ trẻ bị nghiện game chiếm khoảng 10-15%.

Nghiện game online là một rối loạn tâm thần đặc trưng, khiến người chơi không thể kiểm soát cảm giác thích thú và dành nhiều thời gian cho game hơn các hoạt động và sở thích khác bất chấp những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra, gây ảnh hưởng đáng kể đối với cuộc sống của họ.

Lý do dẫn đến nghiện game

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (HCDC), yếu tố tâm lý đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nên nghiện game. Những người nghiện game tìm thấy ở các trò chơi những điều mới mẻ, hấp dẫn, mang đến cho họ cảm giác thích thú, dễ chịu hơn so với cuộc sống thực tại. Ánh sáng, màu sắc, âm thanh và nội dung của game có sức cuốn hút mãnh liệt, khiến họ dần dần dành nhiều thời gian và tâm trí cho nó hơn bất kỳ điều gì khác.

Não bộ cũng đóng góp một phần vào việc hình thành nên nghiện game. Khi chơi game, não bộ sẽ giải phóng dopamine và endorphin, tạo cảm giác hưng phấn và khoái cảm. Điều này khiến người chơi muốn tiếp tục chơi game để được trải nghiệm những cảm giác tích cực đó.

Nghiên cứu cho thấy, ở những người nghiện game, nồng độ serotonin - một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng - sẽ bị sụt giảm đáng kể. Sự sụt giảm này tương tự như ở những người mắc bệnh trầm cảm, dẫn đến các triệu chứng như lo âu, buồn bã, mất hứng thú với các hoạt động khác.

Một số vấn đề sức khỏe và ảnh hưởng xã hội thường gặp khi trẻ bị rối loạn nghiện game

Trẻ nghiện game có thể gặp các vấn đề về thị lực và cơ xương khớp như: Khô mắt, đỏ mắt, đau lưng, đau tay, đau cổ do phải ngồi quá lâu ở một tư thế. Đau đầu do tập trung chơi và phải nhìn vào màn hình quá lâu; rối loạn giấc ngủ như thiếu ngủ gây mệt mỏi, dễ cáu gắt. Thiếu vận động thể lực, chế độ ăn uống không lành mạnh hay các vấn đề về tâm lý như dễ kích động, trầm cảm, lo âu.

Bên cạnh đó là những ảnh hưởng về mặt xã hội như: Ít tham gia vào hoạt động xã hội, hạn chế giao tiếp với người xung quanh, lâu dần dẫn đến bị cô lập và cảm thấy cô đơn, mất bạn bè. Kết quả học tập giảm sút. Nghiêm trọng hơn, để có tiền chơi game, một số trẻ còn có hành vi trộm cắp, cướp giật tài sản thậm chí tước đoạt tính mạng của người khác.

5 biện pháp gia đình cần làm để chủ động phòng ngừa trẻ nghiện game

Nghiện game không khó để phòng tránh, nhưng khi trẻ đã nghiện thì rất khó để giáo dục tâm lý và hành vi. Vì vậy, phụ huynh nên có những can thiệp kịp thời cũng như chủ động phòng ngừa việc trẻ nghiện game online. Gia đình có thể thực hiện các biện pháp sau:

Chủ động trao đổi với trẻ về hậu quả của nghiện game: Cha mẹ cần giúp trẻ hiểu được những tác hại của nghiện game, hỗ trợ trẻ điều chỉnh hành vi ngay từ khi trẻ có dấu hiệu nghiện chơi game. Tuy nhiên, không nên quá cấm cản trẻ, vì càng cấm trẻ lại càng muốn khám phá nhiều hơn, khao khát được chơi game hơn.

Dành nhiều thời gian ở bên cạnh trẻ: Nhiều phụ huynh đôi khi quá bận rộn với công việc hàng ngày dẫn đến lơ là, thiếu quan tâm trẻ khiến cho trẻ dành thời gian vào game, hoặc khi trẻ đã có dấu hiệu nghiện game nhưng phụ huynh không nhận thấy để can thiệp kịp thời. Vì vậy, phụ huynh cần dành nhiều thời gian cho trẻ để có thể kiểm soát thời gian chơi game và hiểu hơn về tâm lý và mong muốn của trẻ.

Tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ: Phụ huynh nên chủ động cùng trẻ tham gia các trò chơi vận động ngoài trời hoặc chơi các môn thể thao phù hợp với lứa tuổi như bơi lội, đá bóng, chạy bộ… để hạn chế thời gian chơi game của trẻ và giúp trẻ quên dần cảm giác thích thú khi chơi game.

Khuyến khích trẻ phát triển năng khiếu: Ngoài việc học ở trường, cha mẹ cũng cần khuyến khích trẻ phát triển năng khiếu như thể dục thể thao, âm nhạc, mỹ thuật, làm đồ thủ công… Các hoạt động này giúp trẻ phát triển năng khiếu của bản thân và có khoảng thời gian giải trí, vui chơi lành mạnh thay vì chìm đắm trong các trò chơi trực tuyến.

Nhờ sự hỗ trợ điều trị từ các chuyên gia, nhân viên y tế: Phụ huynh có thể đưa trẻ đến cơ sở y tế để được đánh giá tình trạng và tư vấn cách điều trị phù hợp. Khi thấy trẻ có biểu hiện bất thường, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám ngay để trẻ được thăm khám và điều trị kịp thời.