Chính phủ chỉ ra nguyên nhân chi phí vận chuyển hàng hoá Bắc - Nam gấp đôi vận chuyển sang Mỹ

Đại biểu Quốc hội Đinh Ngọc Minh (đoàn đại biểu Cà Mau) nhận định, hiện nay, chi phí vận chuyển hàng hóa của Việt Nam quá lớn (nguyên nhân chính là do chi phí vận tải lớn chiếm khoảng 60%) gấp đôi so với trung bình của thế giới, EU và Mỹ. Chi phí vận chuyển Bắc - Nam của một container hàng hết khoảng 2000 USD, trong khi chuyển một container hàng từ Việt Nam sang Mỹ chỉ hết 1000 USD.

Vì vậy, Chính phủ cần có giải pháp giảm chi phí vận chuyển logistics cho doanh nghiệp bằng cách giảm chi phí vận tải, chi phí thủ tục hành chính và giảm chi phí không chính thức. Việt Nam nên học tập kinh nghiệm của các nước phát triển, làm đường sắt chở hàng kết hợp chở hành khách nhằm sinh lời và giảm chi phí vận chuyển cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, đại biểu Quốc hội Đinh Ngọc Minh đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội sớm triển khai 2 đoạn tuyến đường sắt Lạch Huyện - Yên Viên - Lào Cai và Vũng Tàu - Đồng Nai trong Quy hoạch đường sắt theo Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ; kiến nghị Quốc hội tăng đầu tư công cho 2 tuyến đường sắt này.

Có thể so sánh quy đổi chi phí vận chuyển hàng hoá nội địa Bắc - Nam với nước ngoài?

Trước đề xuất trên, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, chi phí vận chuyển trung bình của Việt Nam ở mức 16,8-17% GDP vẫn còn khá cao so với mức bình quân chung của thế giới (hiện khoảng 10,6%). 

Chi phí này đã cơ bản tiệm cận mục tiêu của Chính phủ đề ra tại Quyết định số 200/QĐ-TTg ngày 14/2/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ vận chuyển Việt Nam đến năm 2025, với mục tiêu chi phí vận chuyển giảm tương đương 16%-20% GDP.

Về chi phí vận chuyển Bắc - Nam của một container hàng hoá hết khoảng 2000 USD, trong khi chuyển một container hàng từ Việt Nam sang Mỹ chỉ hết 1000 USD, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ ra rằng, chi phí vận chuyển Bắc - Nam của một container hàng 20 feet như đại biểu đưa ra (2.000 USD) tương ứng với phương thức vận chuyển bằng đường bộ. 

Tuy nhiên, tùy theo mặt hàng chuyên chở, nhu cầu của chủ hàng về thời gian và điều kiện vận chuyển, các doanh nghiệp có thể lựa chọn các phương thức vận tải khác như đường sắt, đường biển với mức chi phí chỉ tương đương 50%-70% của đường bộ (tùy thuộc vào điều kiện xếp dỡ). 

Ví dụ: Hiện nay chi phí vận chuyển Bắc - Nam của một container hàng theo đường biển, chiều từ Hải Phòng - Thành phố Hồ Chí Minh đang dao động khoảng 9,2-9,5 triệu đồng/container hàng loại 20 feet và khoảng 12 triệu đồng/công hàng loại 40feet. Ở chiều ngược lại Thành phố Hồ Chí Minh - Hải Phòng, chi phí vận chuyển Bắc - Nam có giá cước khoảng 6-8 triệu đồng/container hàng loại 20 feet và 9-10 triệu đồng/container hàng loại 40 feet.

Đối với vận tải biển quốc tế, việc xác định giá cước phụ thuộc thời vụ, điều kiện vận chuyển. Hiện nay, giá cước vận tải đường biển một container hàng loại 40 feet đi Mỹ khoảng 2.000-2.500 USD, trong khi vào giai đoạn dịch COVID-19, mức cước này có thể lên đến 20.000 USD. 

Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Bộ Công Thương và các bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp liên quan tập trung phát triển cơ sở hạ tầng giao thông hiện đại, đồng bộ, đầu tư phát triển các trung tâm vận chuyển, cảng cạn để đẩy mạnh vận tải đa phương thức.

Đồng thời tiếp tục rà soát, điều chỉnh chính sách liên quan đến giá, phí vận tải (phí sử dụng đường bộ, hạ tầng cảng biển, lệ phí ra vào cảng biển...), phân cấp, phân quyền cho địa phương trong hoạt động đầu tư, khai thác hạ tầng nhằm tiếp tục kéo giảm tỉ lệ chi phí vận chuyển.