Chật vật thi vào lớp 10 chuyên, lớp đại học chất lượng cao rồi văn bằng đều có giá trị như nhau?

Các địa phương đang có kế hoạch tổ chức kỳ thi vào lớp 10 đối với khối trường trung học phổ thông chuyên, không chuyên.

Nhiều trường đại học cũng đã công bố kế hoạch tuyển sinh cho năm 2023. Có trường xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Có trường kết hợp thêm phần thi đánh giá năng lực. Có trường kết hợp giữa điểm thi tốt nghiệp và học bạ.

Đặc biệt, đã có tới 167 trường đại học thông báo xét tuyển đại học bằng hình thức xét học bạ.

Chính vì thế, những học sinh muốn thi vào lớp 10 trung học phổ thông chuyên; những trường đại học có thương hiệu, những lớp chất lượng cao thì chắc chắn phải có năng lực học tập tốt, phải vất vả hơn rất nhiều những bạn còn lại mới có thể đạt được nguyện vọng.

Tuy nhiên, nhiều học sinh học cầm chừng, thậm chí học chơi chơi vẫn có được những tấm bằng tương tự và tương lai cũng chưa đoán định được điều gì.

Các loại văn bằng, học bạ (kết quả học tập) hiện nay có giá trị ngang nhau

Trong các kỳ thi hiện nay của các cấp học phổ thông, kỳ thi vào lớp 10 ở các địa phương đang là kỳ thi khốc liệt nhất. Học sinh lớp 9 học ngày, học đêm. Học sinh học chính khóa, học thêm triền miên nhưng điều này không có nghĩa là các em sẽ thi đỗ vào lớp 10.

Nhiều học sinh ở một số địa phương có học lực khá thực sự cũng chưa chắc sẽ đỗ khi thi vào lớp 10.

Theo số liệu tuyển sinh của kỳ thi vào lớp 10 ở Hà Nội năm 2022 vừa qua, nhiều trường Trung học phổ thông có mức điểm chuẩn trên 40 điểm (Văn, Toán nhân 2).

Đó là: Trung học phổ thông Chu Văn An: 43,25 điểm; Trung học phổ thông Yên Hòa: 42,25 điểm; Trung học phổ thông Phan Đình Phùng: 42 điểm; Trung học phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai 41,75 điểm; Trung học phổ thông Lê Quý Đôn - Hà Đông 41,75 điểm; Trung học phổ thông Việt Đức 41,75 điểm; Trung học phổ thông Nguyễn Gia Thiều 41,75 điểm; Trung học phổ thông Thăng Long 41,5 điểm,...

Vì thế, nhiều thí sinh đạt mức điểm giỏi là 8 điểm/môn vẫn có thể trượt như thường. Nhưng, kỳ tuyển sinh 10 mà đạt bình quân 8,0-8,5 điểm/môn thi phải nói là các học sinh đã rất giỏi vì đề tuyển sinh có tính phân hóa cao và chấm thi rất sát.

Năm 2023, Thành phố Hà Nội chỉ lấy tỉ lệ 55,7% vào các trường công lập nên điểm chuẩn của các trường có lẽ vẫn rất cao

Nghịch lý ở chỗ, nhiều thí sinh vào các trường điểm chuẩn thấp. Thậm chí các em vào các trung tâm giáo dục thường xuyên thì sau 3 năm học chưa hẳn các em này đã thua thiệt. Vì rất nhiều trường đại học hiện nay xét học bạ mà càng trường tầm trung thì điểm học bạ lại cao hơn nhiều trường điểm, trường có tiếng tăm. Vì thế, việc lựa chọn 1 trường đại học để học sau này không phải là khó khăn với học sinh lớp 12 cho dù là học hệ nào, trường nào.

Các trường đại học không quy định chỉ tuyển trường phổ thông trung học mà hệ phổ thông nào cũng vậy. Thậm chí, hệ bổ túc văn hóa cũng đều giống nhau và điểm chuẩn xét đại học cũng đều xét từ trên xuống.

Vì vậy, các trường đại học hiện nay hầu như đã bỏ ghi hình thức đào tạo trên văn bằng. Nghĩa là không ghi hình thức đào tạo khi cấp bằng cử nhân. Như vậy, giáo dục đại học không còn phân biệt bằng cấp giữa các hình thức đào tạo. Do đó, từ 1/7/2019, bằng đại học chính quy hay tại chức, từ xa, liên thông đều có giá trị ngang nhau.

Quy định này nhằm tạo điều kiện cho sinh viên theo học các hình thức đào tạo khác nhau khi tốt nghiệp đại học có cơ hội ngang nhau trong việc công nhận văn bằng, tuyển dụng lao động.

Thực tế cũng cho thấy khi đi làm bây giờ, chẳng mấy ai quan tâm đến chuyện người lao động tốt nghiệp trường đại học nào, quan trọng là năng suất lao động, hiệu quả công việc mà thôi.

Đỗ trường chuyên, trường đại học nổi tiếng là tốt, không đỗ được cũng chẳng sao

Thực tế cho thấy, nhiều phụ huynh luôn muốn con phải vào được trường nổi tiếng, trường chất lượng cao nên họ đầu tư rất lớn cho con trong quá trình học tập. Vì thế, ngoài chuyện tốn kém về tiền bạc cho con em mình học thêm nhiều năm trời thì áp lực học tập của học trò cũng rất lớn.

Điều đó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, mà còn hạn chế tiếp nhận nhiều kĩ năng cần thiết khác khi suốt ngày chỉ có học và học.

Thực ra, tâm lý chung của phụ huynh ai mà chẳng muốn con mình xuất sắc, và nếu đạt được xuất sắc toàn diện sẽ rất tốt. Nhưng, có lẽ cũng đã đến lúc phụ huynh cũng cần thay đổi quan điểm, cách nhìn về chuyện học hành ngày nay.

Việc lựa chọn thi vào một trường vừa sức với học lực của con em mình sẽ tốt hơn rất nhiều những trường vượt quá sức lực của học trò. Môi trường học tập rất quan trọng. Mỗi con người không chỉ thụ động nhồi nhét kiến thức mà cần trau dồi thêm các kĩ năng cần thiết.

Đặc biệt là ai cũng cần có bạn bè cho sau này, cho việc phát triển cảm xúc, tinh thần, kí ức...

Việc học tập ở nhà trường rất quan trọng nhưng không phải là tất cả. Việc học sinh học ở trường nào, tốt nghiệp bằng loại gì cũng quan trọng nhưng quan trọng hơn là sau khi ra trường có vốn sống, kĩ năng làm việc như thế nào còn quan trọng nhiều hơn. Sự thành đạt của mỗi con người không chỉ đánh giá vào kết quả học tập phổ thông hay tấm bằng đại học.

Trí tuệ thông thái, cảm xúc nhạy bén, nhân cách chính trực... quá nhiều yếu tố cần có cho tương lai sau này đặt trên vai các học sinh.

Ngày nay, việc làm không khan hiếm như trước đây. Thị trường việc làm mở ra và các doanh nghiệp, cơ quan nào cũng cần người lao động có năng lực cùng nhiều kĩ năng, phẩm chất khác nhau. Hơn nữa, các loại hình đào tạo bây giờ cũng không còn nặng nề như trước. Vì thế, điều quan trọng là phụ huynh định hướng phù hợp, gần gũi bên con và điều quan trọng là tạo cho con em mình một môi trường sống, học tập thoái mái, lành mạnh chứ không nên ép buộc con học tập bằng mọi giá.

Thực tế cho thấy không phải ai học trường chuyên, lớp chọn, hay trường đại học nổi tiếng cũng đều thành đạt và sự vinh quang ấy sẽ đi cùng người hết cả cuộc đời.