Bệnh Whitmore có thể gia tăng vào mùa mưa

16:01 - 09/06/2022
Công dân & Khuyến học trên

Những vùng đất nhiễm bẩn, nước đọng bùn lầy sẽ là nơi vi khuẩn Whitmore tồn tại. Bệnh này có xu hướng gia tăng cao điểm vào mùa mưa, tập trung từ tháng 7 đến tháng 11 hằng năm.

Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Bửu Châu, Trưởng khoa Nhiễm B, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: căn bệnh này sau khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn có thể gây nhiều thể lâm sàng khác nhau. Các thể lâm sàng này có thể xuất hiện riêng rẽ hay phối hợp như viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết/sốc nhiễm khuẩn.

Các dạng nhiễm khuẩn da mô mềm phổ biến như áp xe dưới da, mụn mủ, viêm mô tế bào, áp xe đa cơ quan, áp xe gan, lách, thận, tiền liệt tuyến, tuyến mang tai, áp xe đa ổ ở mô dưới da...

Với những trường hợp có tổn thương da dạng loét, hoại tử một hoặc nhiều nơi trên cơ thể, có lẽ vì thế trong thời gian gần đây có người gọi đây là "bệnh do nhiễm vi khuẩn ăn thịt người". Cách gọi không đúng này đang gây hiểu nhầm, hoang mang cho người dân.

Theo đó, ngày 8/6, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk đã phát đi thông báo ghi nhận ca nhiễm khuẩn gây bệnh Whitmore tại thôn Chiềng, xã La Lốp, huyện Ea Súp.

Theo người nhà bệnh nhân, bệnh nhân khởi phát bệnh cách ngày nhập viện khoảng 10 ngày với triệu chứng sốt cao, kèm sưng, đau vùng mang tai 2 bên. Đến ngày 4/6, bệnh nhi được đưa vào khám tại Bệnh viện Đa khoa Vùng Tây Nguyên và được nhập Khoa Nhi tổng hợp để điều trị trong tình trạng sốt 39 độ C, tuyến mang tai 2 bên sưng to, cứng chắc không di động.

Thận trọng với căn bệnh từ vi khuẩn “ăn thịt người” - Ảnh 1.

Một bệnh nhân mắc bệnh Whitmore bị tổn thương sâu vào da thịt.

‏Kết quả xét nghiệm của bệnh nhi dương tính với vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei với chẩn đoán hậu phẫu áp xe tuyến mang tai 2 bên; nhiễm trùng huyết do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei; theo dõi viêm màng não.

Trên thực tế, căn bệnh này đã xuất hiện từ nhiều năm về trước với nguyên nhân được lý giải do mưa lũ triền miên, bùn đất bẩn tích tụ tạo môi trường thuận lợi cho các loài vi khuẩn gây bệnh truyền nhiễm, trong đó có vi khuẩn Whitmore, cư trú và sinh sôi.

‏Nhiều báo cáo cho thấy bệnh hiện diện ở nhiều nơi trên thế giới ở cả người và động vật, tập trung chủ yếu ở khu vực Bắc Úc và Đông Nam Á như Thái Lan, Singapore, Malaysia, Indonesia và Việt Nam.

Thận trọng với căn bệnh từ vi khuẩn “ăn thịt người” - Ảnh 2.

Vi khuẩn có thể làm hoại tử và chết các mô trong cơ thể, gây ảnh hưởng tới da, phổi, máu.

Dấu hiệu nhận biết bệnh Whitmore

‏Theo PGS,TS. Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai, bệnh Whitmore hay còn gọi là nhiễm vi khuẩn "ăn thịt người" có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng. ‏

‏‏Bệnh nhân có thể sốt, với các kiểu như sốt cơn hoặc sốt kèm theo lạnh run, sốt kéo dài; suy hô hấp; loét da; viêm đường tiết niệu; viêm phổi; áp xe ở gan; lách; nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng...‏

‏Do bệnh cảnh lâm sàng đa dạng nên bệnh nhân thường bị chẩn đoán nhầm với các bệnh khác như viêm phổi, lao phổi, áp xe cơ, nhiễm trùng huyết do các vi khuẩn khác như tụ cầu, liên cầu…‏

‏Ngoài ra, bệnh không chỉ khó chẩn đoán mà Whitmore còn khó điều trị. Bệnh cũng có tỉ lệ tử vong cao (khoảng 40%).

Bên cạnh đó, dù chẩn đoán đúng nhưng bệnh nhân không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh sẽ trở nên dễ tái phát, sức khỏe suy kiệt dần và vẫn có thể tử vong.‏

‏Việc chẩn đoán xác định khuẩn gây bệnh Whitmore được thực hiện bằng nuôi cấy máu và các dịch ổ áp xe. Theo PGS,TS. Đỗ Duy Cường, những người có bệnh nền (đái tháo đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch...) có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Để chủ động phòng bệnh Whitmore, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện các biện pháp như sau:‏

‏1. Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước và sau khi chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng, trước khi ăn.‏

‏2. Thực hiện ăn chín, uống nước đun sôi để nguội, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết.‏

‏3. Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/gần nơi bị ô nhiễm.‏

‏4. Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên việc ngoài trời, tiếp xúc với đất và nước bẩn.‏

‏5. Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh.‏

‏6. Những người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch ... cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.‏

‏Ngoài ra, khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện và điều trị kịp thời

Nhật Minh (Tổng hợp)

Bình luận của bạn

Bình luận