Biến đổi khí hậu tác động đến sức khoẻ con người nghiêm trọng thế nào?

Con người giờ đây đang phải trả giá cho những hành động hủy hoại môi trường của mình. Sức khoẻ con người đang ngày càng bị đe doạ. Biến đổi khí hậu là một trong những mối nguy lớn nhất tới sức khoẻ con người trong lịch sử, đáng sợ hơn nhiều so với virus và các loại dịch bệnh.

Một bài viết trên euronews đã liệt kê 10 tác động của biến đổi khí hậu tới cơ thể con người.

1. Nhiệt độ cao gây ảnh hưởng đến tim mạch

Nhiệt độ cao kỷ lục đang xảy ra thường xuyên hơn trên khắp thế giới. Có thể thấy mức nhiệt toàn cầu đã tăng hơn 1,5 độ C so với 20 năm trước. Chúng ta ngày càng được nghe nhiều thông tin hơn về các trận nắng nóng, các đợt hoả hoạn do khí hậu khô nóng. Nhiệt độ cao cực đoạn đã cướp đi sinh mạng của khoảng 5 triệu người mỗi năm.

Những người còn sống cũng sẽ phải đối mặt với những hậu quả do nhiệt độ cao kỷ lục gây ra cho cuộc sống hàng ngày của mình.

Nhiệt độ càng cao thì sức ép lên tim mạch càng lớn. Trái tim cần phải hoạt động mạnh hơn, nhanh hơn để tăng lượng máu tuần hoàn, nhằm hạ nhiệt cho cơ thể. Những người có bệnh tim, hoặc tim yếu thường rất có nguy cơ bị truỵ tim, sốc nhiệt do các cơ quan nội tạng thường gặp khó khăn khi hoạt động trong trạng thái áp lực như vậy.

2. Ảnh hưởng đến giấc ngủ

Một nghiên cứu năm 2022 do Kelton Minor - chuyên gia Trung tâm Khoa học dữ liệu xã hội thuộc Đại học Copenhagen, cho biết, nhiệt độ tăng cao do biến đổi khí hậu có thể làm giảm đáng kể thời gian ngủ của mỗi người.

Thông tin thu thập được từ thiết bị theo dõi giấc ngủ đeo tay của 47.000 người thuộc 68 quốc gia.

Ông cho biết, ngủ là cách cơ thể chúng ta phục hồi. Giấc ngủ không chỉ quan trọng cho sức khoẻ thể chất, mà còn cho cả sức khoẻ tâm thần của con người.

Tuy nhiên, khi theo dõi giấc ngủ của những người tham gia khảo sát, ông nhận thấy trời càng nóng thì giấc ngủ của mọi người càng ngắn lại. Nếu tình trạng này cứ liên tục kéo dài thì cuối cùng sẽ gây tác động tiêu cực tới sức khoẻ của con người.

3. Các vấn đề về hệ hô hấp

Ozone là loại khí thường được thấy ở các tầng không khí phía trên của trái đất, đây là một lớp bảo vệ con người khỏi tia cực tím. Tầng ozone mặt đất rất nguy hiểm cho sức khoẻ con người, sinh ra do lượng khí thải ô nhiễm từ các hoạt động hàng ngày của chúng ta, như là từ các loại phương tiện cá nhân, các nhà máy hoá học.

Việc tầng ozone mặt đất ngày càng gia tăng và lượng bụi mịn gia tăng trong không khí do các hoạt động của con người cũng gây ảnh hưởng tới các chức năng của phổi, đặc biệt là khi một người phải tiếp xúc với ô nhiễm ngay từ khi còn nhỏ.

Những vấn đề chính của hệ hô hấp do ô nhiễm không khí gây ra gồm: hen suyễn, viêm xoang, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính,  nhiễm trùng đường hô hấp.

Vào những ngày trời nóng bất thường, tầng ozone mặt đất có thể đạt đến độ có hại cho sức khoẻ, do đó nâng cao khả năng chúng ta sẽ hít phải khí ozone. Điều này có thể dẫn tới các tình trạng như ho, nhưng cũng có vấn đề nghiêm trọng hơn như khó thở, và tăng tần suất các cơn hen suyễn.

Tại Canada, một phụ nữ đã trở thành bệnh nhân đầu tiên trên thế giới được chẩn đoán là mắc căn bệnh do biến đổi khí hậu, sau khi người bệnh này bắt đầu bị khó thở trong điều kiện các đợt nắng nóng.

4. Gây tổn hại cho thận

Thận phụ thuộc vào nước để giúp loại bỏ chất thải ra khỏi máu dưới dạng nước tiểu. Mất nước do tiếp xúc với nhiệt có thể làm hỏng thận.

Khi lượng nước dư thừa bị mất đi do mất nước, nước tiểu chứa nồng độ khoáng chất và chất thải cao hơn. Điều này có thể dẫn đến sự hình thành các tinh thể có thể trở thành sỏi thận, ảnh hưởng xấu đến chức năng thận và gây ra các triệu chứng đau đớn khác nhau như buồn nôn, đau thắt lưng và khó đi tiểu.

Ở những người cao tuổi, khi mà chức năng thận đã yếu đi, mất nước thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

5. Tình trạng dị ứng trầm trọng hơn

Với mức CO2 tăng lên, cụ thể là 9% so với năm 2005, thì số lượng phấn hoa trong không khí cũng tăng lên do tốc độ quang hợp cao hơn. Điều này dẫn đến sự gia tăng các triệu chứng dị ứng như hắt hơi, ho, ngứa mắt, đau đầu, đau tai.

6. Gây tổn hại tới tuần hoàn tim

Khi các chất ô nhiễm trong không khí đi vào máu qua phổi và vào tim, các mạch máu dần thu hẹp và trở nên cứng lại, khiến cho nguy cơ các bệnh về tim và tuần hoàn tim cũng tăng lên.

Một nghiên cứu năm 2018 được thực hiện ở London cho thấy, với sự gia tăng ô nhiễm không khí, bụi mịn sẽ đi vào máu, khiến máu trở nên dính hơn và buộc tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi khắp cơ thể.

Kết quả có thể dẫn đến cấu trúc của tim thay đổi với hai ngăn dưới cùng ngày càng lớn và giãn ra - một thay đổi thường thấy trong giai đoạn đầu của bệnh suy tim.

7. Giảm khả năng sinh sản

Một trong những tác động ít được biết đến của ô nhiễm không khí đang được Tiến sĩ Gareth Nye, giảng viên giải phẫu và sinh lý học tại Đại học Chester, Vương quốc Anh, nghiên cứu, là tác động của ô nhiễm không khí đối với khả năng sinh sản.

Ông cho biết,  "Một nghiên cứu trên 18.000 cặp vợ chồng ở Trung Quốc cho thấy những người sống với mức độ bụi mịn cao hơn vừ có nguy cơ vô sinh cao hơn khoảng 20%.

Ông mô tả một nghiên cứu khác của Hoa Kỳ cho thấy ô nhiễm không khí cũng ảnh hưởng đến sự trưởng thành của trứng như thế nào.

"Với 30% các cặp vợ chồng đang gặp khó khăn trong việc thụ thai và không có lý do rõ ràng, thì chúng ta hoàn toàn nên nghiêm túc trong việc coi ô nhiễm không khí là một nguyên nhân".

8. Suy dinh dưỡng

Khi nhiệt độ tăng, tình trạng thiếu lương thực cũng tăng theo. Điều này được nhìn thấy rõ ràng nhất ở các cộng đồng có sinh kế phụ thuộc vào nông nghiệp và đánh bắt cá.

Lượng mưa thay đổi, nhiệt độ đại dương tăng và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt đang góp phần vào tình trạng suy dinh dưỡng trầm trọng ở các nước đang phát triển. Suy dinh dưỡng dẫn đến một loạt các biến chứng sức khỏe: bệnh tim, ung thư, tiểu đường và suy giảm tăng trưởng.

Và ở các nước phát triển hơn, tình trạng thiếu lương thực do biến đổi khí hậu sẽ khiến giá lương thực tăng cao.

Con người sẽ chỉ có thể đối phó bằng cách chuyển sang sử dụng các nguồn thực phẩm nghèo chất dinh dưỡng để làm đầy bụng, điều này có thể dẫn đến béo phì và suy giảm vi chất dinh dưỡng.

9. Sức khoẻ tâm thần

Những thảm họa toàn cầu như cháy rừng, lũ lụt hoặc bão khiến các vấn đề sức khỏe tâm thần ngày càng trở nên tồi tệ hơn.

Một nghiên cứu toàn cầu được công bố vào năm 2021 cho thấy 60% trong số 10.000 thanh niên từ các quốc gia trên thế giới cảm thấy rất hoặc cực kỳ lo lắng về biến đổi khí hậu. 56% cho biết họ nghĩ rằng nhân loại đã diệt vong.

Steve Simpson, Giáo sư Sinh học biển và thay đổi toàn cầu tại Đại học Bristol, nói với Euronews Green: "Họ cảm thấy tương lai của mình không thể tích cực, nhưng họ không thể làm gì hơn.

10. Vi nhựa được tìm thấy trong cơ thể con người

Chúng ta sử dụng quá mức (và phụ thuộc vào) các loại nhựa. Các loại nhựa được sử dụng để làm chai nước uống, bao bì và túi mua sắm

Những vụn nhựa cực nhỏ trong môi trường được tìm thấy trong cơ thể con người. Vào tháng ba, lần đầu tiên chúng được tìm thấy trong máu người. Các nhà khoa học lo sợ rằng những hạt nựa li tin này có thể đi đến các cơ quan nội tạng con người qua đường máu.

Với những tác động như vậy, nếu không có hành động khẩn cấp, sức khỏe con người sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng xấu bởi biến đổi khí hậu và tương lai cũng sẽ không còn tươi sáng.