Xe máy điện - Giải pháp cấp bách giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn

Báo động đỏ từ 77 triệu trạm phát thải 2 bánh

Trong khuôn khổ hội nghị "Thúc đẩy thực hiện các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn ở Việt Nam" tổ chức mới đây tại Hà Nội, đại diện Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ ra "thủ phạm" chính gây ra tình trạng ô nhiễm không khí ở các đô thị, đó là nguồn khí thải từ phương tiện giao thông.

Nhận định này hoàn toàn đúng với Thủ đô Hà Nội, nơi đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng với hàng triệu phương tiện giao thông chạy bằng xăng, dầu. Theo số liệu năm 2019, tổng lượng bụi PM2.5 phát thải từ tất cả các nguồn vượt 30.000 tấn trong đó riêng giao thông và bụi đường chiếm tỷ lệ cao nhất, với 56%.

Trong số các nguồn phát thải từ giao thông, giới chuyên gia chỉ ra, xe máy là tác nhân hàng đầu. Nguy hiểm hơn, tỉ lệ không nhỏ trong số hơn 77 triệu xe máy đang lưu thông là phương tiện sử dụng động cơ đốt trong lạc hậu tạo ra lượng khí thải lớn. Nghiên cứu mới đây với chủ đề "Phát thải từ hoạt động của xe mô tô, xe gắn máy trong giao thông đường bộ tại TP. Hà Nội" đã chỉ ra những con số gây sốc về những trạm phát thải di động 2 bánh. Tổng phát thải bụi từ xe máy lên tới 5.261 tấn/năm, ngoài ra là những chất độc hại như NOx lên tới 22.478 tấn/năm, CO là 845.340 tấn/năm và SO2 là 345 tấn/năm.

Để giải bài toán ô nhiễm không khí của Hà Nội nói riêng và các đô thị trên cả nước nói chung, ông Nguyễn Hữu Tiến, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học-Công nghệ và Môi trường, Bộ Giao thông Vận tải nhấn mạnh giải pháp quan trọng là kiểm soát về tiêu chuẩn, quy chuẩn khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Đặc biệt, ông khuyến nghị cần đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi sang phương tiện xanh, không phát thải, đồng thời sử dụng nhiên liệu sạch, thân thiện với môi trường.

Xe máy điện - Giải pháp thiết thực đối phó với ô nhiễm không khí

Đồng tình với ý kiến cần mạnh mẽ chuyển đổi hàng triệu xe máy sử dụng động cơ đốt trong sang phương tiện xanh, giới chuyên gia cho rằng, xe máy điện sẽ là chìa khóa cho quá trình xanh hóa giao thông, giảm thiểu ô nhiễm.

Theo nghiên cứu từ Bộ Nông nghiệp và Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ, mỗi km di chuyển bằng xe máy điện có thể giảm thiểu phát thải 0,048 kg CO2. Nếu mỗi chiếc xe máy điện di chuyển 45 km/ngày, lượng CO2 tiết kiệm trong 10 ngày tương đương với khả năng hấp thụ của một cây xanh trong suốt một năm. Điều này đồng nghĩa việc chuyển đổi sang xe máy điện sẽ giúp mỗi người dùng tự "trồng" thêm 36 cây xanh mỗi năm.

Ông Lê Thành Nghĩa, một chuyên gia trong lĩnh vực phát triển bền vững tính toán, mỗi năm, thị trường Việt Nam tiêu thụ khoảng 2,5 triệu xe máy. Nếu chuyển đổi hoàn toàn sang xe điện, mỗi năm, người dùng Việt sẽ "trồng mới" khoảng 90 triệu cây xanh. "Hành động nhỏ nhưng ý nghĩa rất to lớn mà mỗi người có thể đóng góp cho môi trường chung", ông Nghĩa nói.

Mặt khác, theo ông Nghĩa, lợi thế của Việt Nam là thị trường đã có những thương hiệu uy tín như VinFast và đang thuyết phục được người dùng trong nước chuyển đổi. Đây là xu hướng ngày càng rõ ràng khi doanh số xe máy điện tăng trưởng theo từng năm, trái ngược với sự đi xuống của xe máy xăng. Như với xe máy điện VinFast, riêng năm 2023, thương hiệu Việt đã bán ra tổng cộng 72.469 xe máy điện, tăng 21% so với năm 2022.

Đây là điều dễ hiểu bởi theo nhiều người dùng, xe máy điện VinFast sở hữu sự vượt trội về trang bị, công nghệ trong khi mức chi phí sử dụng tiết kiệm hơn xe xăng cùng phân khúc. Liên tiếp các chính sách đặc biệt của VinFast cũng giúp đông đảo người dùng dễ tiếp cận xe máy điện. Đơn cử như chiến dịch "Phủ xanh Việt Nam", áp dụng tới hết năm 2024, giúp người dùng tiết kiệm tới 12 triệu đồng khi mua xe điện VinFast kèm pin và 3 triệu đồng với lựa chọn thuê pin. Mới đây, khách hàng mua các mẫu Feliz S, Klara S, Vento S và Theon S thuê pin còn được tặng thêm món quà trị giá 1,8 triệu đồng là miễn phí 1 năm thuê pin (dành cho quãng đường di chuyển tối đa 500 km/tháng).

"Việc chuyển đổi sang xe máy điện đang là bài toán lợi cả đôi đường với người dùng, vừa lợi về kinh tế, vừa sạch sẽ và tốt cho môi trường sống của mỗi người. Thử tưởng tượng, nếu mỗi người Việt cùng chung tay chuyển đổi 100% số lượng xe xăng hiện tại sang xe điện, giá trị đem lại sẽ tương đương trồng hơn 2 tỷ cây xanh/năm. Đó là giá trị không chỉ bản thân chúng ta mà nhiều thế hệ con cháu", ông Lê Thành Nghĩa nói.