Vụ thiếu niên đi xe phân khối lớn va chạm làm chết thai phụ: Chủ xe có bị xử lý hình sự?

Thiếu niên đi xe phân khối lớn gây tai nạn thương tâm

Chiều ngày 2/7, P.N.C. (sinh năm 2007, ngụ phường Tân Tiến, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) điều khiển xe mô tô phân khối lớn mang biển số 47A1-007.31 lưu thông trên Đại lộ Đông Tây (theo hướng xã Hòa Thắng đi trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột).

Khi đến đoạn đường phường Tự An (thành phố Buôn Ma Thuột), xe phân khối lớn do P.N.C. điều khiển đã tông vào xe máy do chị N.T.H. (sinh năm 1998, ngụ thành phố Buôn Ma Thuột) cầm lái.

Hậu quả, vụ tai nạn khiến chị N.T.H. (đang mang thai tháng thứ 5) tử vong tại chỗ. Còn P.N.C. bị thương nặng, được đưa đến Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cấp cứu nhưng cũng đã tử vong sau đó.

Chủ xe có bị xử lý hình sự khi giao cho nam thiếu niên đi xe phân khối lớn?

Theo Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết, chiếc xe mô tô phân khối lớn do ông P.V.L. đứng tên chủ sở hữu. Ông P.V.L. là bố đẻ của người điều khiển xe gây tai nạn. 

Nhiều người chia buồn, xót xa bởi vụ tai nạn đã cướp đi sinh mạng của 1 thiếu niên mới 16 tuổi và 1 thai phụ. 

Bên cạnh đó, việc mà dư luận cũng đặc biệt quan tâm là theo quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 thì người lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh từ 175 cm khối trở lên phải có giấy phép lái xe hạng A2.

Mặt khác, Luật cũng quy định rõ những người từ đủ 18 tuổi trở lên mới được thi bằng lái xe máy hạng A1 trở lên. Trong khi đó, thiếu niên P.N.C. mới chỉ sinh năm 2007 (16 tuổi) nên không thể đủ điều kiện có giấy phép lái xe để điều khiển xe mô tô phân khối lớn. 

Trước hết, theo khoản 7, điều 157, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 thì căn cứ không khởi tố vụ án hình sự là: Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết. Vậy nên, do người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội là P.N.C. đã tử vong nên cơ quan điều tra sẽ không khởi tố vụ án vi phạm quy định về tham gia giao đường bộ theo điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Tuy nhiên, cơ quan chức năng vẫn phải điều tra để xác định nguyên nhân vụ tai nạn và có hay không hành vi giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, từ đó để ra quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự theo điều 264 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội "Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện tham gia giao thông đường bộ".

Đối với vụ tai nạn trên, ông P.V.L. bố của thiếu niên đi xe phân khối lớn gây chết người là chủ sở hữu xe. Nếu cơ quan điều tra chứng minh nguyên nhân xảy ra vụ tai nạn giao thông là do lỗi của P.N.C., đồng thời P.N.C. được người bố giao xe (hoặc người khác giao xe) mà biết rõ P.N.C. không có giấy phép lái xe thì người giao xe sẽ bị khởi tố theo điều 264 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Ngược lại, nếu nam thiếu niên tự ý lấy xe, và bố mẹ không biết hoặc không thể biết thì cha mẹ sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, trách nhiệm dân sự vẫn sẽ được đặt ra trong vụ việc này. Khoản 2 điều 586 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân như sau:

Do đó, đối với vụ việc trên, trong trường hợp P.N.C. còn sống và có tài sản riêng thì phải bồi thường bằng tài sản của mình. Tuy nhiên, P.N.C. đã tử vong nên bố mẹ của người này sẽ phải thực hiện nghĩa vụ bồi thường thiệt hại toàn bộ cho nạn nhân hoặc gia đình nạn nhân.

Quy định này của pháp luật không có nghĩa rằng, cha mẹ phải chịu trách nhiệm bồi thường thay cho con, mà quy định này nhằm hướng tới bảo vệ quyền lợi của người bị thiệt hại, đồng thời bảo đảm nguyên tắc bồi thường kịp thời theo khoản 1, điều 585 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Vi phạm giao thông làm chết phụ nữ mang thai thì có được coi là làm chết 2 người?

Đối với vụ thiếu niên gây tai nạn làm chết thai phụ nêu trên, dư luận cũng băn khoăn trường hợp này có được coi là làm chết 2 người hay không?

Theo đó, trong vụ việc này, thai phụ đang mang thai ở tháng thứ 5. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật hình sự thì một cá nhân là một con người cụ thể được xác định từ khi sinh ra cho đến khi chết đi và tồn tại trong một tập thể hoặc trong một cộng đồng xã hội. Hay nói cách khác, thời điểm bắt đầu sự sống của con người dưới góc độ pháp lý hình sự là kể từ lúc họ được sinh ra và tồn tại độc lập với người mẹ.

Như vậy, đứa trẻ chưa được sinh ra thì chưa có vị trí pháp lý. Vậy nên, đối với vụ việc trên, gây tai nạn khiến thai phụ tử vong chỉ được xem xét là là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với người có hành vi vi phạm được quy định cụ thể tại điểm i khoản 1 điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.